Gümüşte parlayan fırsat!
AYFER ARSLAN/ Küresel makro ekonomik koşullar, jeopolitik riskler, enflasyonist baskılar ve artan sanayi talebiyle birlikte gümüş son yılların en gözde yatırım araçlarından biri oldu. Hem 'güvenli liman' arayışında olan bireysel yatırımcılar hem de portföyünü çeşitlendirmek isteyen kurumsal yatırımcılar, gümüş yatırımına yoğun ilgi gösteriyor. 2025 yılına hızlı bir başlangıç yapan ve ilk 8 ayda altının üzerinde bir performans sergileyen gümüşün, gelecek dönemde de yükseliş potansiyelini koruması bekleniyor.
Son yıllarda küresel enflasyon baskısı, merkez bankalarının para politikaları ve piyasalardaki dalgalanmalar, yatırımcıları alternatif arayışlara yönlendiriyor. İşte, tam bu noktada hem değerli bir maden özelliği hem de sanayide kritik bir girdi olması nedeniyle gümüş, emtia piyasalarına adeta damgasını vururken, fiyatının altına kıyasla daha erişilebilir olması ise yatırımcılar açısından cazibesini artırıyor. Üstelik 2025 yılı getiri performansına bakılırsa neredeyse altına kıyasla açık ara önde gidiyor.
Rota Portföy Genel Müdür Yardımcısı Kerem Aksoy, altının on bazında bu yıl ilk 8 ayda yaklaşık yüzde 34 getiri sağlarken, gümüşün ons bazında getirisinin yaklaşık yüzde 41 seviyesinde olduğunu belirtiyor. Yani gümüş altına kıyasla on bazında yaklaşık yüzde 7 daha iyi performans sergilemiş görünüyor. Yine aynı dönemde gümüş gram TL fiyatı da gram altın ile karşılaştırdığımız zaman daha fazla getiri sağladı. 24 ayar gram altın ilk 8 ayda yüzde 52 oranında prim yaparken, gümüşün gram fiyatı aynı dönemde yüzde 63.5 oranında kazandırdı. Diğer yandan; ABD Merkez Bankası Fed'in faiz indirim beklentileriyle eylül ayına da yükselişle başlayan gümüşün onsu, 2011 yılından bu yana ilk kez 40 doların üzerine çıkarak yeni rekorlar kırıyor.
YÜKSELİŞİN ARKASINDAKİ DİNAMİKLER
Peki, gümüşteki bu güçlü yükselişin arkasında hangi dinamikler yatıyor? Gümüş Enstitüsü (The Silver Instute) raporuna göre, artan jeopolitik ve ekonomik belirsizlikler, olumlu fiyat beklentileriyle birlikte, 2025 yılında gümüş yatırımını teşvik etti. Bu durum, değerli metalin 2025 yılı içerisinde yeni rekorlar kırmasını da beraberinde getiriyor.
Kerem Aksoy da küresel makro ekonomik koşullar, jeopolitik ve enflasyonist baskılar ve sanayi talebinin gücünün bu yükselişte etkili en önemli dinamikler arasında yer aldığını dile getiriyor. Gümüşün yükselişinde en önemli etkenlerden birinin de ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz politikası olduğunu vurgulayan Aksoy, 2025 yılı boyunca faiz indirim beklentileri ve dolar endeksindeki zayıflamanın, faiz getirisi olmayan değerli metallere ilgiyi artırdığını belirtiyor. Ayrıca enflasyonun hâlâ yüksek seviyelerde seyretmesi de yatırımcıların 'güvenli liman' arayışını güçlendiriyor.
Aksoy, ayrıca Orta Doğu'daki çatışmalar, Asya-Pasifik'teki ticaret savaşları ve küresel tedarik zincirindeki kırılmaların da piyasalarda risk algısını artırdığını vurgulayarak, bu ortamda altının yanı sıra gümüşe olan talebin de arttığını belirtiyor.
ENDÜSTRİ TALEBİ ARTIYOR
Tabii gümüş yalnızca değer saklama aracı değil; aynı zamanda önemli bir sanayi metali. Güneş panelleri, elektrikli araç bataryaları ve elektronik devrelerde yoğun kullanımı, talebi sürekli canlı tutuyor. 2025 yılında özellikle Çin ve Hindistan'daki yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlanması, gümüş fiyatlarını destekleyen diğer önemli faktörler arasında yer alıyor. Üstelik büyük üretici ülkelerdeki arz kısıtları da fiyatların yukarı yönlü seyrine katkıda bulunuyor.
