PARA ÖZEL RÖPORTAJ/ Ödeme ve Elektronik Para Derneği ile Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği'nin başkanlığını yürüten, profesyonel hayatında ise iPara Genel Müdürü olarak görev yapan Burhan Eliaçık, sektöre ilişkin 2021 yıl sonu öngörülerini paylaştı. Türkiye'de 2020'de 226 milyar TL'ye ulaşan e-ticaret hacminin 2021 sonunda 400 milyar TL seviyesine ulaşmasının beklendiğini ifade eden Eliaçık, "E-ticarette kartlı ödemelerin ise 230 milyar TL rakamlarına ulaşacağını öngörüyoruz. Ayrıca bu yıl asıl büyümenin taze yemek ve gıda kategorisinde olmasını bekliyoruz" dedi.
Sektöre ilişkin 2021 sonu öngörü ve hedeflerinizi paylaşır mısınız?
E-ticaret 2020'de olduğu gibi bu yıl da gündemdeki yerini koruyor. 2020'de daha çok süpermarket ve kozmetik kategorilerinde yüksek ölçekte büyüme gösteren sektör için asıl büyümenin bu yıl taze yemek ve gıda kategorisinde olmasını bekliyoruz. En hızlı büyümeyi bu kategorilerde gözlemliyoruz. 2020'de artan yatırımlarla sektördeki istihdam da büyüdü. 2021'de ise e-ticaret sektörünün yeni istihdam sağlama noktasında çok sayıda sektörü geride bırakmasını bekliyoruz. 2021 için yüzde 105 oranında bir büyüme ve 3.5 milyar TL'lik işlem hacmiyle tamamlamayı hedefliyoruz. Önümüzdeki dönemde e-ticaretin büyüme ivmesinin en az 5 yıl boyunca azalmadan, artarak devam etmesini ve yıllık yüzde 100'ün üzerinde büyüme yaşanacağını öngörüyoruz.
Ödeme ve Elektronik Para Derneği ve Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği Başkanlığı şapkanızla ülkemizdeki e-ticaret sektöründeki gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Pandemi nedeniyle tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de herkesin temastan kaçındığı bir dönemi yaşadık. Bu nedenle geleneksel yöntemler, yani nakit veya kartların fiziksel olarak kullanıldığı ödemelerden sakınılan, temassız ve online ödemelerin daha çok tercih edildiği bir sürecin içine hızlı bir şekilde girdik. Doğal olarak ticaretin ve özellikle işletmelerin de bu değişime ayak uyduracak çözümlere yöneldiğini gördük. Pandemi döneminde uzun sürede yaşanabilecek ve hatta belirli kitlelerin değiştirmeyeceğini düşündüğümüz davranış kalıpları kırıldı. Dijital çağın yükselişiyle beraber fiziksel mağazalar yerine internetten alışveriş yapmak daha da önem kazandı. Özellikle Y ve Z neslinin teknolojiye olan merakıyla birlikte de online alışveriş konusunda gün geçtikçe yeni normlar ortaya çıktı. Bugün geldiğimiz noktada e-ticaret artık ekonominin itici güçlerinden birisi konumunda yer alıyor. Pandemi döneminden önceki yılda 136 milyar TL'lik e-ticaret hacmi mevcuttu. 2020 Mart ayı itibariyle pandeminin etkisinin görülmeye başlamasıyla bu hacim 226,2 milyar TL'ye yükseldi. Yani önceki yıla göre elektronik ticarette yüzde 66'lık bir artış gerçekleşti. Buna bağlı olarak işlem tutarlarında da artış yaşandı, bu artış bize net olarak eskiden çekinceyle yaklaşılan elektronik ticaretin pandeminin etkisiyle insanlarda kalıcı bir alışkınlık haline geldiğini gösteriyor. Toplam perakende alışveriş içerisinde 2019'da yüzde 12'lerde olan oranın 2020'de yüzde 18'e ulaştığını da söyleyebiliriz. 2021'de bu rakamın 22 seviyelerine yükseleceğini öngörüyoruz. Rakamsal olarak baktığımızda ise beklentinin 400 milyar TL seviyelerinde olduğunu söyleyebiliriz. 2021 sonunda e-ticarette kartlı ödemelerin ise 230 milyar TL rakamlarına ulaşacağını öngörüyoruz.
iPara nedir? Bilmeyenler için kısaca özetler misiniz?
Ticareti dijital kanallara taşıyan bir ödeme hizmetleri firmasıyız. 2012 yılında kurulan şirketimiz bugün Multinet Up grubu bünyesinde hizmet veriyor. 2017'de ödeme hizmeti konusunda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'ndan (BDDK) lisansını alan şirketimiz, Türkiye'nin Sanal POS ve online ödeme çözümleri sunan ilk firmasıdır. Temel işlevimiz dijital kanallar aracılığıyla müşterileri ve bu hizmetleri sunan üye işyerlerini bir iş günü içerisinde buluşturmak diyebiliriz.
