TAYGUN DELİOĞLU Son günlerde kendilerini iki farklı vakıf çatısı altında gösteren kişilerin, yardım için başvuranların kimlik ve banka bilgilerini toplamaya çalıştığı iddia ediliyor. WhatsApp ve sosyal medya üzerinden bu tip mesaj alıp bilgilerinin kötüye kullanılacağını düşünenlerin yapması gereken şey, e-Devlet'ten "TC Kimlik Numarası Kısıtlamak".
Günümüzde kişisel bilgilerimizin kötü amaçlı kişiler tarafından ele geçirilmesi, beraberinde birçok tehlikeli sonucu doğuruyor. Örneğin kimlik bilgilerinizi ele geçiren bir kişi, sizin adınıza bankalarda ve kimlik onaylı internet sitelerinde işlemler yapabiliyor. Günümüzde kişilerin kimlik bilgilerini ele geçirmek için özellikle internette pek çok tuzak bulunuyorken, geçtiğimiz günlerde bu tuzaklardan biri, gerçek hayatta kendini göstermeye başladı. Kendilerini "Dünya Pandemi Vakfı" ve "Pandemi Yardım Vakfı" olarak tanıtan, "yardimvakif.com", "vakifyardim.com" ve "istanbuldernegi.com"' olmak üzere üç (ve muhtemelen daha fazla) farklı alan adına sahip, ancak aynı olan internet sitesiyle kendisini gösteren bu kişilerin, yardım başvurusu yapanların kimlik bilgilerini toplamaya başladıkları iddia ediliyor. Yardım etmek isteyenlerin kimlik bilgilerini ele geçirmek için ise bambaşka bir yönteme başvuruyorlar.
KENDİLERİNİ VAKIF GİBİ GÖSTERİYORLAR
Özellikle son günlerde internetteki şikâyet sitelerinde fazlasıyla yer alan bu iddialara göre Dünya Pandemi Vakfı, maddi olarak ihtiyaç sahibi olan kişilerin taleplerini kötüye kullanıyor. İhtiyaç sahibi kişiler, bu vakfa yardım başvurusunda bulunuyor. Sonrasında ise söz konusu vakıf, bu kişilere WhatsApp üzerinden dönüyor ve bu kişilerin IBAN adreslerini "kaydetmek" için kimlik bilgilerini istiyor.
Vakıf, kişilerin IBAN adreslerini aldıktan sonra bu adreslere 5-10 TL gibi cüzi miktarlarda para gönderiyor. Sonrasındaysa bu paranın, verdikleri IBAN adresine geri gönderilmesi isteniyor. Bazı kullanıcıların aktardıklarına göre bu kişiler, para geri gönderilirken 'bağış' notunun düşülmesini de istiyorlar. Sonrasındaysa başvuruyu yapan kişilerle iletişimi kesiyorlar. Ayrıca bu kişiler, yalnızca kendilerine başvuranlara değil, doğrudan WhatsApp üzerinden bir şekilde telefon numaralarını ele geçirdikleri kişilere de ulaşarak "Size yardım edeceğiz'' konulu mesajlar gönderiyor. Dolayısıyla bu ve benzeri kişilerden gelen mesajları ciddiye almayın.
GERÇEK VAKIF DEĞİLLER
Öte yandan yaptığımız araştırmalara göre; Dünya Pandemi Vakfı ya da Pandemi Yardım Vakfı, hiçbir şekilde gerçek bir vakıf değil. TC Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün Vakıf Sorgulama sayfasında bu isimler aratıldığında vakıflara ilişkin hiçbir sonuç bulunmuyor.
Bu kişilerin kurdukları internet sitelerini sorguladığımızda ise her üç sitenin de İstanbul Pendik merkezli olduğu görülüyor. Sitelerin kuruluş tarihleriyse birbirinden farklı. istanbuldernegi.com 26 Eylül 2021, vakifyardim.com 26 Kasım ve yardimvakif.com 7 Aralık tarihinde kurulmuş olarak gözüküyor.
Benzer olaylardan uzak durmak için, vakıf unvanı altında sizinle iletişim kuranları ya da iletişim kuracaklarınızın resmi kayıtlarda bulunup bulunmadığını kontrol edin.
Ancak her şeye rağmen yine de bilgilerinizi böyle bir vakfa bildirmiş ve bazı kuşkularınız varsa adınıza yapılabilecek bazı işlemleri engellemek için e-Devlet'e gelen yeni "TC Kimlik Numarası Kısıtlama" özelliğini deneyebilirsiniz. Çünkü e-Devlet'e, tüm vatandaşları ilgilendiren yeni bir özellik geldi.
BU ÖZELLİK NE İŞE YARAYACAK?
Yeni özellik, vatandaşların TC kimlik numaralarına kısıtlama getirmesini sağlıyor. Bu kısıtlama, vatandaşların farkında bile olmadan bir şirkete ortak ya da yönetici olmasını engelliyor. Türkiye'de çok sayıda vatandaşın muzdarip olduğu bir mesele var. Öyle ki, zaman zaman farkında bile olmadan bir şirkete ortak ya da yetkili olabiliyorsunuz. Genellikle dolandırıcılık amacıyla yapılan bu girişimlere, kaybolan ya da çalınan kimlik kartları yol açıyor. Art niyetli kişilerin eline geçen kimlik numaraları, vatandaşlar için çok büyük sorunlara yol açabiliyordu. Şimdi bu mağduriyetler için çok etkili bir çözüm geliştirildi.
Aslına bakılacak olursa vatandaşlar, ticaret sicili müdürlüklerine başvurarak kimlik numaralarını herhangi bir şirket ortaklığı ya da yetkililik için kısıtlayabiliyor, bu sayede mağdur olmaktan korunabiliyordu. Ancak bu sistem pek bilinmiyor, bürokratik işlemlerle uğraşmak istenmediğinden de pek tercih edilmiyordu. Bu sistem şimdi e-Devlet'e geldi. Vatandaşlar, artık birkaç tıklama ile kimlik numaralarına kısıtlama getirebiliyor.
İSTEYEN YARARLANABİLİYOR
Konuyla ilgili açıklamalar, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç tarafından yapıldı. Yeni özelliğin hem kısıtlama yapmak için hem de kısıtlamayı kaldırmak için kullanılabileceğini söyleyen Koç, açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Bugüne kadar vatandaşlarımız çalıntı, sahte kimlik ve benzeri durumlarda kişilerin iradeleri dışında şirket veya ticari işlemlere ortak / yetkili olarak eklenmelerinin engellenmesi için ticaret sicil müdürlüklerine başvurmakta. Müdürlüklerce MERSİS' deki kimlik numaraları üzerine kısıt konulmaktaydı. e-Devlet Kapısı üzerinden vatandaşlarımıza sunulan hizmetimiz olan 'Şirket veya Ticari İşletmelerde Ortak / Yetkisi Olunmasının Engellemesine Yönelik Kısıtlama İşlemleri' sayesinde kişiler, e-Devlet Kapısı üzerinden kimlik numaraları üzerine kısıt koyarak şirket ortağı/işletme sahibi veya bir şirket veya işletmede yetkili olarak eklenmesini engelleyebilecekler."
E-DEVLET ÜZERİNDEN TC KİMLİK NUMARASI NASIL KISITLANIR?
e-Devlet'e girin.
Kurumlar menüsünden Ticaret Bakanlığı'na ulaşın.
Ortak/Yetkili Olunmasına Yönelik Kısıtlama İşlemleri (MERSİS) seçeneğine tıklayın.
Yeni Başvuru seçeneğine tıklayın.
Bilgileri doldurup onaylayın.
