AYFER ARSLAN/ 2024 yılı küresel kripto ekosistemi açısından tarihi bir yıl oldu. ABD'de spot Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) ETF'lerinin onaylanması, ABD başkanlık seçimlerinde kriptoya olumlu yaklaşan adayların öne çıkması, Bitcoin'in 100 bin dolar sınırını tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması, sektörde büyük heyecan yaratan dönüm noktaları arasında yer aldı. Piyasalardaki olumlu ivmeyle birlikte kripto varlıkların toplam piyasa değeri 3,8 trilyon doları aşarken, ABD Başkanı Donald Trump'ın yeniden göreve gelmesiyle birlikte piyasalardaki coşku daha da arttı.
Bitcoin, 2024 yılına 40 bin 628 dolar seviyesinden başladı ve yıl sonunda 94 bin dolar seviyesine ulaşarak yüzde 131,37 oranında bir artış kaydetti. 20 Ocak 2025 tarihinde ise 109 bin 549 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ethereum da 2 bin 266 dolar seviyesinden başladığı 2024 yılını 3 bin 300 dolar ile kapatarak yüzde 45,63'lük bir artış gösterdi. Son günlerde ise kripto piyasasında dalgalı seyir devam ediyor. Geçtiğimiz haftalarda negatif bir seyrin gözlendiği piyasalar, ABD Ticaret Bakanı'nın kripto rezervi açıklamalarıyla yeniden toparlandı. 6 Mart 2025 tarihi itibarıyla ABD Ticaret Bakanı'nın kripto rezervi açıklamalarından sonra Bitcoin 90 bin doların üzerine çıkarken, Ethereum 2 bin 297 dolar seviyesinden işlem görüyor.
Uzmanlara göre, piyasanın genel gidişatı, hem kurumsal yatırımcıların Bitcoin'e yönelik ilgisi hem de regülasyon cephesindeki yeni adımlarla şekillenmeye devam ediyor. Özellikle Çekya Merkez Bankası'nın Bitcoin'i rezerv varlık olarak değerlendirme potansiyelini incelemesi, geleneksel finansın kriptoyu giderek daha fazla dikkate aldığını gösteriyor.
Peki, son zamanlarda düşüş trendine giren Bitcoin ve diğer kripto paralarda 2025 yılında nasıl bir seyir bekleniyor? En gözde kripto varlıklar hangileri? Dünya genelinde ve Türkiye'de kripto varlıklara kaç kişi yatırım yapıyor? Bu borsaların toplam büyüklüğü ne kadar? Kripto varlıklara yatırım yaparken nelere dikkat etmeli? İşte bütün bu soruları, PARA Dergisi okurları için Türkiye'de faaliyet gösteren kripto borsalarının genel müdürlerine yönelttik.
GÜNLÜK İŞLEM HACMİ 100 MİLYAR DOLAR
Uzmanların verdiği bilgilere göre, son yıllarda yatırımcı sayısında kayda değer bir büyüme gözleniyor. Kripto Varlık Derneği (KRİPTODER) Başkanı Şenol Vatansever, küresel kripto varlık ekosisteminde günlük işlem hacminin 100 milyar doları aştığını, dünya genelinde aktif kripto borsa sayısının ise 600'ü geçtiğini belirtiyor. CoinTR Ceo'su Ali Eşelioğlu da geçen yıl kripto para yatırımcı sayısının yüzde 20 artışla 617 milyona ulaştığını paylaşırken, aynı dönemde, kripto para piyasasının toplam değerinin ise yüzde 120'nin üzerinde bir yükselişle 3 trilyon 5 milyar dolar seviyesine çıktığını ifade ediyor.
Spot Bitcoin ve Ethereum borsa yatırım fonlarının da (ETF'leri) yatırımcılardan büyük ilgi gördüğünün altını çizen Eşelioğlu, şu bilgileri ekliyor: "Ocak 2024'te ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) tarafından onaylanan spot Bitcoin ETF'leri, lansmanlarından sonraki ilk yıl içinde 65 milyar doları aşan girişlere ulaştı. Ethereum spot ETF'leri ise Kasım 2024'te piyasaya sürülmüş olup, kısa sürede yaklaşık 7 milyar dolarlık varlık topladı. Toplam varlık büyüklüğü açısından değerlendirildiğinde, spot Bitcoin ETF'leri yaklaşık 115 milyar dolar seviyesine ulaşırken, spot Ethereum ETF'lerinin toplam değeri 9 milyar dolar civarındadır."
