İngiliz milyarderler…

ALEV RİGEL/ Hep Amerikan milyarderlerini konu aldık. Bu kez, İngilizlerin zenginlerine bir göz atıyoruz. ABD'de girişimciler, Yeni Ekonomi üzerinden zengin olurken İngiliz milyarderlerin işi, Eski Ekonomi etkinlikleriyle uğraşmak. haberleşme aracı olarak cep telefonu ve e-posta kullanıyorsanız, Yeni Ekonomi'ye adapte olmuşsunuz demektir. Yeni Ekonomi kavramını 20-25 yıldır kullanıyor olsak da, günlük hayatımızı kolaylaştıran buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, klima, telefon, radyo, televizyon vs gibi cihazların yaygın olarak kullanıldığı dönemden günümüze geçen zaman, Yeni Ekonomi zamanıdır. Burada zorluk, çoğu zenginin, listelerde adının geçmesini istememesidir. ABD'de olduğu gibi İngiltere'de de kendini ve ailesini gözlerden uzak tutan çok sayıda milyarder var. İngiltere'nin Beatles müzik topluluğunu hatırlıyor musunuz? Bu dörtlü gruptan şarkıcı, şarkı sözü yazarı, gitarist Paul McCartney, bir milyar sterlin servetiyle, geçen yıl 81 yaşında, İngiltere'nin ilk milyarder müzisyeni oldu. Aslında milyarder denince, çok sayıda milyarınız olması beklenir. Ama o, Paul McCartney.

Sir James Dyson

1947 doğumlu. Mucit, sanayi tasarımcısı, iş insanı, çiftçi. İcat ettiği torbasız elektrik süpürgesiyle tanınıyor. Cihaz, içinde oluşturduğu kasırga etkisiyle, toz emme gücünü maksimuma çıkarıyor. Avrupa Birliği'nin aldığı karar gereği, 1 Eylül 2017'den itibaren, torbalı klasik elektrik süpürgelerinde 900 wat gücün üzerinde makine yapılamıyor. James Dyson da bu engeli, kendi icadıyla aşmayı başardı. İngiltere'nin beşinci zengini. Dyson ayrıca bir teknoloji enstitüsü kurdu. 2011-2017 arası da Kraliyet Sanat Koleji'nin dekanlığını yaptı.

Sir James Arthur Ratcliffe

1952 doğumlu. Kimya mühendisi ve iş insanı. 1998'de kendi kurduğu Ineos şirketinin başkanlığını ve CEO'luğunu yapıyor. Birleşik Krallık'ta en zengin ikinci iş insanı. 2018'de ise en zengindi. Daha sonra serveti azaldı. Vergiler nedeniyle ikamet adresini, Hampshire'dan Monaco'ya taşıdı. Bu, kendisine dört milyar sterlinlik kazanç sağladı. Manchester United futbol takımında da hisse sahibi.

Hinduja Ailesi

İşi, Srichand Parmanand Hinduja kurdu. Ama 2023 yılında 88 yaşında hayatını kaybetti. Ailenin diğer bireyleri işi sürdürüyor. Çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren yatırımcı bir aile. Bugün işin başında, Srichand Parmanand'ın kardeşi Gopichand'ın bulunduğu belirtiliyor. Basında pek gözükmek istemeyen aile, Hindistan'ın İngiliz hakimiyetinde olduğu yıllarda İngiltere'ye göç etmişti.

Hugh Richard Louis Grosvenor

1991 doğumlu. Westminster'in yedinci dükü. İngiliz aristokrasisinin seçkinlerinden. Grosvenor Gayrimenkulleri'nin kontrolu kendisinde. Babasından kalan miras sayesinde ülkenin hatırı sayılır milyarderlerinden. Altıncı dük Gerald Grosvenor'ın oğlu. Vaftiz törenine, o zamanki unvanıyla, Galler Prensi Charles da katılmıştı. Anne tarafından ise Rus imparatorluk ailesi Romanov'larla ve Rus yazar Alexander Puşkin'le aile bağları bulunuyor.

