Haftanın kulisleri…
İDRİZ ÇOKAL/ Tamamına sahip oluyor… Bir haftada çifte hakemlik… Tersine beyin göçüne büyük katkı… Büyük taşıma ihalesi…
Tamamına sahip oluyor
1993 yılında Cerestar ve Yıldız Holding ortaklığında kurulan, 1996 yılında faaliyete geçen Pendik Nişasta, yıllar içinde Avrupa'da ve Türkiye'de bu alanda söz sahibi şirketlerden biri olmayı başardı. Avrupa'da nişasta ve şeker üretiminde lider olan Cerestar'ın 2002 yılında Cargill tarafından satın alınmasıyla Yıldız Holding-Cargill ortaklığıyla faaliyetlerine devam eden Pendik Nişasta, gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılan pek çok ürünün üretimini gerçekleştiriyor. 2021 yılında bu ortaklık yapısında değişiklik oldu. Yıldız Holding şirketteki yüzde 50 hissesini Alpinvest'e sattı. Bu tarihten itibaren Cargill ve OBA Makarna'nın da sahibi konumundaki Apinvest ortaklığında faaliyetlerine devam etti.
OBA Makarna tarafı bir süredir hareketliydi. Eylül sonunda Sakarya'daki noodle fabrikasını ve ekipmanlarını Japon Nissin Foods'a devretmek için anlaşma imzalamıştı. Şirketteki hareketlilik halen devam ediyor. Bu kez de PNS Pendik Nişasta'daki hisselerini satma kararı almış. Apinvest, PNS Pendik Nişasta'daki yüzde 50 payını dünya gıda devi Cargill'e satıyormuş. Taraflar aralarında anlaşmaya varmış. Yasal izinler için Rekabet Kurulu'na müracaat da yapılmış. Gerekli izinler, onaylar alındıktan sonra devirler gerçekleşecekmiş.
Bir haftada çifte hakemlik
Şanghay Jiaotong Üniversitesi, Koguan Hukuk Fakültesi, Derin Deniz Yatağı ve Kutup Araştırmaları Merkezi araştırmacı ve misafir öğretim üyesi Onur Sabri Durak, Çin'in iki kentinde tahkim hakemi olarak atandı.
Arkadaşımız Kerem Köfteoğlu'na ulaşan bilgilere göre, Hengdu Hukuk Bürosu baş yabancı danışmanı ve dış ticaret komisyonu üyesi, aynı zamanda Neptün Danışmanlık Şirketi'nin kurucusu Onur Sabri Durak, bir hafta içinde Çin'den çifte tahkim hakemliği belgesi almış. Çin'in Xiamen ve Guangzhou kentlerinin Deniz İpek Yolu Milletlerarası Tahkimi Teşvik Odası yöneticileri onu da hakem üyesi olarak atayıp belgesini vermiş.
Bu atamalardan birini 'Kanton' olarak da bilinen Guangdong Eyaleti'nin başkenti Guangzhou Deniz Odası Tahkim Komisyonu yapmış. Durak'a belge veren Guangzhou, 35 yıldır üst üste ülkenin en büyük ekonomisi unvanına sahip ve Çin'in en kalabalık ikinci şehri. Oxford Economics'in yaptığı bir araştırmaya göre Guangzhou, 2035 yılında gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) açısından dünyanın en büyük 10 şehri arasında yer alacakmış.
Uzmanlar alınan iki hakemlik belgesinin kişisel bir başarının çok ötesinde, Türkiye ve Çin arasındaki stratejik ortaklığın hukuki boyutuna katkı sunacağına inanıyorlarmış. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler, özellikle Kuşak ve Yol Girişimi çerçevesinde giderek derinleşiyor. Bu dönemde, hukuki altyapının ve uyuşmazlık çözüm mekanizmalarının paralel şekilde geliştirilmesi de önem taşıyor. Kendisini yakından tanıyanlar kulislerde, "Onur söz konusu atamalarla büyük bir sorumluluğun altına girdi. O, dur durak bilmez, çifte hakemliğin de üstesinden gelir" yorumunu yapıyormuş.
Tersine beyin göçüne büyük katkı
TÜRKİYE'NİN lider savunma sanayii şirketi ASELSAN, 50 yıllık bir teknoloji şirketi. Aselsan, dünyanın en büyük 100 savunma şirketi listesinde 43'üncü sırada. 50 yılda savunma sanayinde dışa bağımlılığı azaltmaya, denizlerin altından uzayın derinliklerine uzanan her alanda oyun değiştirici teknolojiler geliştirmeye odaklanan ASELSAN, ikinci 50 yılına yüksek teknolojinin geleceğini değiştirecek yeni yatırımlarıyla temel attı. Geçtiğimiz ağustos ayında, 1.5 milyar dolarlık toplam yatırım tutarıyla Avrupa'nın en büyük entegre hava savunma tesisi ve Cumhuriyet tarihinin en büyük savunma sanayii yatırımı olan Oğulbey Teknoloji Üssü'nün temelini atan ASELSAN, üretim kapasitesini yüzde 40 artıracak, Ar-Ge faaliyetlerini hızlandıracak 280 milyon dolar değerindeki 14 yeni tesisin de açılışını yaptı. ASELSAN CEO'su Ahmet Akyol, Ankara Temsilcimiz Hülya Genç Sertkaya'ya verdiği röportajda şirketin gelecek planlarını ve yatırımlarını anlatmıştı.