ASYA KITASI LİDER KONUMDA
Bölgesel dağılıma gelince, Şenol Vatansever, Asya kıtasının 326,8 milyon yatırımcıyla liderliğini sürdürdüğünü ifade ediyor. Kuzey Amerika 72,2 milyon yatırımcıyla ikinci sırada yer alırken, ABD ve Avrupa'da kurumsal yatırımcı ilgisinin artması, piyasanın istikrarlı büyümesini destekliyor. Orta Doğu ve Latin Amerika'da ise dijital ödeme çözümleriyle entegre kripto hizmetlerinin yaygınlaştığına işaret eden Vatansever, "NFT ve Metaverse projeleri de yeniden hareketlenmeye başladı. Küresel markalar ve teknoloji şirketleri, dijital varlık yönetimi ve sanal mülkiyet konularına yatırım yaparak Metaverse'in finansal ekosistemdeki yerini güçlendirmeyi hedefliyor" diyor.
Binance Türkiye Genel Müdürü Mücahit Dönmez de küresel piyasa penetrasyon oranının sadece yüzde 6,8 seviyesinde olduğuna dikkat çekerek kripto varlıkların hayatımızdaki artan rolüne rağmen, büyüme için hâlâ geniş bir potansiyel bulunduğunun altını çiziyor.
TÜRKİYE'DE 12 MİLYON YATIRIMCI VAR
Türkiye açısından baktığımızda ise kripto varlıklara olan ilgi her geçen gün artıyor. Sektör temsilcilerine göre özellikle geçen yıl yürürlüğe giren yasal düzenlemeler sektörün hızla büyümesine zemin hazırlayan önemli bir faktör. The Steve Group CEO'su Derya Türker, Türkiye'nin kripto paralara olan ilgisiyle küresel ölçekte dikkat çeken ülkelerden biri olduğuna vurgu yaparak, 2024 yılının sonlarına doğru Türkiye'deki kripto yatırımcı sayısının yaklaşık 12 milyon kişiye ulaştığını aktarıyor. Türker'e göre, ülkemizdeki günlük işlem hacmi dönemsel dalgalanmalar göstermekle birlikte yüksek seviyelerde seyrediyor. Bu yüksek ilginin temelinde ekonomik dalgalanmalar, enflasyondan korunma isteği ve dijital varlıklara yönelik artan farkındalık etkili oluyor. Dönmez, kripto piyasasının Türkiye'de ulaştığı büyüklüğe ilişkin şu verileri paylaşıyor:
"Türkiye, benimseme oranları ve işlem hacmi açısından global ekosistemde oldukça önemli bir ülke olarak öne çıkıyor. Örneğin, küresel kripto varlık kullanım verileri sağlayan fintek şirketi Triple-A'nın raporuna göre, yüzde 19,3'lük kripto varlık sahiplik oranıyla Türkiye, dünya sıralamasında 3. sırada yer alıyor. Bununla birlikte, bölgedeki adaptasyon oranı da dört yıl içinde yüzde 16'dan yüzde 47'nin üzerine çıkarak dikkat çekici bir büyüme gösterdi. Ancak, Türk kullanıcıların kriptoya ilgisi yalnızca yatırım yapmakla sınırlı değil; aynı zamanda inovasyon ve blok zincir teknolojisine duydukları güvenle de şekilleniyor."
Bybit TR Ülke Müdürü Kutluhan Akçın da Coinwire tarafından 2024 yılının ortalarında yayınlanan bir rapora atıfta bulunarak Türkiye'nin kripto para işlem hacminin 1 trilyon dolarlık seviyeyi aştığını kaydederken, ülkemizde kripto para yatırımcılarının dijital varlık yatırımları için her ay ortalama bin 352 dolar ayırdıklarını ifade ediyor.
