PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Yapay zeka, milli güvenliğin hemen her aşamasında kullanılıyor. Bu teknoloji, hem insan kaybının yaşanmasını önlediği hem de büyük bir teminat olduğu için çok değerli.
Yapay zekayla ilgili gelişmeler elbette ki uzun zamandır, güvenlik güçlerimizin takibinde ve bazı alanlarda uygulamada. Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısı sonrası buna işaret eden bir bildiri yayınlandı. Bildiride şöyle denildi: "Yapay zeka alanında kaydedilen ilerlemenin, insanlık tarihinde yeni bir merhaleye geçilmesini mümkün kılabilecek büyük fırsatlar sunduğuna; bununla birlikte, bahse konu sahadaki potansiyelin bir takım sınamaları ve siber alanda oluşan yeni tehditleri de beraberinde getireceğine dikkat çekilmiştir. Türkiye'nin, yapay zeka çalışmalarının ilmi askeri, iktisadi ve içtimai neticelerine hazırlıklı olmasının ve bu alanda ileri kabiliyetler geliştirmesinin önem ve önceliğine işaret edilmiştir.".
SEUL'DEN "FİŞİ ÇEKME" KARARI
Bu bildirinin yayınlandığı MGK toplantısından 2 gün önce düzenlenen ve dev teknoloji şirketleriyle bazı ülkelerin katıldığı Seul'deki yapay zeka zirvesine de değinelim.
21-22 Mayıs'ta düzenlenen Seul Yapay Zeka Zirvesi'ne 30 ülke katılırken, yapay zeka güvenliğine odaklanan Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) temsilcileri de zirveye katkı sağladı. Oturuma ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Singapur ve Avustralya'dan da temsilciler katıldı.
Zirvenin ikinci gününde katılımcı ülkelerin bilim ve teknoloji bakanları,yapay zeka güvenliğinin güçlendirilmesi konusunu ele aldı.
Zirvenin ilk gününde ise Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın katılımıyla çevrim içi düzenlenen oturumda, "Seul Bildirisi" imzalandı ve kamuoyuyla paylaşıldı.
Bildiride, yapay zekanın güvenliği, yenilikçiliği ve kapsayıcılığının birbiriyle bağlı hedefler olduğu belirtilerek, yapay zekanın faydalarının en üst seviyeye çıkarılması gerektiğine işaret edildi. Amazon, Microsoft, OpenAI ve diğer dev teknoloji şirketleri de yapay zeka güvenliği konusunda tarihi bir uluslararası anlaşmaya vararak, yapay zeka modellerinin risklerinin sonucunu garanti edemedikleri durumda "yapay zekayı imha" seçeceğini uygulayacakları sözünü verdi.
Teknoloji firmaları, sınır yapay zeka sistemleriyle (yapay zekanın ulaştığı son modeller denilebilir) ilişkili riskleri tanımlayan ve "tolere edilemez" olarak kabul edilen "kırmızı çizgiler" belirleyecek. Bu riskler, otomatik siber saldırılar ve biyolojik silah tehdidi gibi durumları kapsamakla birlikte bunlarla sınırlı değil. Şirketler, kendi ülkelerinin hükümetleriyle görüşüp, başka güvenilir kaynaklara da danıştıktan sonra 2025 yılının başlarında Fransa'da düzenlenmesi planlanan Yapay Zeka Eylem Zirvesi öncesinde tüm bu süreçleri tamamlamayı taahhüt etti.
Aynı zirve, Kasım 2023'te İngiltere'de düzenlenmiş ve 28 ülkenin katılımıyla yapay zeka güvenliğine ilişkin ilk küresel bildiri burada kabul edilmişti.
*******
Bilişim ve iletişim sektörünün hacmi 785 milyar TL
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) 2023 yılı 'Bilgi ve İletişim Teknoloji Sektörü Pazar Verileri'ni açıkladı. Çalışmaya 10 bin 424 şirket katıldı. Rapora göre, Türkiye bilgi ve iletişim pazarının büyüklüğü 2023 yılında TL bazında bir önceki yıla kıyasla yüzde 83 artarak 784.6 milyar TL'ye ulaştı. Bu rakamın 36 milyar TL'lik kısmını, ölçümlemeye yeni eklenen şirketler oluşturdu. 2019-2023 yılları arasında sektörün TL bazındaki yıllık ortalama büyümesi yüzde 50 civarında seyretti. Sektörün dolar bazındaki büyüklüğü ise yüzde 27'lik bir artışla 33 milyar dolara çıktı. Global BIT pazarı aynı yıllarda yüzde 1.1 büyüdü.
TÜBİSAD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Tombalak, raporun açıklanmasının ardından şunları söyledi: "Bu, sadece bir dönüm noktası değil, aynı zamanda ülkemizin ve sektörümüzün potansiyelini gözler önüne seren bir gelişme. Yazılım ve servis sektöründeki bu hızlı yükseliş, yazılım ihracatımızda da bir artış yaratıyor ve geleceğe dair umutlarımızı yeşertiyor. Biz, sektör temsilcileri olarak, TÜBİSAD ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte, kamu ve özel sektörün sinerjisini kullanarak bu büyümeyi daha da ileriye taşıma konusunda kararlıyız."
*******
"Dezenformasyon 2 yıl içindeki en büyük risk"
2024 Küresel Riskler Raporu'nun sonuçlarına göre yapay zeka ile ilişkili olarak dezenformasyon, aşırı hava olayları ve sosyal kutuplaşma, gelecek 2 yıldaki en önemli riskler.
Marsh Türkiye ve Zurich Sigorta Grubu Türkiye stratejik ortaklığında ve TÜSİAD'ın destekleriyle İstanbul'da geçen hafta düzenlenen toplantıda açıklanan; 1400'den fazla küresel risk uzmanı, politika yapıcı ve sektör liderinin görüşlerinden yararlanılarak hazırlanan rapor, yanlış bilgi ve dezenformasyon kısa vadede en önemli riskler olarak değerlendiriyor. Yapay zeka, teknolojilerinin gelişmesine paralel olarak, önümüzdeki 10 yıl içinde de bu riskin ön planda olacağı görülüyor. ChatGPT için "yapay zekanın demokratikleşmesi" ifadesini kullanan Zurich Sigorta Grubu Türkiye CEO'su Yılmaz Yıldız, bu alandaki fırsatlara dikkat çekiyor: "Dünyadaki seçim takvimiyle kesişince, yapay zekanın bu seçimleri nasıl manipüle edeceği çok tartışılıyor. Fakat yapay zekanın risklerinin yanında fırsatları daha fazla. Tıp ve sentetik biyoloji alanında büyük ilerleme kaydedeceğimiz, insanlığın hemen hemen tüm hastalıklarına çare bulabileceğimiz bir teknolojiden bahsediyoruz."