Gümüş Enstitüsü'nün verilerine baktığımızda da arz-talep dengesizliği açıkça görülüyor. 2016 ile 2024 yılları arasında toplam yıllık gümüş talebi 993.3 milyon onstan 1.16 milyar onsa yükseldi. Aynı dönemde arz ise 1.06 milyar onstan 1.02 milyar onsa geriledi. Uzmanlar, artan talepte, büyüyen endüstrilerin etkili olduğunu düşünüyor. Elektronik cihazlar, özellikle de fotovoltaik güneş panelleri, artan endüstriyel gümüş talebinin en büyük itici gücü olarak değerlendiriliyor.
KRİTİK BİR EMTİA
İnfo Yatırım Yatırım Danışmanı Tunç Safa Altunsaray da gümüşün endüstriyel alanlarda çok fazla kullanıldığına dikkat çekerek şu tespitlerde bulunuyor: "Özellikle dünyada faiz indirimlerinin karşımıza çıkması, ekonomi çarklarının tekrardan dönmeye başlaması, Avrupa'daki ülkenin PMI (Satın Alma Yöneticiler Endeksi) rakamlarının düzelmesi ile endüstriyel anlamda gümüşün kullanımı arttı. Dünya ekonomisinin hızlanmaya başlaması da gümüşe olan talebi artırarak fiyatları destekledi. Diğer taraftan; gümüş cephesinde arz sıkıntısı devam ediyor. Arzdan daha fazla talebin olması 2025 yılında gümüşün öne çıkmasını sağlayan önemli bir faktör oldu. Gümüş özellikle güneş panelleri üretiminde kullanılan çok kritik bir emtiadır. Güneş panelleri üretiminde ise dünyada Çin ilk sırada yer alıyor. Hem Çin'in kendi içerisinde güneş paneli santralleri kurması hem de Hindistan'ın yenilebilir enerji dönüşümü kapsamında Çin'den güneş panelleri alması gümüşe olan talebi etkiliyor. Diğer yandan; günümüzde elektrikli araçlar sektörünün gelişmesi, üretimlerinin artması nedeniyle gümüşün kullanılmasının, gümüş fiyatını destekleyen endüstriyel sebepler olarak ön plana çıktığını söyleyebiliriz."
YIL SONU BEKLENTİLERİ
Peki, bu yükseliş nereye kadar devam edecek? Uzmanlara göre, 2025'in geri kalanında gümüş hem güvenli liman ihtiyacı hem de sanayi talebi sayesinde güçlü kalmaya aday bir yatırım enstrümanı olacak. Ancak volatilitenin yüksek olacağı, fiyatların özellikle Fed kararları ve jeopolitik gelişmelere karşı oldukça hassas seyredeceği de unutulmaması gereken bir gerçek. Uzmanlar, Türkiye'de yatırımcı açısından kur etkisi nedeniyle gram gümüşün yıl sonuna kadar portföylerde cazip bir enflasyon koruması olmaya devam edeceği tahmininde bulunuyor.
Bu arada piyasalarda, gümüşün yıl sonuna kadar nasıl bir performans göstereceği konusunda birkaç senaryo konuşuluyor. Aksoy'un, olağan koşulları dikkate alarak hazırladığı baz senaryoya göre, 2025 yılının geri kalanında gümüşün ons fiyatı, 38–42 dolar bandında dalgalanabilir. Yıl sonunu ise 40 dolar civarında kapatacağını öngörüyor.
Kerem Aksoy, Fed'in daha agresif faiz indirimlerine gitmesi, jeopolitik risklerin artması ve sanayi talebinde sürpriz artışların yaşanması halinde ise bu yükselişin daha yukarı seviyelere taşınabileceğini tahmin ediyor. Bir diğer olasılık ise aşağı yönlü riskler… Yani doların küresel ölçekte güçlenmesi, sanayi talebinde beklenmedik bir daralma yaşanması ve küresel resesyon endişelerinin talebi baskılaması halinde gümüş fiyatları tam tersine aşağı yönlü bir seyir izleyebilir.
