ALEV RİGEL/ Dünyanin en çok ziyaret edilen müzesinde hırsızlar, Louvre'un cephesine bir asansör sepetle çıkarak pencereyi zorla açtılar, vitrinleri parçalayarak paha biçilmez Napolyon mücevherleriyle kaçtılar.
Müzenin açılışından yaklaşık 30 dakika sonra, ziyaretçiler içeri girmişken yapılan gündüz soygunu, yaşayan hafızalardaki en yüksek profilli müze hırsızlıkları arasında yer aldı.
Kültür Bakanı Rachida Dati'nin profesyonel bir "yedi dakikalık operasyon" olarak tanımladığı hırsızlık olayı, ünlü Mona Lisa tablosuna sadece 250 metre uzaklıkta gerçekleşti.
Yetkililer, Napolyon III'ün eşi İmparatoriçe Eugénie'nin zümrüt işlemeli imparatorluk tacının daha sonra müzenin dışında bulunduğunu ve tacın kırık olduğu bilgisini verdi.
Olay yerinden gelen görüntülerde, polis memurlarının Seine Nehri boyunca yakındaki sokakları kapatması sonucu kafası karışık turistlerin cam piramitten ve bitişik avlulardan dışarı çıkarıldığı görüldü.
İçişleri Bakanı Laurent Nunez, hırsızların nehir kıyısındaki cepheden sepetli asansör kullanarak 23 parçadan oluşan kraliyet koleksiyonunun bulunduğu salona ulaştığını söyledi. Hedefleri, Regent, Sancy ve Hortensia elmaslarının da aralarında bulunduğu taç elmasların sergilendiği yaldızlı Apollon Galerisi'ydi.
Alarmlar, Louvre görevlilerini odaya getirince, saldırganlar kaçmak zorunda kaldı. Ama hırsızlık çoktan gerçekleşmişti.
Çalınanların dökümü şöyle: 19. yüzyıl Fransız kraliçeleri Marie-Amélie ve Hortense'e ait setten safir bir taç, kolye ve tek bir küpe, Napolyon Bonapart'ın ikinci eşi İmparatoriçe Marie-Louise'e ait zümrüt bir kolye ve küpeler, bir broş, İmparatoriçe Eugénie'nin tacı ve büyük bir korsaj fiyonk broşu (Korsaj, resmi törenlerde kadınların bileklerine taktıkları küçük çiçek buketi).
Louvre Müzesi, adli soruşturmanın başlaması için üç gün boyunca kapalı kaldı. Gündüz vakti soygunlar nadir görülüyor. Louvre Müzesi'nde ziyaretçilerin önünde böyle bir soygun gerçekleştirmek, yakın tarihte Avrupa'nın yaşadığı en cüretkar eylemler arasında yer alıyor. En azından 2019'da Dresden'deki "Yeşil Kasa"dan bu yana durum böyle.
Müzedeki eserlerin etrafındaki güvenlik önlemleri sıkı tutuluyor. Mona Lisa, kurşun geçirmez camın arkasında sergileniyor. Ancak hırsızlık, müzedeki 33 binden fazla eser (yalnızca beş bini Fransız sanatçılara ait) için aynı güvenlik önlemlerinin alınmadığını da ortaya koydu.
Louvre Müzesi'nin uzun bir hırsızlık ve soygun girişimi geçmişi var. En ünlüsü, 1911'de Mona Lisa'nın çerçevesinden kaybolması, Vincenzo Peruggia tarafından çalınması ve iki yıl sonra Floransa'da bulunmasıydı.
Soygun, anında siyasete sıçradı. Aşırı sağcı lider Jordan Bardella bunu, kendi ülkesinde zayıflamış ve parçalanmış bir parlamentoyla karşı karşıya olan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a sözlü olarak saldırmak için kullandı. Bardella, "Louvre, kültürümüzün küresel bir simgesidir. Hırsızların Fransız Kraliyet ailesinden mücevher çalmasına olanak tanıyan bu soygun, ülkemiz için dayanılmaz bir aşağılamadır. Devletin çöküşü nereye kadar gidecek?" dedi. Yetkililer, adli tıp ekiplerinin suç mahallini ve bitişikteki erişim noktalarını incelerken kapsamlı bir envanter çıkardığını belirtti.
77 Diamonds Genel Müdürü Tobias Kormind, "Bu mücevherlerin bir daha görülmesi pek olası değil. Profesyonel ekipler, tespit edilmekten kaçınmak için genellikle büyük ve tanınabilir taşları parçalayıp yeniden kesiyor ve böylece kökenlerini fiilen yok ediyorlar" dedi (77 Diamonds, 1477'den beri faaliyette olduklarını ileri süren değerli taşlar firması).
Louvre Müzesi müdürü istifa etti. Polis hırsızlıkla ilgili bulduğu ip uçlarından iki kişiyi tutukladı. Fransa'da yeni bir müze soygunu daha oldu. Bunları internetten ve TV'den takip edebilirsiniz.
-------------------------
Özetle
* Başarısızlığın kabulü: Müze, soygunu durduracak kadar erken davranamadı. Çevre korumasının zayıflığı biliniyor.
* Yaşlanan altyapı: Louvre'un çevresindeki güvenlik kamerası sistemi zayıf ve eski. Ekipman ve altyapıya yapılan yatırım eksikliğini herkes biliyor.
