İREM GÜL/ Gıda takviyesi pazarı son yıllarda büyük bir ivme yakaladı. Sağlıklı yaşamın ne denli önemli olduğunun daha iyi anlaşıldığı pandemiden sonra bu alanda ciddi bir büyüme var. Tüketimi en çok artan ürünlerden biri de bromelain enzimi. Özellikle ödem atıcı etkisiyle son dönemlerde tüketiciler arasında yaygınlaşan bu enzimi içeren ürünlerin yaz aylarındaki satışları hızla artıyor. Tropikal iklimlerde yetişen ananastan elde edilen bromelainin, özellikle şurup formu hem lezzeti hem de hızlı etkisiyle tüketicilerin favorisi haline geldi. Türkiye ve Avrupa pazarında satışları artan bu ürün, fonksiyonel sağlık çözümleri ve geniş kullanım alanlarıyla dikkat çekiyor.
EN ÇOK ŞURUBU SATILIYOR
Bitkisel ve doğal aktar ürünleri alanında faaliyet gösteren Zühre Ana markasının Genel Müdürü Ümit Büyükkaya, bromelainin hammaddesini tropikal iklimde yetişen ananastan elde ettiklerini belirtiyor. Özellikle ananasın sap, kabuk ve yaprak kısımlarından temin edilen bromelainin, ağırlıklı olarak Güney Amerika ve Afrika'dan ithal edildiğini ifade ediyor. Sadece bromelain üretimi için çalışan özel fabrikaların bulunduğunu belirten Büyükkaya, Türkiye ve Avrupa'da yaz aylarında en çok bromelain içeren ürünlerin satıldığını, bu ürünlerin sağladığı faydalar sayesinde sürekli övgü aldıklarını söylüyor.
En çok tercih edilen ürünlerinin bromelain şurubu olduğunu dile getiren Büyükkaya, bunun nedenini hap formunun daha zor çözümlenmesi ve herkes tarafından rahatça kullanılamaması olarak açıklıyor. Ayrıca şurubun hem tadının beğenilmesi hem de hızlı etki göstermesi nedeniyle ön plana çıktığını ekliyor. Bromelain kapsülün dünya genelinde bilinen bir ürün olduğunu hatırlatan Büyükkaya, bromelain şurubunu ise Zühre Ana markası olarak piyasaya sunduklarını söylüyor.
DOĞRU KAYNAK, DOĞRU ÜRÜN
Bromelain üretiminde, yalnızca hammaddenin değil, hammaddenin kaynağının da büyük önem taşıdığını vurgulayan Büyükkaya, her bölgenin ananasının aynı kalitede olmadığının özellikle altını çiziyor. Sürecin, ananasın sapı, kabuğu ve yapraklarının ezilerek püre formuna getirilmesiyle başladığını belirten Büyükkaya, ancak burada iklim koşullarından, hammadde haline dönüştürürken olan sıcaklık düzeyine kadar pek çok dış etkenin üretim kalitesini doğrudan etkilediğini söylüyor. Bu nedenle süreci dikkatle yönettiklerini ve ürünü bu aşamadan sonra zenginleştirip şişeleyerek nihai hale getirdiklerini kaydediyor.
70'TEN FAZLA ÜRÜNÜ VAR
Avrupa'da kendilerine ait bir şube ve depo ile 19 ülkeye doğrudan satış yaptıklarını anlatan Büyükkaya, Kanada, Irak ve Azerbaycan gibi pazarlarda da aktif olduklarını, bugüne kadar girip de geri çekilmek zorunda kaldıkları bir ülke olmadığını özellikle vurguluyor. Büyükkaya, yeni pazarlara girme hazırlığı içinde olduklarını da dile getiriyor.
Zühre Ana'nın yalnızca bromelain değil, karadut özü, magnezyum tableti, ananas sirkesi gibi 70'ten fazla ürünüyle geniş bir takviye portföyü sunduğunu aktaran Büyükkaya, Türkiye genelinde tüm illerde bayilik sistemiyle çalıştıklarını belirtiyor. Zincir marketler, aktarlar, eczaneler gibi geleneksel satış kanallarına ek olarak bu yıl itibarıyla diyetisyen ofislerinin de yeni bir kanal olarak sisteme dahil olduğunu ifade eden Büyükkaya, yurtdışında distribütör veya Türkiye'de bayilik başvurularında tecrübe, depolama kapasitesi ve saha gücünün temel kriterler olduğunu söylüyor. Türkiye'de henüz direkt bayilerinin olmadığı illerin olduğunu belirten Büyükkaya, bu illerle birlikte yurtdışında da yeni distribütörlükler vereceklerini ifade ediyor.
SAĞLIK TAKVİYESİ ARTIK İHTİYAÇ
Büyükkaya, bromelainin geleceğini değerlendirirken tüketilen gıdaların kalitesinin düştüğünü belirterek genel sağlık takviyesi ihtiyacındaki artışa dikkat çekiyor. Türkiye'de bu yıl fast food tüketiminin yüzde 72'ye ulaştığını ve bu tabloya karşı doğal gıda takviyelerinin öneminin katlanarak arttığını belirten Büyükkaya, magnezyumdan kolajene, sitikolinden sirkeye kadar artık takviyelerin ihtiyaç haline geldiğini ifade ederek, sadece bromelainde değil sektörün tamamında ciddi bir büyüme potansiyeli olduğuna dikkat çekiyor.
KİŞİYE ÖZEL TAKVİYELER
Tüketici alışkanlıklarının da değiştiğini belirten Ümit Büyükkaya, artık standart çözümler yerine kişiye özel formüllerin öne çıktığını ifade ediyor. DNA analizleri, bağırsak mikrobiyom testleri gibi yöntemlerle kişiye özet takviye formlarının öne çıktığının altını çizen Büyükkaya, şu an hastane testleriyle yapılan bu işin, gelecekte insanların dertlerine çevrimiçi çözümler bulabilmenin bu sektörü değiştireceğine dikkat çekiyor.