BTC VE ETH EN DOMİNANT VARLIKLAR
Peki, kripto varlıklar arasında en çok tercih edilen varlıklar hangileri? Binance Türkiye Genel Müdürü Mücahit Dönmez, kripto varlık ekosisteminde Bitcoin (BTC) ve Ethereum'un (ETH) her zaman en popüler ve dominant varlıklar arasında yer aldığını ifade ediyor. Dönmez, 2024 yılında ABD'de spot Bitcoin ve Ethereum ETF'lerinin onaylanması ve başarıyla işlem görmeye başlamasının, bu varlıkların sadece kripto varlık piyasasında değil, geleneksel finans dünyasında da daha geniş çapta benimsenmesini sağladığını vurguluyor. Dönmez'e göre, son dönemde dikkat çeken bir diğer kategori ise memecoinler. Düşük maliyetle ve kolayca yeni tokenler oluşturulabilmesi, piyasada büyük bir arz artışına yol açsa da uzun vadede yalnızca güçlü ve dayanıklı projelerin ayakta kalması bekleniyor. Genç ve internet kültürüne hâkim yatırımcı kitlesinin ilgisini çeken memecoinler, aynı zamanda blok zincir üzerinde token yaratma kapasitesini ve ticaret altyapısının gelişmişliğini gözler önüne seriyor. Ancak, her piyasada olduğu gibi, bu tür varlıklara yatırım yapmadan önce kapsamlı araştırma yapmak ve yatırım kararlarını dikkatle incelemek büyük önem taşıyor.
Derya Türker de kripto para dünyasında BTC ve ETH'nin en çok tercih edilen varlıklar olmaya devam etmesini; yüksek piyasa değerleri, bilinirlikleri ve geniş bir ekosisteme sahip olmalarına bağlıyor. Türker, son dönemde ise Yapay Zeka (AI) projeleri, meme tokenler, Gerçek Dünya Varlıkları (RWA) ve GameFi projelerinin ön plana çıktığını belirtiyor.
PİYASALARDA TRUMP ETKİSİ
Peki, Trump'ın ABD Başkanlık görevine gelmesiyle birlikte kripto para ekosisteminin büyümesine ilişkin beklentiler neler? Derya Türker, Trump'ın yeniden başkan olmasının özellikle regülasyonlar açısından kripto para piyasasına olumlu yansıyacağını düşünüyor. Cumhuriyetçi politikaların genellikle serbest piyasa ve finansal inovasyona daha açık olduğu biliniyor. Trump, geçmişte kripto paralara mesafeli yaklaşsa da son dönemde ABD'yi bir kripto merkezi haline getirmek istemesi ve Stratejik Bitcoin Rezervi gibi cesur söylemleri, daha ılımlı bir regülasyon çerçevesinin oluşturulmasına olan beklentileri artırdı. Bu durumun diğer ülkelerin de kripto paraları daha fazla benimsemesine katkı sağlayabileceğine değinen Türker, "Devletlerin rezervlerinde dijital varlıklara yer vermesi ve düzenleyici belirsizliklerin azalması, ekosistemin büyümesine katkıda bulunacaktır" diyor.
Mücahit Dönmez de özellikle ABD'de spot Bitcoin ve Ethereum ETF'lerinin onaylanmasını ekosistemin gelişimi açısından büyük bir dönüm noktası olarak değerlendiriyor. Dönmez'e göre, Bitcoin ETF'leri kısa sürede Altın ETF'lerini geride bırakarak önemli bir başarıya ulaştı. Altın, 5 bin yıllık bir geçmişe sahip olmasına rağmen, Bitcoin ETF'lerinin yalnızca bir yıl içinde bu noktaya gelmesini, kurumsal adaptasyonun hızla arttığının bir göstergesi olarak yorumlayan Dönmez, "MicroStrategy ve BlackRock gibi büyük finans kuruluşlarının yanı sıra, ABD ve İngiltere gibi ülkelerin Bitcoin'e olan ilgisinin artması ve rezervlerine Bitcoin eklemeye başlamaları, sektörde bir domino etkisi yaratarak daha fazla kurumsal yatırımcıyı çekecektir" diyor.