Michael Edward Platt

1968 doğumlu. Risk fonu yönetimi sayesinde milyarder oldu. Lancashire'de doğdu. Babası mühendis, annesi üniversite yöneticisiydi. Oysa kendisine borsa işlerini, büyükannesi öğretmişti. Henüz 14 yaşındayken bir gemicilik şirketinin hisselerine 500 sterlin yatırmıştı. Babası gibi mühendislik okudu. Imperial College London'dan mezun olduktan sonra matematik ve ekonomiye ilgi duydu.

Denise ve Peter Coates

Denise, 1967 doğumlu. Kurduğu online kumar sitesi Bet365'in, babası Peter Coates ile birlikte yöneticiliğini yapıyor. Bu işi yapan ilk kadın yönetici. İş dünyasına sıfırdan başlayan Denise Coates, yıllarca İngiltere'nin en yüksek maaş alan elemanı oldu. Sheffield Üniversitesi'nde ekonometri (ekonomi verilerine istatistik metodlar uygulama) okuduğu için sayılarla arası çok iyiydi. 1995'te küçük bir dükkan zincirinin yöneticisi oldu. Bankalardan kredi alarak işini büyüttü.

Anthony Paul Bamford

1945 doğumlu. Babasının yönettiği ekskavatör şirketini devraldı. 1975'te 30 yaşındayken şirketin yöneticisi oldu. 1990'da şövalye onuruna layık görüldü. Ülkenin en büyük otomobil koleksiyoncularından biri. Koleksiyonunda iki tane Ferrari 250 GTO var. Bu otomobiller çok nadir bulunuyor. Uluslararası piyasalarda her biri 70 milyon dolar değerinde. 2000 yılında, kısaca JCB olarak bilinen şirketi J.C. Bamford Excavators Limited, Avrupa Komisyonu tarafından antitröst yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle 22 milyon sterlin'lik cezaya çarptırıldı. Bu kararı haksız buldu ve Adalet Divanı'na başvurdu. Altı yıllık hukuk mücadelesinden sonra cezayı askıya almayı başardı.

Sir Richard Charles Nicholas Branson

1950 doğumlu. Siz onu maceraperest iş insanı olarak biliyorsunuz. Balonla ve sürat motoruyla Atlantik Okyanusu'nu geçme girişimleri olmuştu. Uzay maceralarına da atıldı. Yaşı ilerlediği için şu sıralar hayli durgun. 1970'lerde Virgin Group adını verdiği şirketin kurucu ortaklarından. İçinde bir demiryolu şirketinin de bulunduğu 400'den fazla kuruluşta kontrolü var. Müzik ürünlerinden gelinliğe, uzay turizmine kadar el atmadığı branş yok. 2000'de, Kraliçe'den şövalye unvanı aldı. Değişik basın yayın organlarının düzenlediği "Dünyanın en Etkili 100 İsmi" listelerinde mutlaka yer alıyor. 70 yaşında uzayın sınırına kadar gitti. Bir saatlik uçuşta yerden 86 kilometre yükseğe çıktı. Böylece uzaya çıkan üçüncü en yaşlı isim oldu.

Andrew Christopher Currie

1955 doğumlu. Kimya şirketi Ineos'un yöneticisi. Bu şirketi hatırlıyorsunuz. Sir James Arthur Ratcliffe'den bahsederken bu şirketin de adı geçmişti. Şirket üç milyarder birden ortaya çıkardı (Üçüncü John Reece). Cambridge Üniversitesi mezunu olan Currie, önce BP Chemicals'da çalıştı. Sonra Ineos'un kurucu ortaklarından oldu ve şirketin yüzde 20 hissesine sahip oldu.

