PARA ARAŞTIRMA/ ÜRÜN DİRİER Her ölçekten firma, KOBİ, bireysel satıcılar, yöresel ve el emeği ürün üretenler e-ihracat üzerinden dünyaya satış yaparak kur farkını avantaja çeviriyor. Geçtiğimiz yıl Türkiye'de e-ihracat hacmi yüzde 200 büyüdü. Sektöre her geçen gün yeni oyuncular dahil oluyor. E-ihracat alanında hizmet veren uzmanlar, e-ihracata başlamak isteyenler için A'dan Z'ye yol haritası çizdi. Ne satılır, hangi ülkelerde fırsat var, mikro ihracatın avantajları, devlet destekleri, pazar yerleri, regülasyonlar ve eğitimler hakkında her şeyi bu dosyada bir araya getirdik. (İkinci bölümdür, araştırma üçüncü bölümle devam edecek...)
AVRUPA'YA SATIŞLAR ARTIYOR
ikas Kurucu CEO'su Mustafa Namoğlu, SEO yapısı, ülke bazlı fiyat gösterme, kolay dil çevirileri gibi özelliklerle KOBİ'lerin e-ihracat yapabilmesini kolaylaştırdıklarını belirterek, "E-ihracat yapan firmalar, genellikle yurtdışında Türkiye'de üretilen ürün ve hizmetleri, yerel firmalardan daha ucuza sunabiliyor. Tekstilden takıya, dijital ürünlerden özel tasarım ürünlere birçok farklı konuya yoğunlaşan şirketin e-ihracat alanında kendisini gösterdiğini gözlemliyoruz" diyor.
Namoğlu'nun verdiği bilgilere göre, Türkiye'de üretilen ürünlerin masraflarının daha az olması ve coğrafi yakınlık sebebiyle Avrupa ülkelerine e-ihracat yoluyla yapılan satışlar artış gösteriyor. 2022 yılında Almanya ve İngiltere pazarlarına ciddi yatırımlar yapmayı planladıklarını ifade eden Namoğlu, "2022'de 10 kat büyümeyi hedefliyoruz. Önümüzdeki sene Almanya ve İngiltere pazarına ciddi bir şekilde yatırım yapacağız. Doğu Avrupa ve Azerbaycan da radarımızda bulunuyor" diyor.
E-ihracat konusunda ürün seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken üç kriter bulunduğuna işaret eden Namoğlu, "Birincisi, ürünün nakliye süreci ve bu süreçte değer kaybedip kaybetmeyeceği, ikincisi gireceği yurtdışı pazarında rakipleri varsa onlardan daha kaliteli veya uygun fiyatlı olması, üçüncüsü ise e-ihracat yapılacağı yerde ürün için bir pazar ve talep olması. Bu kriterlere uyan her ürün, e-ihracat ile satılabilir. E-ihracat yapmaya yeni başlayacaklar için fırsat olan alanlar hazır giyim, takı ürünleri, elektronik ürünler ve otomotiv aksesuarları. Yazılım, tasarım, e-kitap ve mobil oyunlar gibi dijital ürün ve hizmetler de konuyla ilgili bilgisi veya ilgisi olan herkesin radarında bulunması gereken ürünler. Özellikle mobil oyun konusunda ülkemizde son yıllarda büyümekte olan ciddi bir sektör var. Bu ürünlerin yurtdışına satılması ise fiziksel ürünlerden çok daha kolay" açıklamasında bulunuyor.
Namoğlu'nun anlattıklarına göre, e-ihracatta izlenmesi gereken bir süreç var, öncelikle yeni başlayanların bir şirket açması, ürünlerinin istenilen ülkelere ulaşması için kargo şirketleriyle anlaşmaları, bir e-ticaret altyapısı ve gümrük için gerekli yasal izinlerin alınmasıyla birlikte e-ihracat yapmaya başlanabilir. Gerekli koşulların sağlanması halinde, marka tescil ve koruma desteği, pazar araştırması seyahat desteği, rapor desteği, şirket satın alma desteği, belge desteği, birim desteği, reklam ve tanıtım desteği, fuar desteği gibi destekler, e-ihracat yapmak isteyenlere Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanabiliyor. Ürünün ve işletmenin niteliğine göre alınabilecek ek destekler de mevcut.