Sunduğunuz çözüm ve hizmetler neler?
iPara olarak binlerce iş yerinin Türkiye'deki tüm kredi ve banka kartlarından elektronik ortamda tek seferde veya 12 aya kadar taksit imkanı ile ödeme almasına aracılık ediyoruz. 2020'nin son günlerinde MultiLink hizmetimizi hayata geçirerek MultiNet üye iş yerlerinde kredi kartı ile ödeme yapmak isteyen tüm müşterilere online ödeme olanağı sunmaya başladık. Restoranlar müşterilerine SMS ile gönderecekleri link üzerinden kart bilgileri ile online ödeme yapma imkânı sunmaya başladı. Böylelikle restoranlar web sitesi olmasa da online ödeme alabiliyor. Müşteriler ise POS cihazı beklemeden kolayca ödemelerini yapabilirken kartlarını sonradan ödemek üzere iPara Pass özelliği ile saklayabiliyor.
Kullanıcılarınıza ne gibi avantajlar sunuyorsunuz?
Müşterileri ve üye işyerlerini buluşturduğumuz dijital ortamda onlara katma değerli servislerimizle pratik çözümler sunuyoruz. Örneğin, tek tıkla ödeme ile müşterilerin yaptıkları alışverişlerde kart bilgilerini tekrar girmesine gerek kalmadan hızlı, kolay ve güvenli bir şekilde alışverişlerini tamamlamalarını sağlıyoruz. Ayrıca bu hizmetimizle tek çekimden 12 takside kadar yerli ve yabancı kartla ödeme opsiyonları sunuyoruz. iPara olarak tekrarlayan ödeme çözümlerimiz ile de düzenli ödeme olan (aidat, abonelik, bağış vb.) işletmeler, vakıflar, dernekler ve e-ticaret sitelerinin hayatını kolaylaştırıyoruz. İndirim Dünyası adı verilen platformumuz üzerinden iPara müşterilerinin tüm ihtiyaçlarını rahatça, üstelik çok avantajlı fiyatlarla karşılayabilmelerini sağlıyoruz. Platformda sudan, ofis giderlerine, e-Fatura, e-Arşiv uygulamalarından akaryakıt, toplu e-posta gönderimi gibi tüm ihtiyaçlara dair farklı indirimler sunuyoruz.
2021'in ilk yarısındaki işlem hacminiz ve büyüme oranlarınız hakkında bilgi verir misiniz?
Pandeminin etkisiyle e-ticaret son yıllarda rekor büyüme rakamlarına ulaştı. Daha önce hiç internetten alışveriş yapmamış olanlar da bu süreçte online alışverişi deneyimledi. Bu süreçte kullanıcıların tüketim alışkanlıkları farklılaştı ve değişti. Bazı sektörlere ilgi artarken bazı sektörlerde de ciddi kayıplar yaşandı. iPara olarak e-ticaret alanında sunduğumuz gelişmiş ve çözüm odaklı servislerimiz ile 2021 yılının ilk yarısını 1.2 milyar TL'lik işlem hacmi ile tamamladık.
Pandemi sürecinde çözüm ve hizmetlerinize yenilerini eklediniz mi?
Sunduğumuz geniş ürün yelpazesi ve müşteri odaklı hizmetlerimizle iş ortaklarımızın hayatlarını devam ederken pandemi döneminde de yeni çözümler ve hizmetler geliştirmeye devam ettik. Son geliştirdiğimiz ürünlerden birisi de Başarılı İşlem Artırma Servisi. Bir kredi kartı kullanıcısı, iPara sanal POS altyapısı kullanan web sitesinde ödeme yaptığı an herhangi bir hata ile karşılaştığında, Başarılı İşlem Artırma Servisimiz bu noktada devreye girerek, ilgili kredi kartından işlem tutarını çekebilecek farklı bir sanal POS'a anında yönlendirerek müşterilerin yaptığı alışverişlerin başarılı bir şekilde sonlandırılmasına yardımcı oluyor. Bu hizmetimizle hem üye işyerlerimizin satışlarını hem de müşteri memnuniyet oranlarını artırmalarına yardımcı oluyoruz. Son dönemde önemli iş birlikleri de hayata geçirdik. Bunlardan bir tanesi DenizBank ile birlikte gerçekleştirdiğimiz Üretici POS'u sistemimize entegre etme süreci oldu. Böylelikle Üretici POS'a sahip olan iPara üye iş yerleri ödemelerini DenizBank Üretici Kart'tan alabiliyor. DenizBank Üretici Kart'ın tüm avantajlarına sahip olacak iPara üye iş yerleri ödeme erteleme, taksitlendirme gibi olanakları da müşterilerine sunabiliyor.