John Reece

1957 doğumlu. Cambridge'de "Kraliçeler Koleji"nden mezun olduktan sonra kısaca PwC olarak bilinen ve profesyonel hizmetler sunan çok uluslu şirket PriceWaterhouseCoopers'da ortak ve muhasebeci oldu (1998'de kurulan şirket, 1849'dan beri faaliyette bulunan Price Waterhouse ile 1854'te kurulan Coopers & Lybrand şirketinin birleşmesiyle oluşmuştu. 157 ülkede, 742 lokasyonda, 328 bin kişilik personeli bulunuyor). Daha sonra Ineos'a girdi. Halen İsviçre'de yaşıyor.

Joseph Lewis

1937 doğumlu. İngiliz iş insanı, yatırımcı ve hayırsever. Tavistock Group'da en büyük yatırımcı. Daha önce ENIC Group'un çoğunluk hissesine sahipti. 1991-2022 arası Tottenham Hotspur Futbol Kulübü'nün önemli hissedarıydı. Lewis, 15 yaşındayken okulu bıraktı. Babasının katering hizmetleri şirketi West End'de çalışmaya başladı. Kısa sürede işi büyüttü ve turistlere, özellikle de Amerikalılara lüks ürünler satmaya başladı. Kara Çarşamba Krizi'nden etkilenmekle birlikte ekonomik çöküntüyü fazla yara almadan atlattı (Kara Çarşamba, 1992'de İngiliz para birimi Sterlin ile yaşanan krizdi. Çünkü Sterlin, Avrupa Döviz Mekanizması ERM'den çekilmişti).

Simon ve David Reuben Kardeşler

1941 doğumlu iş adamları. Ortak çalışıyorlar. Her ikisi de Hindistan'ın Bombay kentinde doğdu (Bombay, günümüzde Mumbai olarak biliniyor). Babası, tekstil endüstrisini kurtarmak için Irak'tan Hindistan'a geçmişti. Kardeşler 1950'lerde, anneleriyle birlikte İngiltere'ye gitti. Önceleri hurda metallerle sonra da halılarla ilgili işlerde çalıştılar. Metal ticaretinden ve gayrimenkulle ilgili işlerden 1970'lerde ve 80'lerde büyük paralar kazandılar. Her iki kardeş de kuruşu kuruşuna aynı servete sahip.

Laurence Graff

1938 doğumlu. Mücevher işleriyle uğraşan iş insanı. Graff Diamonds'ın kurucusu. Annesi Romen, babası Rus. Ebeveyni, Laurence'e ticareti öğretti. Londra'da bir kuyumcunun yanına yarı zamanlı çırak olarak verdi. Laurence işi o kadar sevdi ki 14 yaşında okulu bıraktı. Küçük bir dükkanı olan kuyumcu Schindler ile ortaklık kurdu. Fakat dükkan kapanınca Laurence tek başına işi sürdürmeye çalıştı. Yaptığı mücevher tasarımları çok beğenildi. 1962'den beri işini genişletti ve bugünlere milyarder olarak geldi.

Clive Ian Calder

1946 doğumlu. Güney Afrika'da büyüdü. İlk plak dükkanını Güney Afrika'da açtı. Daha sonra ortağıyla birlikte Londra'ya taşındı. 1978'de New York'da bir dizi dükkan açtı. Müzikle ilgili her tür ürünü satıyordu. Müzik dergileri dahil. ABD'de, İngiltere'den daha fazla iş yaptı ve büyüdü. 1990'da ortaklarının hisselerini satın alarak, müzik imparatorluğunun tek sahibi oldu.

Thomas Joseph Morris

1954 doğumlu. Evlerden eski eşyaları ve antikaları alıp satarak zengin oldu. Bu yolla milyarder olan tek girişimci olarak biliniyor. Liverpool'da küçük bir dükkanı olan ailesinin yedi çocuğundan biriydi. Aile, üç nesildir aynı işle meşguldü. 21 yaşına geldiğinde milyonerdi. Sağlık ve güzellik ürünleri, oyuncaklar, bakkaliye ürünleri de satıyordu. Liverpool'da açtığı ilk dükkanı, diğer kentlerde onlarcası takip etmişti.

------------------

Para Babaları