ONS GÜMÜŞTE 55 DOLAR BEKLENTİSİ
Tunç Safa Altunsaray da gümüşün 2025 yılının geri kalanında da güçlü performansını sürdüreceğini belirtirken, şu tespitler ile bu tahminini detaylandırıyor: "FED'in faiz indirimlerine gittiği, dolar endeksinin güçsüzleşmeye devam ettiği ve ABD tarafında mahkemenin tarifelerin illegal olduğuna karar vermesi ile birlikte orada yaşanabilecek gelişmeler, yatırımcıların 'güvenli liman' olarak kabul edilen ürünlere talebini artıracak. Ayrıca endüstriyel talebin de artacağını düşünürsek gümüşün yukarı yönlü hareketinin devam etme potansiyelinin olduğunu düşünüyorum. Teknik tarafta özellikle kritik dirençlerin kırılması bu düşüncemi destekleyecektir. Bu nedenle yukarı yönlü hareketler için dirençlere dikkat etmemiz lazım. 36,5 dolar seviyesiydi, bu seviyenin temel beklentiler ve veriler ile kırılması ile 42 dolar rakamları artık gündeme gelmiştir. Yıl sonuna kadar temel veriler destekli dirençlerin kırılımı gümüşe momentum katacaktır ve 50-55 dolar rakamlarını görebiliriz."
HERKESE UYGUN SEÇENEK
Peki, gümüşe nasıl yatırım yapalım? Uzmanlar, her yatırımcının kendi risk profiline uygun yatırım seçeneklerini değerlendirmesini öneriyor. Uzmanlara göre, gümüşe yatırım yapmanın birkaç farklı yöntemi olmakla birlikte her birinin de ayrı avantajları ve dezavantajları bulunuyor. Birincisi; fiziki gümüş alımı. Fiziki olarak gümüşe yatırım yapmak istiyorsanız; kuyumcu veya yetkili satıcılardan gram gümüş satın alabilirsiniz. Kriz dönemlerinde bir güvence olsa da saklama, güvenlik, alım-satımdaki marj farkı açısından uzmanlara göre dezavantajlı bir yöntem. İkincisi; bankalarda gümüş hesabı açabilirsiniz. Birçok banka, müşterilerine internet bankacılığı üzerinden gümüş mevduat hesabı açma imkânı sunuyor. Bankada gümüş hesabı açarak gram bazında alım-satım yapma seçeneği özellikle düşük risk profiline sahip yatırımcılar açısından cazip görünüyor. Saklama derdi yok ancak alım-satım makası biraz geniş olabiliyor. Bir diğer seçenek ise Borsa İstanbul'da işlem gören borsa yatırım fonları ve gümüş vadeli işlem sözleşmeleri ile yatırım yapma fırsatı. Gümüş fiyatlarına dayalı bu türev ürünler, daha riskli ama profesyonel yatırımcılar açısından yüksek getiri imkanı sunabiliyor.
Tunç Safa Altunsaray, gümüşe yatırım yapmanın birçok yönteminin bulunduğunu belirtiyor. Altunsaray, kuyumculardan fiziki gümüş alımı ve bankada gümüş hesabı açmanın yanı sıra Forex piyasalarındaki imkanlara da değinerek, şunları ekliyor: "Özellikle gümüş emtiasında al-sat yapmak isteyen veya makas aralıklarından daha fazla yararlanmak isteyen yatırımlar Forex piyasalarından gümüş alabilir veya gümüş sertifikalarına yatırım yapabilirler. Ayrıca "1SXAA.C" kısa koduyla Borsa İstanbul'da işlem gören gümüş sertifikasına yatırım yapılabilir. Başlıca avantajları arasında; fiziki gümüş alım-satımına kıyasla daha düşük işlem maliyetleri söz konusu. Kuyumcu veya banka makaslarından etkilenmeden daha dar alım-satım makasıyla işlem görüyor. Ayrıca piyasa yapıcı alış-satış kotasyonu olduğu için adil fiyat üzerinden işlem imkanı sağlıyor. Aynı Borsa İstanbul'da hisse senedi alır gibi kolaylıkla yatırım yapmak mümkün."
