PARA ARAŞTIRMA/ ESİN ÇETİNEL Son aylarda otomobil talebinde yaşanan sert düşüş, hükümeti de harekete geçirdi. Sektörün beklentileri doğrultusunda şubat ayının son haftası Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), otomobil kredilerindeki limitleri ve vade sayısını artırarak sektöre, deyim yerindeyse can suyu vermiş oldu.
Düzenlemenin hemen ardından görüşlerine başvurduğumuz bankacılık sektörü temsilcileri, özellikle 400 bin TL ve altındaki araçlar için kredi taleplerinde artışlar yaşandığını söyledi. Aynı kaynaklar, BDDK düzenlemesinin özellikle 400 bin – 800 bin fiyat bandındaki araçlara olan talepte artış yaratacağını öne sürdü.
VADE 48 AYA ÇIKTI
BDDK'nın 22 Şubat tarihindeki düzenlemesiyle otomotiv sektörü için fiyata göre farklı kredilendirme oranı ve vade uygulamasına geçiş yaptığını duyurdu. Bu düzenleme sonrasında fiyatı 400 bin TL'ye kadar olan araçlarda kredi oranı yüzde 70'e, vade ise 48 aya çıkartıldı.
Yine aynı düzenleme kapsamında 400.001 TL - 800.000 TL arasında olan araçlar içinse fatura tutarının yüzde 50'si ve 36 aya kadar, 800.001 TL – 1.200.000 TL arasında olan araçlar içinse fatura tutarının yüzde 30'u ve 24 aya kadar, 1.200.001 TL - 2.000.000 TL arasında olan araçlar içinse yüzde 20'si ve 12 aya kadar kredi kullandırımının yolu açılmış oldu.
KREDİ TUTARLARI ARTIYOR
BDDK düzenlemesinin hemen ardından görüşlerine başvurduğumuz bankacılık sektörü temsilcileri ise bu düzenlemenin uzun süredir beklendiğini hatırlatıyorlar. Düzenlemenin hemen ertesi günü otomobil kredilerine olan talepte canlanma yaşandığının altını çizen Türkiye İş Bankası, "Bir süredir taşıt sektöründe yaşanan gelişmeler kapsamında yeni düzenleme yapılması bekleniyordu. Yeni düzenleme ile birlikte taşıt kredileri taleplerinde ve kredi tutarlarında artış yaşandığı gözlemleniyor. Bu açıdan sektöre olumlu etkileri olacağını düşünüyoruz" bilgisi paylaştı.
Gerek 0 km gerekse 2. el araç piyasasındaki ortalama fiyat seviyesi düşünüldüğünde, 400 bin TL'ye kadar olan araçlar için yeni düzenlemenin oldukça etkili olacağını öngören İş Bankası, 400 bin TL – 800 bin TL aralığındaki taşıtlar içinse müşterilerin mevcut araçlarını takasa vererek yenileme yolunu seçebileceklerini öne sürdü.
İKİNCİ ELE TALEP ARTACAK
Otomotiv kredileri alanında uzmanlaşmış finansman şirketi olan ALJ Finans, BDDK düzenlemesinin ardından otomobil kredilerine olan talebin arttığı bilgisi paylaştı. ALJ Finans olarak birinci ve aynı zamanda ikinci el otomobillere finansman sağladıkları bilgisi paylaşan firmanın CEO'su Betügül Toker, düzenlemenin etkisiyle taşıt kredilerinde başvuruların artacağını ve özellikle de ikinci el taleplerinde yaklaşık yüzde 30 oranında artış yaşanacağını söylüyor.
Otomotiv fiyatlarının son dönemde dalgalı bir seyir izlediğini bunun da otomotiv pazarını yavaşlattığını hatırlatan Betügül Toker, sektöre ilişkin şu tespitte bulundu;
"Özellikle sektörde ikinci elde otomobil fiyatlarının düşmesi beklendi. Ancak otomotiv sektöründeki pazar dinamikleri nedeniyle yaşanan fiyat artışları, tedarik sorunu, çip krizi gibi sorunlara rağmen sektördeki hareketlilik devam etti. Gerçekleştirilen yeni düzenleme ile finans sektöründe mevcut taleplerin yine normal seviyelere geleceğini öngörüyoruz. Finansman şirketleri özelinde ağırlıklı olarak kredilerin otomotiv kredilerinden oluşması nedeniyle yapılan düzenlemeler ile talebin olumlu yönde artacağını düşünüyoruz. ALJ Finans özelinde değerlendirirsek, taşıt kredilerinde başvuruların artacağı ve özellikle ikinci el taleplerinde yaklaşık yüzde 30 oranında artış yaşanacağını öngörüyoruz" dedi.