Katkısız, koruyucusuz ve bitki bazlı ürünler sunan Wefood'un Marka Müdürü Cansu Gülşen Uzar ise, bromelaini özellikle ödem atıcı, sindirim destekleyici ve iltihap önleyici etkileriyle gıda, sağlık ve welness (sağlıklı yaşam) dünyasında parlayan bir yıldız olarak tanımlıyor. Bromelainin takviye gıdalardan cilt bakımına kadar pek çok alanda kullanıldığına dikkat çeken Uzar, bu içeriğin henüz yeni tanınmasına rağmen sağladığı faydalar sayesinde günlük yaşamda hızla yerini aldığını vurguluyor. Uzar, ayrıca, bromelainin sirkeler, fonksiyonel içecekler ve günlük takviye kapsülleri gibi çeşitli formlarda karşımıza çıkabileceğini ifade ediyor.
DOĞAL FERMANTASYON YÖNTEMİ
Wefood ananas sirkesinin üretim sürecini anlatan Uzar, bromelaini meyvenin doğal halinden doğrudan tüketilebilmesi için tamamen doğal fermantasyon yöntemi kullandıklarını ve hiçbir ısıl işlem uygulamadıklarını vurguluyor. Bu sayede, ısıya duyarlı olan bromelain enziminin korunduğunu belirten Uzar, son aşamada ise ürünün süzülüp şişelendiğini ve böylece hem fermente hem de fonksiyonel haliyle raflara ulaştığını aktarıyor.
Fiyatlandırma stratejilerini anlatan Uzar, bu süreçte doğal içerik ve fonksiyonel değerin korunmasının kendileri için öncelikli olduğunu belirtiyor. Bu durumun ürün maliyetini artırdığını belirten Uzar, ancak maliyetin doğrudan ürün kalitesine yansıdığını belirtiyor.
Tüketici davranışlarındaki değişimi değerlendirirken ise, artık etiketleri dikkatle okuyan, içerikleri araştıran ve fonksiyonel fayda arayan bir tüketici profilinin öne çıktığını söyleyen Uzar, bu bilinçli tüketim eğilimiyle birlikte, bromelain gibi doğal ve etkili bileşenlere olan ilginin de giderek arttığını ifade ediyor.
Fonksiyonel gıda üreticilerinin, bromelaine gösterdiği yoğun ilgiye işaret eden Uzar, özellikle ödem atıcı ve sindirime yardımcı ürünlerin üretiminde bu enzimin çokça tercih edildiğini belirtiyor. Sporcu beslenmesi ve takviye gıdalar alanında da kullanımının giderek arttığını aktarıyor.
Wefood'un mevcut dağıtım stratejisini paylaşan Uzar, şu anda bayilik vermediklerini belirtiyor. Ancak iş birliği ve distribütörlük konularıyla ilgilenen markalarla proje bazlı görüşmeler yaptıklarını da ekliyor.
Prof. Dr. Vedat GÖRAL / Medipol Mega Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı
Bromelain kullanımı, faydaları ve dikkat edilmesi gerekenler
Bromelain, ananas bitkisinin gövdesi ve meyvesinde bulunan proteinleri parçalayan bir enzim grubudur. Ananas, Güney ve Orta Amerika'da geleneksel olarak tıbbi amaçlarla kullanılmıştır. Bromelain, hap, tablet veya topikal kullanım için krem olarak bulunur.
Kullanım alanları: 20 yaş dişi çekimi sonrası ağrıyı azaltmak, sinüzit, osteoartrit ve egzersiz sonrası kas ağrılarını hafifletmek gibi çeşitli amaçlar için bir besin takviyesi olarak tanıtılıyor. Fakat sinüzit ve 20 yaş diş çekimi sonrasındaki ağrı için bromelain kullanımını araştıran az sayıda çalışma mevcut. Diğer rahatsızlıklarda ise bromelainin tek başına etkisi tam olarak net değildir; çünkü araştırmalar genellikle bromelainin başka bileşenlerle karışımını değerlendirmiştir. 2022'de ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bromelain içeren topikal bir ilacı ciddi yanıkların ölü doku temizliği için onaylamıştır.
Yan etkileri: Ağızdan alındığında bromelain genellikle güvenilirdir. Ancak ishal ve mide rahatsızlığı gibi yan etkileri görülebilir. Cilt üzerine uygulandığında bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar görülebilir. Hamilelik ve emzirme döneminde ise güvenliği hakkında yeterli bilgi olmadığı için kullanmaktan kaçının. Ayrıca, kanama riskini artırabildiği için ameliyattan en az 2 hafta önce kullanımı bırakılmalıdır. Kan pıhtılaşmasını yavaşlatan ilaçlarla kullanılmamalı, kendisi de aynı etkiyi göstererek morarma ve kanama riskini arttırabilir. Bromelain almak, vücudun aldığı antibiyotik miktarını arttırabilir. Tetrasiklin adı verilen antibiyotiklerle alınması, yan etkilerini arttırabilir. Ananas, lateks, bazı bitkiler ve polenlere alerjisi olan kişiler bromelain kullanırken dikkatli olmalıdır.
Dozaj: Ananastan elde edilmesine rağmen, ananas yemek veya suyunu içmek etkili doz sağlamaz. Etkili doz genellikle porsiyon başına 80-400 mg arasında olup, günde iki ila üç kez alınır. Doktorunuz sindirime yardımcı olması için yemekle birlikte ya da iltihap azaltmak için aç karnına almanızı önerebilir.