GELENEKSEL FİNANS İLE İÇ İÇE
Avukat ve 'Hukuki Açıdan Stablecoin' kitabının yazarı Feride Hilal İmal ise, 2024 yılında kripto varlıkların özellikle bazı türlerinin spekülasyon ekonomisinden ziyade tüketicinin ve işletmelerin ihtiyaçlarına cevap verebilen, geleneksel finansla iç içe geçmiş bir enstrüman olarak kabul edilme olgunluğuna ulaştığına dikkat çekiyor. İmal'e göre, son çalışmalar 2024 yılında özellikle itibari para birimi gibi sabit bir değerden referans alan ve DeFi ekosisteminin para birimi olan stablecoinlerin kripto ticareti dışında, günlük işlemler, e-ticaret, para transferi ve uluslararası maaş ödemeleri için kullanımı konusunda daha yoğun bir ilginin olduğunu gösteriyor. İngiltere ve ABD'de yapılacak düzenlemelerin de 2025 yılında piyasayı olumlu yönde etkileyeceğini kaydeden İmal, şu tespitlerde bulunuyor: "2025'te Trump hükümetinin izleyeceği kripto dostu politika, stablecoinlere karşı merkezi ve kamusal bir alternatif olarak ortaya çıkan CBDC (dijital para birimi) çalışmalarını sonlandırması ve stablecoinleri sigortalı bir banka mevduatı olarak düzenleyen tasarıyı onaylayacaklarını duyurması ekosistemi büyütecektir."
KÜRESEL VE YEREL BELİRSİZLİKLER
KRİPTODER Başkanı Şenol Vatansever'e göre, kripto varlık piyasası, 2025 itibarıyla hem küresel hem de yerel ölçekte belirsizliklerle dolu bir süreçten geçiyor. Başta Bitcoin olmak üzere birçok büyük varlık, son dönemde ciddi değer kayıpları yaşadı ve yatırımcı güveninin tekrar kazanılması için piyasanın istikrar kazanması gerekiyor. ABD'deki düzenleyici değişiklikler, Türkiye'deki SPK denetimli platformların devreye girmesi, makroekonomik gelişmeler ve kurumsal yatırımcıların piyasadaki rolü, önümüzdeki dönemde fiyat hareketlerini belirleyen en önemli faktörler olacak. Vatansever'e göre, bu ortamda yatırımcıların dikkatli, stratejik ve bilinçli hareket etmesi her zamankinden daha önemli. Risk yönetimini doğru yaparak, uzun vadeli bir perspektif benimseyen yatırımcılar için kripto piyasası halen büyük fırsatlar barındırıyor.
CoinTR CEO'su Ali Eşelioğlu da Trump'ın küresel ticaret politikalarında izleyeceği yol haritasının piyasada belirsizliğe yol açtığının altını çizerken, şu öngörülerde bulunuyor: "Bazı ülkelere uygulanması beklenen yeni ithalat-ihracat düzenlemeleri, gümrük tarifeleri ve vergilendirme politikaları, finans piyasalarının yanı sıra kripto sektöründe de satış baskısı oluşturuyor. Özellikle küresel yatırım akışları üzerindeki etkisi nedeniyle, piyasanın geleceği bu politikaların netleşmesine bağlı. Bu noktada, en kritik unsur düzenleyici çerçevenin belirlenmesi. ABD yönetiminin kripto varlıklarla ilgili açık ve öngörülebilir bir tutum sergilemesi yatırımcı güvenini artırabilir. Aksi takdirde, uzun süreli belirsizlik, büyük yatırımcıları daha temkinli hareket etmeye yönlendirebilir ve volatiliteyi tetikleyebilir. Sonuç olarak, Trump yönetiminin piyasa dostu adımlar atması, kripto sektörünün genişlemesini destekleyebilir. Hızlı ve net düzenlemeler, ekosistemi güçlendirecek ve piyasanın istikrarlı büyümesini sağlayacaktır. Bu nedenle, alınacak kararlar yakından takip edilmeli ve piyasa dinamikleri buna göre değerlendirilmelidir."