REGÜLASYONLAR E-İHRACATI TETİKLEDİ
n11.com Tedarik Zinciri Genel Müdür Yardımcısı Ramazan Altınay, iş ortaklarına iki farklı modelde dünyaya açılma fırsatı sunduklarını belirterek şu bilgileri aktarıyor: "İlk iş modelimiz M2M yani Marketplace to Marketplace diye adlandırdığımız iş modeli. Bu iş modelinde modelimizde iş ortaklarımızın ürünlerini farklı ülkelerde hizmet gösteren büyük pazaryerlerinde n11worldwide olarak bulunan mağazalarımızda sergiliyoruz. İş ortaklarımızla birlikte tüm operasyonu yürütüyor ve ilgili siparişlerin yurt dışındaki müşterilerimize ulaşmasını sağlıyoruz. İkinci iş modelimiz ise direkt e-ihracat modelimiz. Bu iş modelinde ise iş ortaklarımızın n11.com üzerinden Azerbaycan ve KKTC'deki müşterilerden sipariş almasını ve ürün gönderimi gerçekleştirmesini sağlıyoruz. Her iki iş modelinde de iş ortaklarımız adına tüm listeleme, ödeme, lojistik ve gümrük süreçlerini biz yönetiyoruz. İş ortaklarımız ise yurt içinde ürün satmanın rahatlığı ve konforunda ürünlerinin satışlarını gerçekleştiriyor. Yurt dışına e-ihracat yapmak için sürece dahil olmak da çok basit, mağaza yönetim panelinde sisteme giriş yapmaları ve ürünlerini seçmeleri yeterli oluyor."
Özellikle yeni regülasyonların e-ihracatı tetiklediğine değinen Altınay, "Türkiye olarak büyük ve kaliteli bir tedarik ülkesiyiz. Özellikle Avrupa ve Ortadoğu gibi pazarlara yakınlığımız ve bu pazarlarda her geçen gün Türkiye markalarının bilinirliğinin artması e-ihracat noktasında da itici bir güç oluyor. Bunun yanında lojistik ve ödeme çözümleri de her geçen gün e-ihracatın önünü açacak şekilde çeşitleniyor ve gelişiyor. Tüm bunları düşündüğümüzde gelecek yıllarda ciddi bir ivmelenme beklediğimizi belirtebiliriz. n11.com olarak 2021 yılı ihracat hacmimizi bir önceki yıla kıyasla 10 kat büyüttüğümüzü söyleyebiliriz. 2022 yılı için de büyüme hedefimiz 10-15 kat büyüme yönünde kendimize bir hedef koyduğumuz belirtebilirim" diyor.
REKABETÇİ ÜRÜNLER
Altınay'ın aktardıklarına göre, her ürün e-ihracatta satılabilir. Tabi bizim ülke olarak güçlü olduğumuz sektörlerde rekabetçi olma noktasında elimiz daha güçlü. Tabi e-ihracat denilince fiyatı en fazla etkileyen noktalardan bir tanesi navlun yani kargo fiyatları. Bu nedenle yüksek volümlü gönderilerde kargo ücretinden dolayı fiyat tutturmak veya rekabetçi olmak zor olabiliyor. Yalnız bu alanda da gelişmeler var, örneğin artık karayoluyla Avrupa'ya e-ihracat yapılabiliyor. Bu alana yatırım yapan ciddi lojistik firmalarımız var. Bu alanda gelişmeler oldukça yüksek hacimli mobilya ve beyaz eşya gibi sektörlerin de e-ihracata katılmasının önü açılmış olacak. Şu aşamada mikro ihracat kapsamında hava taşımacılığına uygun, tehlikeli madde statüsünde yer almayan (pil, alkol, altın, gümüş, tohum, zeytinyağı vb.), 30 desi altında bulunan ürünlerin tamamının daha rekabetçi ve uygun olduğunu belirten Altınay, "Yurtdışında talebi olan ürün kategorileri arasında giyim, ayakkabı, ev tekstili, ev dekorasyon ürünleri yer alıyor. Ayrıca otomotiv yedek parça ürünlerine ciddi talep var. Biliyorsunuz Türkiye büyük bir oto yedek parça tedarikçisi bir ülkedir. Bu konuda yurt dışında da adımızı duyuruyoruz. Özellikle son dönemlerde Amerika pazarına halı satışlarının da ciddi ivmelendiğini gözlemliyoruz. Türkiye'deki markaların daha çok bilindiği coğrafyalar var. Bunlar da Orta Doğu ülkeleri, Almanya, Rusya, Fransa, Polonya ve hatta bazı özel ürünler için Amerika diyebiliriz. Uzak Doğu pazarı da fırsatlar barındırıyor" diyor.