Mehmet Ali YILDIRIMTÜRK /İstanbul Mücevherciler, Kuyumcular ve Sarraflar Derneği Başkan Yardımcısı
"Yıl sonu ons gümüş 42-43 dolar olur"
Gümüşü bir yatırım aracı olmaktan ziyade bir endüstriyel metal özelliği ile değerlendirmek daha doğru olur diye düşünüyorum. Çünkü gümüş daha ziyade endüstriyel metal özelliğine sahip. Çin'de üretim artınca otomatikman bakıra olan talep de arttığı için bu da gümüş fiyatlarını tetikliyor. Elektrikli araçlarda, aynı zamanda güneş panellerinde yoğun miktarda gümüş kullanılıyor. Bir taraftan zaman zaman gümüş, altına bağlı olarak da bir yükseliş sergiliyor. Ancak altın gerilediği zaman gümüş daha fazla geriliyor. Bugünlerde özellikle ABD'de faiz indirileceği beklentisi satın alındığı için altın fiyatları da eylül ayına yükseliş ile başladı. Altın onsu yükselince bunun da gümüş fiyatlarına yansıması oldu. Benim yıl sonu beklentim; ons altında 3 bin 750 dolar, gümüşte ise 42-43 dolar seviyeleri görülebilir. Buradan bir geri dönüş olabilir. Geri dönüş olursa muhtemelen 38,5 dolar ons seviyelerini görebiliriz. Gümüşe yatırım yapmak isteyenlere, bankalar veya aracı kurumların yatırım bölümlerinden hesap açmak suretiyle ons bazında kontrat satın almalarını öneririm. Çünkü Türkiye'de gümüş TL cinsinden sağlıklı bir piyasa olduğunu düşünmüyorum. Alım-satım farkı oldukça fazla. Aracı kurumlarda ekran üzerinden alıp satmak daha avantajlı.
İslam MEMİŞ / Altın ve Para Piyasaları Uzmanı
"Olması gereken değerin altında"
Gümüşün endüstriyel alanda da yoğun şekilde kullanılması, onu sadece değerli metal değil aynı zamanda stratejik bir maden olarak önemini artırıyor. Elektronikten sağlığa birçok sektörde vazgeçilmez olan gümüş, arz-talep dengesi açısından da kritik bir noktada yer alıyor. Gümüşe olan yoğun talep nedeniyle 2025 yılının başında yatırım araçlarında şampiyonun gümüş olacağını tahmin etmiştim. Dolayısıyla bu yükselişler bizim için sürpriz olmuyor. Gram gümüş yıla 32,88 TL seviyesinde başlamıştı, 54 TL seviyesini gördük. Altın/gümüş rasyosundaki gerilemeyle birlikte bu kadar yükselişin yaşandığını düşünüyorum. Nisan ayında altın gümüş rasyosu 106 seviyesindeydi şu anda 85 seviyesinde. Gümüş altına kıyasla olması gereken değerin çok aşağısında. Şu anda hak ettiği değer bence 41 dolar değil. 50 dolar civarında olması gerektiğini düşünüyorum. Böyle giderse yıl sonunda ons gümüşte 45-47 dolarları görebiliriz. Gram fiyatı ise 60 liraya kadar gidebilir.
Kerem AKSOY /Rota Portföy Genel Müdür Yardımcısı
"Her kesime uygun yatırım seçeneği var"
Türkiye'de bir yatırımcı gümüşe doğrudan veya dolaylı farklı yollarla yatırım yapabilmektedir. Her bir aracın erişilebilirliği, maliyeti ve risk profili birbirinden farklı olmakla birlikte gümüşe yatırım yöntemlerini şöyle özetleyebiliriz:
- Fiziki Gümüş: Kuyumcu ve/veya rafinerilerden alım yapılabilir. Uzun vadeli saklama için tercih edilmektedir. Ancak işçilik maliyeti, saklama ve sigorta zorunluluğu gibi dezavantajları vardır.
- Banka Gümüş Hesapları: Fiziki saklama derdi olmayan ve alım satım kolaylığı sağlayan bir yatırım aracıdır. Fakat bankaların alım satım makası yüksek olabilir.