"BİTCOİN 2025'TE 200 BİN DOLARI AŞABİLİR"
Peki Bitcoin'e ilişkin beklentiler neler? Bybit Türkiye Ülke Müdürü Kutluhan Akçın, Bitcoin'in sınırlı arzı, artan kurumsal benimseme ve potansiyel düzenleyici gelişmeler gibi faktörlerin varlığın fiyatında artışa zemin hazırlayacağını düşünüyor ancak yıl sonuna ilişkin net bir rakam vermekten kaçınıyor. 2025 yılı için genel beklentilerin olumlu olduğunu ifade eden Ali Eşelioğlu da şu öngörülerde bulunuyor: "ABD'den gelecek ekonomik veriler, FED'in faiz kararları, düzenlemelerde beklenen iyileştirmeler ve küresel enflasyon dinamikleri Bitcoin'in fiyatını doğrudan etkileyecek temel faktörler arasında. Özellikle Donald Trump'ın kripto paralara yönelik olumlu politikalarının devam etmesi, Bitcoin'in rezerv varlık olarak kabul edilmesi yönünde atılacak adımlar, fiyat hareketleri üzerinde belirleyici olabilir. Önde gelen analistler, Bitcoin için 150 bin dolar ile 500 bin dolar arasında değişen tahminler yapıyor. Ancak, piyasanın dinamikleri ve makroekonomik gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda daha gerçekçi bir senaryoda Bitcoin'in 2025 yılı sonunda 200 bin dolar seviyesinin üzerine çıkabileceği değerlendiriliyor."
Mücahit DÖNMEZ /Binance Türkiye Genel Müdürü
"Güvenlik konusunda dikkatli olun!"
Binance TR olarak, 2025 yılına iddialı hedeflerle giriyoruz. Küresel kripto sektörünün altın çağının başlangıcı olarak görülen bu dönemde, her zaman olduğu gibi kullanıcılarımızı ön planda tutarak, yasalara tam uyum içinde yenilikçi çözümler sunmaya devam ediyoruz. Bu yeni dönemde en önemli önceliklerimizden biri kullanıcı güvenliği ve uyum çalışmaları olacak. Kripto varlıklara yatırım yaparken dikkatli ve bilinçli hareket etmek büyük önem taşır. Öncelikle, yatırım yapmadan önce bu varlıkların nasıl çalıştığını, kullanım alanlarını ve taşıdığı riskleri iyi anlamalısınız. Sosyal medyada dolaşan söylentiler yerine, güvenilir ve doğrulanmış kaynaklardan bilgi edinerek karar vermek daha sağlıklı olacaktır. En önemlisi de tekrar tekrar ifade ettiğim üzere yatırımcılara kendi araştırmalarını kendilerinin yapmalarını öneriyoruz.
Risk yönetimi kritik bir unsurdur. Tüm sermayenizi tek bir varlığa yatırmak yerine portföyünüzü çeşitlendirin ve ani fiyat dalgalanmaları karşısında duygusal kararlar almaktan kaçının. Ayrıca, kısa vadede ihtiyacınız olan fonları riske atmamanız gerektiğini unutmayın. Güvenlik konusuna da son derece dikkat edilmesi gerekir. Kripto varlıklarınızı güvenilir platformlarda veya donanım cüzdanlarında saklayarak ek önlemler alabilirsiniz. Aynı zamanda, finansal okur yazarlığınızı geliştirerek dolandırıcılıklara ve siber tehditlere karşı kendinizi daha iyi koruyabilirsiniz.
Feride Hilal İMAL / Avukat
"2025'te ekosistem daha da büyüyecek"
2024 yılında GSYİH'nın yüzde 4'üne denk gelen bir oranla dünyanın en yüksek stablecoin işlem hacmine ulaşan ülkemizde 2025 yılında ABD düzenlemelerinin etkisiyle bu oranın artması muhtemeldir. Öyle ki yakın tarihli bir ankette Türkiye'de stablecoinlerin, DeFi (merkeziyetsiz finans) amacının dışında artan bir ilgiyle yabancı para cinsinden birikim ve işlem yapmak için de kullanıldığı görülüyor.
Ülkemizde geçen yıl temmuz ayında 7518 sayılı "Sermaye Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile kripto varlık hizmet sağlayıcılara ilişkin piyasaların ve tüketicinin korunmasına yönelik düzenlemeler yürürlüğe girmiştir. Uluslararası arenada artan çalışmalar ve ekosistemin gelişimi ile 2025 yılında Türkiye'de de düzenleyici hareketlilik devam edecek.