* Uyarı: Müze müdürü, 2021'de görevi devraldığında ekipmanın ne kadar eski olduğu konusunda üst makamları uyardığını ancak yeteri kadar hızlı davranılmadığını söyledi.
* Yanlış yöne bakan tek kamera: Mücevherlerin sergilendiği Apollo Galerisi'ni izleyen tek kamera, hırsızların içeri girmek için tırmandığı balkondan uzağa bakıyor.
* Yenileme zaman çizelgesi: Güvenliği iyileştirme çalışmalarının, 2026'nın başında başlaması umuluyor. Ancak eski altyapı göz önüne alındığında bunun zorlu bir süreç olacağı kesin.
* Taç bulundu ancak hasarlı: Çalınan sekiz eşyadan biri (İmparatoriçe Eugenie'ye ait olan taç) bulundu, ancak hasarlıydı. İlk rapor, restorasyonun zor ama mümkün olduğu yönünde.
------------------
Almanya'daki "Yeşil Kasa" soygunu
Almanya'nın Saksonya eyaletindeki Dresden kentinde, 25 Kasım 2019'da, Avrupa'nın en büyük hazine koleksiyonlarından birisini barındıran Yeşil Kasa (Grünes Gewölbe) Müzesi soyuldu. Barok döneminden kalma mücevher ve eserlerin bulunduğu müzeye giren soyguncular, her biri 37 parçadan oluşan üç elmas set çaldı. Sette yakut, zümrüt ve safir işli parçalar da bulunuyordu. Dresden Müzeler Müdürü Marion Ackermann, "Eserlerin, değerini hesaplamak imkansız" demişti. Alman Bild gazetesi de, çalınan tarihi mücevherlerin değerinin bir milyar euro'yu bulabileceğini yazmıştı. Ackermann, çalınan parçaların "çok iyi tanındığını" ve piyasada yasal olarak satılamayacağını belirtti. Müzede yaklaşık 3 bin parça elmas, yakut, zümrüt gibi taşlarla bezeli mücevher, altın, gümüş, fildişi ve inci parçalar bulunuyor. Müzeye "Yeşil Kasa" denmesinin sebebi, bazı bölümlerinin bakır çalığı yeşiline dönüşmüş olması.
------------
Dünyanın 1 numarası: Louvre
Louvre, Fransa'nın başkenti Paris'te, dünyanın en ünlü müzelerinden biridir. Müze yaklaşık, 615 bin 797 nesneye ev sahipliği yapmaktadır (Rusya'nın Sant Peterburg kentindeki Ermitaj Müzesi'nde yaklaşık üç milyon sanat eseri bulunur).
Louvre'da heykeller, sanat objeleri, resimler, çizimler ve arkeolojik buluntular sergilenir. Bu da Louvre'u, dünyanın en büyük ikinci müzesi yapar. 2024 yılında 8 milyon 700 bin ziyaretçi alarak dünyanın en çok ziyaret edilen sanat müzesi haline gelmiştir.
1980'lerin sonu ve 1990'lardaki Büyük Louvre yenilemesinden önce, Louvre'un sokak seviyesinde birkaç girişi vardı. Bunların çoğu, artık kalıcı olarak kapalıdır. 1993'ten bu yana müzenin ana girişi, Louvre Piramidi'nin altındaki Napoléon Salonu'dur.
Müzenin giriş koşulları zaman içinde değişiklik göstermiştir. 1850'lerden önce sanatçılar ve yabancı ziyaretçiler ayrıcalıklı erişime sahipti. 1793'teki ilk açılış sırasında girişler, Fransız takviminin on günlük "haftalar"ına göre belirlenmişti (*). Haftanın ilk altı günü sanatçılar ve yabancılar için, son üç günü ise halk için ayrılmıştı (Bir gün de kapalı kalıyordu). 1800'lerin başında, "yedi günlük" haftanın yeniden yürürlüğe girmesinin ardından, halkın müzeye erişimi haftada yalnızca dört saatti.
İçeride kamera ve video kayıt cihazlarının kullanılmasına izin veriliyor ancak flaşlı fotoğraf çekimi yasak.
Louvre, diğer birçok müze ve galeri gibi, COVID-19 pandemisinin sanat ve kültürel miras üzerindeki etkisini hissetti. 29 Şubat 2020'de mesai bitiminde kapandı, 6 Temmuz'a kadar yeniden açılmadı.
(*) Fransız Devrimi'nden sonra kurulan takvim komisyonu, 10'un katlarına odaklandı. Yılı 12 ay tuttular ancak her ayı üç, on günlük haftaya böldüler. Bu, her ayın 30 gün olmasıyla kağıt üzerinde zarif bir uygulamaydı. On günlük haftanın dezavantajı, işçilerin onuncu güne kadar izin alamaması, yedi günde kazanacakları parayı on günde kazanmaları. Uzmanlar takvimi ondalık sayıya bölmekle kalmadılar, saati de ondalık sayıya çevirdiler. Bir saat 100 dakikadan, bir dakika ise 100 saniyeden oluşuyordu. Napolyon, Fransa'yı Gregoryen takvimine ve 24 saatlik güne geri döndürdü. Eski takvim, resmi olarak yalnızca 13 yıl kullanıldı.
