PARA FİNANS/ BARIŞ ERGİN Rusya-Ukrayna savaşı, enflasyonun tüm dünyada etkisini göstermesi, stagflasyon senaryoları derken güvenli liman olan altın, rekor üzerine rekor kırıyor. Gram altın, aralık ayından bu yana ilk kez bin TL'yi geçti. Ons altın fiyatı ise bin 843 dolardan işlem görürken Dolar/TL kurundaki yükselişin de etkisiyle gram altın bin 23 liraya ulaştı. Gram altın geçen yıl bin 50 TL'den 780 TL'ye kadar geriledi, ancak daha sonra hızla yükselişe geçti. Altının yüz yıllardır merkezi olan Kapalıçarşı'da ortak kanaat, 2023'te bin 400 dolarların görüleceği yönünde.
YILSONUNA KADAR BEKLENTİ BİN 200-BİN 450 TL
Kapalıçarşı'nın bu tahmini gerçekleşir mi gerçekleşmez mi bilinmez, ama haziran ayı FED sonrası emtialar için boğa piyasası olacağı tüm uzmanların ortak görüşü. Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, "Kısa vadede bir ay için 950-bin 30 lira aralığını takip edeceğiz. Yılsonuna kadar bin 200 ve bin 450 lira seviyelerini test edebilir. Ben, 1 Ocak'ta 2022 yılı için öngörüm bin 450 lira olarak kamuoyuna açıklamıştım. Bu öngörümde herhangi bir değişiklik yok. Ancak yılsonuna kadar altının ons fiyatı 2 bin 150 dolar seviyesine yükselirse, benim için sürpriz olmaz. Şu an altının ons fiyatının gerçek değeri 2 bin 650 dolar seviyesi" diyor.
DÜĞÜNLER BAŞLIYOR TALEP ARTIYOR
Altının diğer bir özelliği de fiziki olarak talep görmesi. Düğün sezonu başladı. Hindistan, Çin, Türkiye gibi ülkeler başta olmak üzere işlenmiş altın talebinde oldukça hızlı bir artış var. Teknoloji tarafında da fiziki talep artıyor. Altın iletken bir maden olduğundan teknolojinin gelişmesi, talebin artması anlamına geliyor. Bir yandan bunlar olurken Amerika Merkez Bankası (FED), faiz artırımlarına devam edecek ve resesyon ve stagflasyon sürecinin ne olacağı da henüz net değil. ALB Yatırım Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Şirin Sarı, "Altını yukarı yönde besleyen diğer başlık ise resesyon. Merkez bankalarının ekonomik büyümeden vazgeçerek enflasyonla mücadelesi, geçmiş dönemlerde negatif büyümeye neden oldu. Özellikle ülke ekonomilerinin büyüme rakamlarındaki düşük seyri resesyon riskini arttırıyor. Enflasyon konusundaki yanılgının resesyonda da devam etmesi, varlık fiyatlarında daha sert satışlar gelmesine neden olabilir. Tabii ki FED başta olmak üzere merkez bankaları daha hızlı manevralarla krizi daha yumuşak atlatmak için piyasaları oyalayacaktır. Bir ipte birçok cambaz oynamaya çalışıyor. 17 Haziran akşamı sonlanan FED toplantısının sonuçlarına odaklanacağız. 50 baz puan faiz artışı bekleniyor. Şahin tondaki FED, endişeleri silebilmiş değil. Faiz konusunda eli bol görünürken, varlık alım programını sonlandırma planı bir o kadar yavaş ilerliyor. Altın açısında baktığımızda faiz söylemleri altını mart ayından beri baskılıyor. Bir sürede daha baskılamaya devam edebilir" şeklinde konuştu.
"YÜKSELİŞ DAHA YENİ BAŞLADI"
İslam MEMİŞ / Altın ve Para Piyasaları Uzmanı
Altın yükselişine daha yeni başladı. Satmak için acele etmeyin. Satan, eski fiyatlardan yerine koyamıyor. 2022 yılına 775 liradan başlayan gram altın, bugün bin lira. 5 ayda gramında 225 lira artmış. Bu ciddi bir getiri. Mayıs'tan itibaren 900'ün altında bir gram altın imkansız hale gelirken yakında bin liranın altında gram altın imkansız olabilir. Türkiye'de gram altın, ons altına kıyasla daha şanslı. Çünkü çift etkenli bir süreçte ilerliyor. Dolar/TL kuru ve ons fiyatındaki değişim. Bu iki etkenden biri gram altının tarihten bu yana hep kurtarıcısı olmuştur. Öyle bir şans ki gram altın da ki, yıllardır en çok kazandıran yatırım aracı oldu. Gram altın, tarihten bugüne kadar yatırımcısına hiç kaybettirmemiş, aksine en çok kazandıran yatırım aracı olmuştur. Yıllık dalgalanmalar mutlaka olur, olacaktır da. Önemli olan fiyat değil, miktardır. Yani, yatırımcılar yatırım araçlarında yıl içindeki dalgalanmalara değil, miktara odaklanmalı. Yatırımcının görevi, miktarı artırmaktır. 2022 yılı ile alakalı altın yatırımcısıyla şöyle bir yol haritası belirledik; 2021 Aralık ayında yaşanan çöküşte alımlarımızı yaptık ve bin 450 lirayı beklemeye karar verdik. Sonra alamayanlar, ihmal edenler veya eline yeni TL geçmiş olanlar ile Nisan ayında 900 liranın altında (880-900) lira aralığında final yaptık. Hatta Nisan ayının adını "FİNAL" ayı koyduk. Mayıs-Haziran-Temmuz aylarını bin 200 lirayı bekleme ayı olarak belirledik.