Kripto varlık ekosistemi düşük ve orta gelirli grupların hâkim olduğu bir ekosistem iken 2024 yılında gelişmiş ekonomilerin artan ilgisi, regülasyon çalışmaları, geleneksel finans aktörlerinin kripto varlık yatırımları ve geleneksel finansla entegre iş modelleri geliştirmesiyle, 2025 yılında ekosistemin yönünün değişeceğini söyleyebiliriz. Gelişmiş ekonomilerdeki düzenleyici rüzgârı arkasına alan kripto varlık ekosisteminin 2025 yılında çok daha yoğun bir şekilde büyüyeceğini ve gelişeceğini göreceğiz.
Şenol VATANSEVER /Kripto Varlık Derneği (KRİPTODER) Başkanı
"En aktif ülkelerden biriyiz"
2025 yılı, Bitcoin açısından dalgalı bir seyir izliyor. Nisan ayında gerçekleşen Bitcoin halving (yarılanma) süreci, tarihsel olarak fiyat artışlarıyla sonuçlansa da mevcut piyasa koşulları bu etkinin sınırlı kalmasına neden olabilir. Bernstein analistleri, 2025 yılı sonunda Bitcoin'in 200 bin dolara kadar çıkabileceğini öngörüyordu. Ancak, son gelişmeler ışığında bu tahminler revize edilebilir.
Türkiye piyasasına gelince, kripto varlık ekosistemine olan ilgisiyle küresel çapta en aktif ülkelerden biri olmaya devam ediyor. Nüfusun %19,3'ü (yaklaşık 10-12 milyon kişi) kripto varlıklara yatırım yapıyor ve bu oran, Türkiye'yi dünya çapında en fazla benimseyen üçüncü ülke konumuna taşıyor. Yatırımcıların bu alana yönelmesinin başlıca nedenlerine gelince; yatırımcılar, enflasyona karşı korunmak için kripto varlıklara yöneliyor. Türkiye'deki genç nüfus, dijital finansal araçlara ilgi gösteriyor. Stablecoin'ler (özellikle USDT) Türk yatırımcılar arasında yaygın kullanılıyor. Değer istikrarı nedeniyle stablecoin'ler tercih ediliyor. Ayrıca Türkiye'nin yeni düzenleyici çerçevesiyle yasal altyapıyı güçlendirmesi de Türkiye'de bu ekosisteme olan ilgiyi artırıyor.
Derya TÜRKER / The Steve Group CEO'su
"Fiyat düşünce panik yapmayın!"
Bence kriptoya yatırım yaparken en önemli şey, riskleri iyi anlamak. Çünkü piyasa gerçekten çok dalgalı ve bir anda büyük kazançlar da görebilirsin, büyük kayıplar da. O yüzden sadece kaybetmeyi göze alabileceğin parayla yatırım yapmak bence altın kural. Ben genelde portföyü çeşitlendirmeye dikkat ediyorum. Tek bir coin'e bel bağlamak yerine, farklı projelere dağılmak riski azaltıyor. Ayrıca duygularla hareket etmek de pek iyi sonuç vermiyor. Fiyat düşünce panik satışı yapmak yerine stratejime sadık kalmaya çalışıyorum. Bir de güvenilir borsalar kullanmak ve varlıkları mümkünse soğuk cüzdanlarda saklamak önemli. Son olarak, ben hep şunu söylerim: En iyi yatırım, kendine yaptığın yatırımdır. Örneğin, Steve Academy gibi platformlar bu konuda gerçekten fark yaratıyor. Bugüne kadar 57 bin öğrenciye ücretsiz eğitim sunduk, üstelik sadece kendi platformumuzda değil, yaptığımız iş birlikleriyle de bu fırsatı daha geniş kitlelere ulaştırdık.
Kutluhan AKÇIN / Bybit TR Ülke Müdürü
"Tek bir varlık yerine portföy çeşitlendirilmeli"
Öncelikle şunu söylemek lazım, kripto para piyasası gerçekten dinamik ve sürekli değişen bir alan. Bu yüzden, yatırım yaparken en önemli şey bilgi sahibi olmak ve bilinçli hareket etmek. Risk yönetimi bu konuda çok önemli. Kripto varlıklar yüksek volatiliteye sahip olduğu için yatırımcıların duygusal kararlar vermemesi gerekiyor. Bazen piyasada ciddi yükselişler, bazen de sert düşüşler görebiliyoruz. Önemli olan, bu süreçlerde panik yapmadan, mantıklı stratejilerle hareket edebilmek. Özellikle tek bir varlığa yoğunlaşmak yerine portföyü çeşitlendirmek, yatırımcılar için daha sağlıklı olabilir. Bunun dışında, yatırımcıların piyasa döngülerini iyi analiz etmesi gerekiyor. Yeni yatırımcılar genellikle boğa sezonlarında FOMO (Gelişmeleri Kaçırma Korkusu) ile işlem yapıyor ama bu en büyük hatalardan biri olabilir. Çünkü önemli olan, fırsatları doğru zamanda değerlendirmektir.