- Borsa İstanbul'da İşlem Gören Ürünler: Bunlardan ilki gümüş vadeli işlem sözleşmeleridir. Bu ürün kaldıraçlı bir ürün olup, profesyonel yatırımcılar için uygundur. Yüksek risk kategorisinde değerlendirilmeli ve belli bir uzmanlık seviyesi gerektirmektedir. İkincisi; borsa yatırım fonlarıdır. Bu fonlar vasıtasıyla şeffaf, kolay işlem, küçük tutarlı yatırım imkânı bulunmaktadır.
- Yatırım Fonları: Profesyonel yönetilen, küçük tutarlarla alımlar yapabildiğiniz ve tüm gümüşe dayalı ürünleri alıp satabilen yatırım fonları risk algısına göre oldukça geniş bir yatırımcı kitlesine hitap etmektedir.
- Uluslararası Yatırım Araçları: Yurtdışı borsalarda işlem gören gümüş ETF'leri ve vadeli işlem sözleşmeleri de yatırımcılar tarafından değerlendirilebilir.
"Dolar endeksi hareketlerini takip edin"
Gümüş, altına göre doğada daha fazla bulunan bir emtiadır. Özellikle endüstriyel anlamda kullanım alanı çok geniştir. Fakat doğada daha fazla bulunması, fiyatlarının altına göre daha düşük olmasına ve volatilitesinin daha yüksek olmasına sebep oluyor. Genellikle piyasada gümüşlerin kullanılması tekrardan geri dönüşüm ile karşımıza çıkıyor. Gümüş fiyatlarındaki değişim özellikle ons bazında ABD Dolar Endeksinin hareketine bağlıdır. Doların değer kaybına uğramaya başladığı veya beklentisinin oluştuğu dönemlerde genelde gümüş fiyatları yükseliyor. Ayrıca risklerin arttığı dönemlerde de gümüş fiyatlarının yükseldiğini görüyoruz. Gram gümüş ise hem gümüşün onsuna hem de Dolar/TL' nin fiyatına bağlı olarak hareket ediyor. Parasını enflasyona karşı korumak isteyen yatırımcılar, gümüşe yatırımı 'güvenli liman' olarak değerlendiriyor. Eğer gümüş yatırımı yapmak istiyorsanız; ABD Dolar Endeksinin hareketlerine, jeopolitik risklere ve arz/talep dengesini yakından takip etmeniz gerekiyor.
NEDEN GÜMÜŞE YATIRIM YAPMALIYIZ?
- Enflasyona karşı koruyor: Enflasyonist dönemlerde paranın alım gücü düştüğünde gümüş, tıpkı altın gibi 'güvenli liman' özelliği ile değerini koruma eğiliminde.
- Sanayi talebi yüksek: Sanayide çok çeşitli alanlarda yoğun olarak kullanılıyor. Güneş panelleri, elektrikli araçlar, tıbbi cihazlar gibi birçok alanda gümüş kullanımı artıyor.
- Talep yüksek, arz kısıtlı: Sanayi talebinin yüksek olmasına ve her geçen gün kullanımının artmasına rağmen arz miktarının sınırlı olması, fiyat artışlarını destekliyor.
- Erişilebilir fiyat: Altına kıyasla özellikle küçük yatırımcılar açısından daha ucuz olduğu için alternatif bir yatırım aracı olarak daha çok tercih ediliyor.
- Düşük bütçelerle yatırım fırsatı: Fiyatının altına kıyasla daha ucuz olması nedeniyle gram veya küçük külçe seçenekleriyle daha düşük bütçelerle yatırım yapma fırsatı sunuyor.
- Likiditesi yüksek: Gümüş, uluslararası piyasalarda kolayca alınıp satılabilen, likiditesi yüksek bir yatırım aracı.
- Fiziki varlık: Dijital veya kağıt bazlı yatırım araçlarına kıyasla fiziki bir varlık olarak saklama imkanı mevcut.
- Güvenli liman: Jeopolitik riskler, ekonomik ve siyasi kriz dönemlerinde altın gibi 'güvenli liman' özelliğini taşıyor.
- Portföy çeşitlendirmesi: Enflasyona karşı parasını korumak isteyen ve alternatif getiri arayışında olan yatırımcılara portföyünü çeşitlendirme imkanı sunuyor.
- Yeşil dönüşüm: Enerji dönüşümüyle birlikte güneş panelleri, elektrikli araçlar ve elektronik üretiminde artan gümüş talebi, fiyatların uzun vadede yukarı yönlü seyredebileceğine işaret ediyor.