"BİN 200-BİN 300 TL'LER MÜMKÜN GÖZÜKÜYOR"
Şirin SARI / ALB Yatırım Altın ve Para Piyasaları Uzmanı
Gram altın, hem TL'nin dolar karşısındaki hareketinden hem de global ons fiyatından etkileniyor. Bir gram bin TL'nin üzerine çıktı. Tarihi zirve ise bin 60 TL. Doların iç piyasadaki yükselişine globalde ons altın da eşlik ederse daha yüksek seviyeleri görmemiz mümkün görünüyor. Bin 100 TL üzerinde bin 200 TL ile bin 300 TL arasındaki fiyatlanmalar, ekonomik verilere paralel hesaplandığında mümkün görünüyor. Eğer ki ABD enflasyon rakamı düşük gelirse gram altında alım fırsatları oluşabilir. Kırmızı çizgi ise 900 TL olarak hesaplanıyor. 900 TL altında satış baskısı artabilir. 900 TL öncesi altın alanlar daha rahat olabilirler. Ama 900 TL ve üstü maliyeti olanlar için fiyat bin 100 TL üzerine atamadıkça beklenmedik düşüşlere karşı teknik seviyeleri takip etmeleri panik alımı ya da satışı yapmalarını engelleyebilir. Altın ve dolar, çoğu zaman ters korelasyonda çalışır, ama birlikte yükseldiği dönemler de olmuştur. O nedenle dolar endeksinin durumu, altının yönü için yakından takip edilecektir. Zaman zaman küresel risk iştahının artması, yatırımcıları güvenli liman altından uzaklaştırıyor. Fakat jeopolitik gelişmeler, yükseliş eğilimindeki enflasyon ve stagflasyon riski, hala masada duruyor. Değişen sadece algılar. Pandemi öncesi ekonomik iyimserlikten çok çok uzaktayız.
"ALTINA DAYALI YATIRIM ARAÇLARI DA ÖNEMLİ"
Ömer EMEÇ / Albaraka Türk Stratejik Planlama ve Ekonomik Araştırmalar Müdürü
Sadece altın yatırımı yapanlara değil tasarruflarını finansal araçlarda değerlendiren tüm yatırımcılara en büyük tavsiyem, yatırımlarını bir sepet mantığında yapmalarıdır. Küresel belirsizlik ortamında öngörülebilirlik zayıfladıkça yatırımda sepet mantığı daha çok ön plana çıkar. Özellikle savaşın sürmesi, yatırım sepetini daha çok öne çıkarıyor. Sepet çeşitlendirmesi getiriyi düşürme ihtimali olsa da bu belirsizlik ortamında daha sürdürülebilir bir yatırım portföyü oluşturmak isteyen yatırımcılar için kritik bir öneme sahiptir. Dolayısıyla yatırımlarını altına yapmış olanlara da tavsiyem, farklı finansal araçlara da yatırımları yönelterek risklerini azaltmak yönünde olacaktır. Diğer taraftan özellikle ons altın tarafında net bir yönün olmadığı bir dönemde altın bazlı ek getiri sunan yatırım araçları da daha da önem kazanmaktadır. Örneğin altına dayalı borsa yatırım fonları bireysel yatırımcıların yatırım yapamayacağı altına dayalı borçlanma araçlarına yaptığı yatırımlar sayesinde müşterilerine yıllık belirli bir miktar ek getiri sunabilmektedir. Diğer taraftan yine altın yatırımcıları Bireysel Emeklilik Sistemi içerisinde fon dağılımını altın ağırlıklı belirleyerek hem birikimlerini altın olarak değerlendirme hem de yüzde 30 oranında devlet katkısına ulaşma imkanına sahip olacaktır. Altının fiyatları küreselde ons bazında değerlendirilirken Türkiye özelinde yorumda bulunurken doların gidişatı da önem kazanıyor. Ons dolar bazında değer kazanırken ya da kaybederken dolar/TL paritesi de gram altını etkileyen hususlardan oluyor. Dolayısıyla Türkiye özelinde dolar kurunun gelişimi, gram altın fiyatını doğrudan etkileyen bir husus.
SON 20 YILDA HANGİSİ, NE KADAR KAZANDIRDI?
Gram altın: Son 5 yılda %471
Son 10 yılda %754
Son 20 yılda %6.290
BİST-100: Son 5 yılda %128
Son 10 yılda %232
Son 20 yılda %1.703
Euro/TL: Son 5 yılda %302
Son 10 yılda %571
Son 20 yılda %1.215
Dolar/TL: Son 5 yılda %273
Son 10 yılda %676
Son 20 yılda %908