3 BİNDEN FAZLA ROTA
Navlungo'nun Türkiye'nin ilk dijital lojistik firması olduğunu ifade eden Navlungo Kurucu Ortağı İsa Korkmaz, verdikleri hizmeti şu sözlerle anlatıyor: "Teknoloji temelli lojistik operasyon merkezi olarak hizmet veriyoruz. Amacımız lojistik, gümrük ve kargo süreçlerinde özellikle küçük işletmelere kesintisiz bir hizmet vermek. Odağımızda e-ihracat var, birkaç tıklama ile yurt dışına ürün satanların Amazon, Etsy, Aliexpress, Ebay, Wish gibi dükkanlarının bağlanmasını, varsa kendi sitelerinden kargo süreçlerini yönetmesini sağlıyoruz. Konteyner ihracat faaliyetlerinde de lojistik destek hizmeti sunuyoruz. Gümrükten sigortaya, ülkeler bazında yasal düzenlemelerden uygun lojistik hizmetine kadar birçok alanı kolaylaştırıyoruz. Platformumuz üzerinde 3 binden fazla rotada yüzlerce taşıyıcıdan alınan teklifleri sunuyor, ihtiyaca göre sınıflandırıp 1 dakika içinde satın alınabilir hale getiriyoruz. Kargo ve navlun satın alma süreçlerini online sistemlere taşıyarak zaman ve maliyet avantajı sağlamış olduk."
2021 ilk 9 ayının dış ticaret verilerine göre e-ihracatta yüzde 200 büyüme olduğunu vurgulayan Korkmaz, KOBİ'ler ve el emeği ürünler üretip satanların başı çektiğine değiniyor. Korkmaz'ın verdiği bilgilere göre, Türkiye'den yurt dışına satılan ürünler bölgelere göre değişiklik göstermekle birlikte tekstil, mobilya, dekorasyon, halı, mücevher, aksesuar kategorilerinde yoğunlaşmış durumda. Pandemi ile birlikte temizlik ve hijyen kategorilerindeki ürün satışı da çoğaldı. Otomotiv, yedek parça, elektrik, elektronik, hırdavat, av, kamp ve spor kategorilerindeki ürünlerin online alışveriş pazarında önemli bir payı bulunuyor. Özellikle Türk kültürüne özgü ürünler e-ihracata başlamak isteyenler için önemli bir kaynak oluşturuyor.
En çok satış yapılan ülkeler ABD ve Almanya. Bunları Suudi Arabistan, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Hollanda, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri ve İspanya takip ediyor. Özellikle Ortadoğu, Avrupa ve ABD pazarları Türkiye için e-ihracatta fırsatın bol olduğu pazarlar. Ayrıca Çin de son dönemde önemli bir pazar haline gelmeye başladı. E-ihracat yapan kişiler bireysel müşterisi adına KDV'siz fatura kesebildiği gibi devletin sağladığı özel teşvik kredileri, özel bankaların ihracatçı kredileri gibi desteklerden de faydalanabiliyor.
SÜREÇ PRATİK VE HIZLI
E-ihracatta pek çok sürecin çok pratik ve hızlı ilerlediğini ifade eden Korkmaz şunları paylaşıyor: "Gümrük beyannamesi elektronik ortamda express taşıyıcılar tarafından oluşturulur. Gümrükleme sistemi, e-gümrükleme sistemiyle 12-48 saat gibi kısa bir sürede gerçekleşir. Global bir pazar yerinde veya e-ticaret sitelerinde listelenen ürünlerin satışı gerçekleştikten sonra yetkili teslimat şirketi veya kargo firması tarafından mikro ihracatın kurallarına uygun olarak yurt dışındaki adrese gönderimi yapılır. Kısacası e-ticaret yapan küçük işletmelerin hepsi, e-ihracatını da kolaylıkla planlayabilir. KOBİ'lerin buradaki yükünü iyiden iyiye hafifletmek için Navlungo olarak geliştirdiğimiz pazar yeri entegrasyonlarıyla pürüzsüz bir e-ihracat sonrası kargo deneyimi sunuyoruz. Satışını gerçekleştirdiği andan itibaren işletmeler, Navlungo paneli üzerinden saniyeler içinde kargo operasyonlarını planlayabiliyorlar. 2022'de yeni pazar yerleri ile olan entegrasyonlarımızı da devreye alarak daha fazla küçük işletmeye destek olmaya devam edeceğiz."