Dünyanın en hızlı büyüyen 10 savunma şirketinden biri olan ASELSAN'ın yaptığı yatırımlar, izlediği stratejilerin ülkemize farklı katkılarının olduğunu da belirtelim. ASELSAN'ın 13 bine yakın çok nitelikli ve yetenekli bir kadrosu var. Hatta Türkiye'nin en donanımlı kadrosuna sahip diyebiliriz. Yeni ve yetenekli gençleri de bünyelerine katmaya devam ediyor. Bunun için özel stratejiler izliyorlar. Yurt dışında bulunan genç yeteneklerin ülkeye geri kazandırılması yönündeki çalışmalarını da Next Big Move to Türkiye Projesi altında yürütüyorlar. Bu proje sayesinde tesrine beyin göçü sağlanmış. Bu yıl ASELSAN'a yurt dışından geri dönen mühendis sayısı, ayrılanların tam iki katına ulaşmış. Yurtdışından ülkeye dönmek isteyen mühendisleri desteklemeye devam eden ASELSAN'ın bu projesi gerçekten çok önemli. Tersine beyin göçüne önemli bir katkı sağlıyor. Bu arada önemli bir bilgiyi de aktarmadan geçmeyelim. ASELSAN'a yurt dışından Türkiye'ye dönmek isteyenler arasında en çok başvuru Avrupa ülkelerinden geliyormuş.
Büyük taşıma ihalesi…
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (TİGEM) geçmişi, Osmanlı dönemine dayanır. İlk başlangıç noktası da haralardır. Ordunun ve sarayın iaşe ihtiyacını karşılamak ve at yetiştirmek üzere kurulan kurumun Osmanlı'nın güçlü olduğu dönemlerde arazi büyüklüğünün 4 milyon dekarı bulduğu söylenir. İmparatorluğun son dönemlerinde ise bu araziler 450 bin hektara kadar gerilemiş.
Cumhuriyet döneminde ise bu devlet çiftliklerine zirai kimlik eklendi. 1937 yılında ordunun ihtiyacını karşılamak için Zirai Kombineler kuruldu. Yurdun değişik yerlerinde Hazine arazileri belirlenerek çiftlik haline dönüştürüldü. Bu kombineler bir taraftan ordunun ihtiyaçlarını karşılarken diğer taraftan modern tarım tekniklerinin uygulanması, tarım sanayinin geliştirilmesi ve bu konularda çiftçilere önderlik ve öğreticilik yapma görevi verildi. 1984 yılında TİGEM adını alan bu çiftlikler, Türkiye'de tarım ve hayvancılığın kalkınmasında önemli bir rol üstlendi. Şu anda da sertifikalı tohumluk, at yetiştiriciliği ve damızlık konusunda önemli işler yapıyorlar.
TİGEM çiftliklerinin toplamı 35 idi. Bunlardan 18'i, geçen yıllarda özel sektöre 30 yıllığına kiralandı. Devletin elinde de 17 TİGEM çiftliği kaldı. Bunlardan biri de Konya Gözlü Tarım İşletme Müdürlüğü. Gözlü İşletmesi Ziraat Kombinası adı altında kurulmuş, 1950 yılından itibaren Devlet Üretme Çiftliği bünyesinde faaliyetlerine devam etmiş, 1984 yılından itibaren ise TİGEM çatısı altında faaliyetlerini sürdürüyor. Konya'ya 78 kilometre mesafede olan Gözlü İşletmesi'ne ait 151 bin dekarı ekilebilir 288 bin dekar arazi varlığı bulunuyor. Çiftlikte 74 memur, 101 işçi ve 424 hizmet alımı toplam 599 kişi istihdam ediliyor. İşletmede sertifikalı tohum üretimi amacıyla; buğday, arpa, yonca, fiğ, korunga ve mısır üretimleri ile hayvancılığın ihtiyacı kaba yem üretimleri yapılıyor. Özel sektör tohumculuk firmaları ile işbirliği içerisinde patates, hibrit ayçiçeği ve yonca tohumlarının üretimleri de gerçekleştiriliyor. İşletmede ayrıca sığırcılık ve koyunculuk faaliyetleri de yürütülüyor.
İşletmede üretilen ürünler yıl içerisinde başka noktalara taşınıyor. İşletmede yıllık 36 bin ton tahıl üretimi gerçekleşiyor. İşletme bu mahsulü bir yıl içinde taşıyacak. Bunun için de ihale düzenliyor. 36 bin ton tahılın basit bir hesap ile yaklaşık 2 bin TIR ile gerçekleştirileceğini belirtelim. İhaleye konu 36 bin tonluk mahsulün 25 bin tonu yemlik dane mısır ve 11 bin tonu selektör altı buğday nakliyesi. İhale, 17 Kasım 2025 tarihinde saat 11.00'de gerçekleşecek. İhaleyi alan şirket nakliye işini bir yılda tamamlayacak. İlgilenen lojistik firmalarına duyurulur…