QNB Finansbank Bireysel Bankacılık ve İşletme Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Enis Kurtoğlu da BDDK düzenlemesi nedeniyle taşıt ve taşıt kredilerine olan talepte artış yaşanacağı görüşünde. Yeni düzenleme ile taşıt teminatlı kredilerde taşıtın kasko/nihai fatura değeri üzerinden verilen limitlerde artış yaşandığını hatırlatan Enis Kurdoğlu, "Son dönemlerde taşıt fiyatlarındaki artış ile azalan taşıt ve taşıt kredisi taleplerinin bu düzenleme ile birlikte artmasını bekliyoruz. BDDK düzenlemesinin en çok talep gören taşıtların kredi ihtiyacını karşılayacak nitelikte olduğunu söyleyebiliriz" diyor.
YERLİLERE TALEP ARTACAK
Vakıfbank, BDDK düzenlemesi neticesinde özellikle ilk dilime giren ve yerli üretim araçların taleplerinde artış yaşanacağını öngörüyor. Düzenleme sayesinde bu sınıfa giren araçların alımlarının daha cazip hale geleceğini söyleyen Vakıfbank Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Turan, "Şubat ayında BDDK'nın taşıt kredileriyle ilgili yapmış olduğu yeni düzenleme ile taşıt kredilerinde taksit adedi ve miktarın yükseltilmesi sonucu özellikle artırılan ilk basamak fiyat aralığına giren araçların alımı daha cazip hale gelmiştir. Kasko değeri 400 bin TL'ye kadar olan araçlarda azami yüzde 70'ine kadar ve 48 ay vade ile kredi kullanım imkanı sunuldu. Önümüzdeki dönem bireysel müşterilerin taşıt kredisi taleplerini artıracağını, ikinci el araç sektörüne de olumlu yansımasının olacağını düşünüyoruz" diyor.
Turan, bu düzenlemenin özellikle ithal araçlardan çok, fiyat avantajı olan yerli üretim taşıtların kredili satışları artıracağı görüşünde.
ÜÇ AYDA BİR ÖDEME İMKÂNI
Düzenlemenin ardından bankalar da yeni taşıt kredi paketlerini açıkladı. Buna göre satış fiyatı 400 bin TL'ye kadar olan araç satın almak isteyenlere 48 aya kadar vade imkanının yanı sıra aylık, üç aylık dönemler veya değişken taksitlerle geri ödeme seçenekleri sunuluyor. Bankalar kredi talep edenlerden belirli ve düzenli bir geliri olmasını aynı zamanda kredi notu ve istihbaratının da olumlu olmasını istiyor. Otomobil kredilerinde banka aynı zamanda satın alınan aracı da rehin altına alıyor. Bankaca gerekli görülmesi halinde buna ek olarak; kefalet, gayrimenkul ipoteği ya da nakit-mevduat-döviz tevdiat rehni de talep ediliyor.
"KREDİ ARAMALARI BEŞ KAT ARTTI"
Oray DURMAZOĞLU / HangiKredi CEO'su Oray Durmazoğlu
HangiKredi özelinde taşıt kredisi trafik hacminde altı kat artış yaşandı. Aynı şekilde tüm arama trendlerine baktığımızda da beş katlık bir artış gözlemliyoruz. Uzun süredir tüketicinin otomobil satın alma kararındaki erteleme durumunu zaten BDDK'daki taşıt kredisi hacim verilerinden takip ediyorduk. Son altı aydır bireysel taşıt kredisi toplam hacmi küçülüyordu. Kararın ardından yaşanan artışla tüketicinin otomobil satın almaya aslında ne denli istekli olduğunu bir kez daha görmüş olduk.
Aynı zamanda BDDK düzenlemesi sonucu taşıt kredisi limitlerinin, pazarda en çok satış adedini oluşturan segmentleri kapsayacak şekilde düzenlenmesi, tüketicinin kredilerdeki son durumu merak etmesine de neden oldu. HangiKredi özelinde de taşıt kredisi aramalarında gözle görülür bir artış yaşandı.
