ALİ EFE İRALI/ 8 Temmuz tarihinde The Economist'te How drones and video-game techniques are coming together in Ukraine's war (İnsansız hava araçları ve video oyun teknikleri Ukrayna Savaşı'nda bir araya geliyor) başlıklı bir haber yayınlandı. Haberde Ukrayna'daki savaşta kullanılan tekniklere dair bir inceleme yer alıyor. Rusya'ya karşı yapılan operasyonlarda, saldırıda bulunan askeri birimlerin puanlama sistemine tabii tutulduğu aktarılıyor. Bunu insansız hava araçları nezdindeki operasyonlarda birim birim de ayırmışlar. Yani zırhlı araç ve askeri personeller de konunun bir bağlamında kendi puantajına sahip gibi duruyor. Oyunla birlikte zikredildiğinde kulağa gerçekten ürkütücü geliyor, evet. Yalnız bu noktada ilginç başka bir konu daha var. Haberin yayınlanmasından birkaç ay evvel de yine benzer şekilde bu konu çeşitli mecralarda sunulmuştu. Sanki döngü halinde belirli aralıklarla aynı konunun gündeme getirildiğine dair bir durum gibi hissediyorum.
YÜKSEK PUANDA SEVİYE ATLAMAYI DA DAHİL ETMİŞLER
Ukrayna'nın kullandığı teknik aslında temel anlamda oyunlaştırmaya dayanıyor. Rekabet ve başarım unsurlarıyla dokunmuş bir mekanizma. Kişilere ekstra bir ödüllendirme sistemini vaat ederek, aslında yöntemsel anlamda sahadaki duruma çeşitlilik kazandırmaya çalıştıkları anlaşılıyor. Bundan birkaç ay evvel 29 Nisan'da, Politico'dan Veronika Melkozerova da benzer şekilde konuyu köşesine taşımış. Anlatılana göre, insansız hava araçlarında da bir sınıflandırma var ve belirli bir puana (!) ulaşan askeri birimlere bir sonraki askeri mühimmatı kullanmaları için izin çıkıyormuş. Burada mali anlamda da tasarruf tedbirini kolaylaştırıp, askeri kaynağa ulaşmadaki bürokratik engellerin de hafifletildiği belirtiliyormuş Ukraynalı resmi birimler tarafından. Aslına bakarsak bir çeşit uyarlama ve yeni neslin mücadele esnasında sahadaki varlığının kuvvetlendirilmesine yönelik bir çaba olarak yorumlanabiliyor. Kaldı ki, savaş sahası öncesinde başta ABD olmak üzere pek çok ülke tarafından askeri simülasyon sistemlerinde oyun teknolojilerinden faydalandığını biliyoruz. Askerî eğitim anlamında sahada karşılaşılacaklara dair pratiklerin 360 dereceli döner mekanizmalı sanal ve artırılmış gerçeklik sistemli yapılarda uygulandığını akademik yayınlarda da görebiliyoruz. Aslında oyun teknolojilerinden bağımsız anlamda ele alındığında oyunlaştırmaya dayalı süreçlerde de bu durum geçerli. Yani bir bankanın, banka personelin belirli bir konuda eğitime çağırdığında uyguladığı yarışma formatlı eğitsel oyun sürecinin bir benzerinden farkı yok prensipte. Ancak uygulamada, işin rengi, elde edilen sonuç itibarıyla farklı ve biraz ürkütücü olabiliyor. Gönül, savaşın tabii ki olmamasından yana. Askerî anlamda yorum yapabilecek düzeyde bir bilgi-birikime sahip olmamakla beraber, bilimsel yaklaşım açısından onlarca yıldır uygulanan bir yöntem olduğunu da belirtmek istiyorum.
STRATEJİK UNSUR ANLAMINDA KISA BİR DEĞERLENDİRME
Oyunlaştırma, aslında bir kazanma ya da başarım dürtüsünü harekete geçirdiği için uzun yıllardır farklı sektörlerde tercih edilen bir mekanizma sunuyor bize. Aklımıza gelmeyecek alanlarda önemli bir pratik alanı kazandırabiliyor. Ukrayna sadece bir örnek. Bunun bir benzerini Rusya'nın da en azından eğitsel anlamdaki süreçte simüle ettiğini varsayabiliriz.
Bir acımız var... Geçtiğimiz hafta Pençe-Kilit Harekat bölgesinde arama-tarama faaliyeti sırasında şehit verdiğimiz, iyi kalpli ordumuzun kıymetli 12 vatan evladı için ulusumuzun başı sağ olsun…