En gözde kripto paralar:
CoinTR CEO'su Ali Eşelioğlu, en gözde ve son dönemde popüler olan kripto paraları şöyle sıraladı:
Kafkas SÖNMEZ /Gate.TR CEO'su
"2025'in yatırım teması: Yapay Zeka"
Yeni yılın başlamasıyla kripto paralara yön verecek yatırım temaları da netleşmeye başladı. 2025'in öne çıkan ilk kripto teması, aralık ayında ortalama yüzde 67 performans gösteren AI Agent kripto paraları oldu. Türkçeye yapay zeka ajanları veya yapay zeka vekilleri olarak tercüme edilebilen AI Agent kavramı, yapay zeka botlarının kriptoyla kesişimini tanımlıyor. Son dönemde ChatGPT gibi yapay zeka chat botları son kullanıcılar tarafından yoğun bir biçimde benimsendi. AI Agent'lar, halihazırda kripto alım satımında da kullanılan botların daha akıllı versiyonlarını tanımlıyor. AI Agent'lar, kripto alım satımını, portföy yönetimini ve bir blok zinciri üzerindeki görevleri otomatikleştirebiliyor. Çeşitli tahminler, 2025'in sonuna kadar yapay zeka odaklı Katman-1 projelerin 100 milyar dolar piyasa değerini aşacağını öngörüyor. Yükselen yeni temayla merkeziyetsiz finansın da 200 milyar dolarlık bir artışı destekleyeceği tahmin ediliyor. Yapay zeka destekli kripto aracıları, Web3 ekosistemini basitleştirme ve anlaşılır kılma vazifesi de üstleniyor. İki dönüştürücü teknolojinin kesişimi, yapay zekanın büyük miktarda veriyi işleme, örüntüleri tespit etme ve karar süreçlerini iyileştirme yeteneklerini, blok zincirinin merkeziyetsiz doğasıyla birleştiriyor.
Helal Para Coin
Türkiye'de ve dünyada kripto varlıklara yönelik ilgi büyürken, İslami hassasiyetlere sahip yatırımcıların güvenli ve etik dijital varlıklara yönelik talebi de arttı. İslami finansın küresel bir trend olarak yükseldiği bu dönemde, helal finans ilkelerine uygun yeni bir kripto varlık geliştirildi. Şer'i kurallara uygun blokzinciri tabanlı varlık Helal Para Coin (HPC), helal bir finansal alternatif sunmak için seçkin küresel kripto borsalarında yatırımcılarla buluşmaya başladı.
Küresel tahminler, şer'i ilkelere uygun finansal enstrümanları ve yatırım araçlarını kapsayan İslami finansın 2028'e kadar 12,45 milyar dolar büyüklüğe ulaşacağını gösterdi. Blokzinciri tabanlı İslami finans ürünlerine eklenen Helal Para Coin de faizsiz ve spekülatif olmayan finansal hareketleri destekleyen yapısıyla şer'i ilkeler çerçevesinde geliştirilmiş yenilikçi bir kripto para birimi olarak öne çıktı. HPC tarafından yapılan açıklamada, İslami finansın tüm dünyada giderek büyüyen bir trend olduğu, blokzinciri teknolojilerinin de adil, şeffaf ve İslami finansa uygun inovatif varlıkları desteklediği vurgulandı.
Bitcoin'in geleceğini kesin olarak tahmin etmek zor olsa da tarihsel döngüler ve piyasa dinamikleri incelendiğinde 2025 yılı sonunda maksimum 130 bin dolar seviyelerine ulaşması muhtemel görünüyor.
Siber saldırılardan korunmanın 10 yolu
Siber güvenlik şirketi ESET, yatırımcıların kripto paralarını ve cüzdanlarını güvende tutabilmeleri için şu önerilerde bulundu:
