Gerçek dünyayı dijital dünyaya taşıyan dijital ikiz teknolojisi sanayiden sağlığa kadar her alanda harikalar yaratıyor. Giderek yaygınlaşan bu teknoloji ile yapılabileceklerin sınırı bulunmuyor.
Fiziksel ve dijital dünya arasında köprü kuran dijital ikiz", fiziksel bir ürün ya da hizmetin dijital kopyası olarak tanımlanıyor. Bu uygulamalar, gerçek nesnenin modeli, verileri ve birebir karşılaştırmalarıyla izlenmesine imkan veriyor. Bu sayede oluşabilecek sorunların tespiti, yeni ayarların test edilmesi, oluşturulan senaryoların sanallaştırılmış kopyasının oluşturulması ve analizlerin gerçekleştirilmesi mümkün hale geliyor.
Bu kavram İlk kez 2000'li yılların başında NASA'nın eşleme teknolojisi sonucu ortaya çıktı. Tasarladıkları uzay araçlarının dijital replikasını modelleyen NASA mühendisleri, uzay aracının çeşitli çevresel faktörler karşısındaki tepkisini(sıcaklık, basınç, darbe) dijital ikizi üzerinde simüle etti. Uzmanlar, uzay aracı görevdeyken bir aksaklık yaşandığında, bu aksaklığın nasıl giderileceğine dünyadaki dijital kopyası üzerinde çalışarak karar verdi.
Sanallaşmanın artması ve nesnelerin internet teknolojisinin gelişmesi ile beraber, dijital ikizlerin çok farklı kullanım alanları ortaya çıktı. Günümüzde savunma sanayisinden tıbba, mühendislikten çevreye, spordan şehirciliğe kadar birçok alanda dijital ikizler kullanılıyor.
Yapay zekâ alanında faaliyet gösteren yerli teknoloji şirketi Cerebrum Tech kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Dr. R. Erdem Erkul sanal ve gerçeğin aynı anda deneyimlenmeye başlandığı bu dönemde, dijital ikiz kavramının son derece önem kazandığını söylüyor.
Pazar giderek büyüyor
USD Analytics Market tarafından gerçekleştirilen Küresel Dijtal İkiz Pazarı araştırmasına göre, dünyada dijital ikiz pazarı bu yılın sonunda 17,7 milyar dolara ulaşacak. Bu süreç, sadece teknoloji devleri ve girişimler için değil, aynı zamanda sağlık, eğitim ve kamu yönetimi gibi sektörler için de yeni iş modellerinin kapısını aralayacak. 2027 yılına kadar büyük şirketlerin yüzde 40'ı dijital ikizleri projelerinde kullanacak. Bu pazar yılda yüzde 40 büyümeyle 2034 yılında 351,8 milyar doları bulacak.
Verimli ve kârlı ikizler
"Dijital ikiz" uygulaması verimlilik ve kâr artışı sağlıyor. İşletmelerin maliyetlerini azaltmasının yanında nesnelerin ömrünü uzatarak çalışma performanslarını artırmaya imkan sağlıyor.
Dijital ikizlerin, her alanda büyük bir avantaj sağladığına işaret eden Erkul, şöyle konuştu:
"Çok geniş bir sektörel fayda söz konusu. Örneğin, kuruluşlar, ürünlerinin veya hizmetlerinin üretim ve bakım planlama çalışmalarını dijital ikizler sayesinde daha kolay yapabilecek, saptanan sorunların iyileştirilmesi daha kolay olabilecek. Tasarımın ve ürün geliştirmenin dahil olduğu her sektörün işini kolaylaştıracak dijital ikizler kolaylaştıracak. Tasarımların sanal bir dünyada oluşturulması ve bunların yeterliklerinin gözetlenmesi fiziksel dünyada bu tasarımların inşa edilmesini kolaylaştıracak. Dijital ikizde elde edilen bulgular fiziksel dünyada daha kolay hayata geçirilebilecek. Tıp alanında dijital ikiz sayesinde bazı operasyonların çalışmaları yapılabilir, çevre ve şehircilik alanında şehir düzenlemesi için dijital ikizden yararlanılabilir. Mühendisliğin çoğu dalı da dijital ikizden yararlanacaktır. Bu sayede dijital ikiz, hayatımızı kolaylaştıracak."
Hatalar önceden tespit ediliyor
Örneğin endüstriyel uygulamalarda devrim yaratan dijital ikiz teknolojisi, üretim sürecinin birebir dijital kopyasını oluşturarak, simülasyonlar aracılığıyla üretim sürecinde olası hataları önceden tespit etmeye olanak tanıyor. Bu sayede, ürün prototipleri üzerinde yapılan testler ve optimizasyonlar, gerçek üretime geçmeden önce sanal ortamda yapılarak riskler ve maliyetler hesaplanıyor.
Dijital ikizler, sürdürülebilirlik ve enerji verimliliği açısından da büyük katkılar sağlıyor. Örneğin, makinelerin ve sistemlerin performansı gerçek zamanlı olarak izlenip analiz edilerek, enerji israfı tespit edilebilir. Dijital ikizlerle yapılan simülasyonlar, fiziksel prototiplerin ve deneme yanılma süreçlerinin azaltılmasına yardımcı oluyor, bu da malzeme israfını en aza indiriyor. Bu teknoloji sayesinde daha verimli üretim, daha az atık ve daha sürdürülebilir operasyonlar mümkün hale geliyor.
Dijital ikizlerin şu an fabrikalarda verimliliği yüzde 70'lere varan düzeyde artırdığı, oeprasyonel giderleri yüzde 40 azalttığı hesaplanıyor. Daha fazla veriyle beslendikçe bu rakamların da daha yukarılara taşınması öngörülüyor.
Dijital ikizlerle akıllı şehirler
Dijital ikizler hem şehirlerin altyapısını daha iyi yönetmeyi hem de gelecekteki gelişmeleri daha iyi görmeyi sağlayarak akıllı şehirlerin de temel yapı taşlarını oluşturuyor.
Dijital ikizler şehirlerin altyapısından enerji tüketimine kadar pek çok alanı izlemeyi ve verileri analiz etmeyi mümkün kılıyor. Bu sayede şehir yönetimleri altyapı sorunlarını proaktif bir şekilde çözerek kaynak kullanımını optimize edebiliyor.
Örneğin enerji verimliliği sağlamak için enerji şebekelerinin dijital ikizlerini kullanarak gerçek zamanlı veri analizi ve performans değerlendirmesi yapılabiliyor. Bu tür uygulamalar akıllı şehirlerin daha sürdürülebilir ve verimli bir şekilde işlemesini sağlıyor.
Tıpta devrim yaratacak
Özellikle tıp alanında devrim yaratma potansiyeline sahip bu teknoloji, hastaların genetik, fizyolojik ve yaşam tarzı verileri kullanılarak oluşturulacak. Dijital ikizler, kişiselleştirilmiş tedavilerin geliştirilmesine, hastalıkların önlenmesine ve hatta cerrahi operasyonların sanal ortamda simülasyonuna olanak tanıyacak. Ayrıca bireylerin beslenme, egzersiz ve uyku gibi yaşam tarzı verileri analiz edilerek, sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirilebilecek ve kronik hastalıklar önlenebilecek.