PARA ARAŞTIRMA/ ÖZGE ÖZ Kahramanmaraş merkezli depremlerde yaşanan büyük yıkımdan sonra yeniden 1999 depremini hatırlayan İstanbullu, şehri terk ediyor. İstanbul'da yaşayan çok sayıda vatandaş, özellikle Edirne ve Kırklareli'nde depo kiralamaya başladı. Deprem bölgesinden başka şehirlere göç olması da eşyalar için depo arayışına neden oldu. İstanbul'dan diğer illere göç ise hiç olmadığı kadar yüksek. Genel olarak eski binalarda oturanların taşındığı belirtilirken, deprem risk tespitlerinin bitişiyle taşınma yoğunluğunun artması da bekleniyor. İstanbul'dan gidenlerin bir kısmı da belirsizlikler nedeniyle ilk etapta eşyalarının bir kısmını depolarda tutuyor. Bir diğer neden ise kentsel dönüşüm sonrası yeni evler küçülünce insanlar eşyalarını muhafaza edecek yer bulamıyor. Bu nedenle kiralık depo, iyi bir fırsat olarak öne çıkıyor. İşin uzmanları 6 Şubat'tan sonra eski binadan çıkıp eşyasını depoya vermek isteyenlerin sayısının arttığını belirtiyor. İstanbul içerisinde ise en çok Kadıköy, Maltepe, Beylikdüzü, Küçükçekmece ve Şişli gibi ilçelerden kiralık depolara talep var. Kiralama bedeli, eşyanın hacmi ve depoda kalacağı süreye göre değişiyor. Ortalama aylık depo ücreti, 400 TL'den başlayıp verilen hizmete göre 2 bin TL'ye kadar çıkıyor.
İSTANBUL'UN HER YERİNDEN TALEP
PratikDepo, 16 yıldır depolama hizmeti sunuyor. İhtiyaçlar farklılaşınca depolama gereksinimi ve talebi de arttı. PratikDepo Genel Müdür Okan Artemiz, büyük şehirlerde yüksek kira oranları nedeniyle daha küçük metrekareli konutların tercih edildiğini belirterek, "Bu durumda evlere sığmayan fazla eşyaları, güvenli ve uygun maliyetli bir yerde saklanma ihtiyacı da depolama taleplerini artırdı. Ayrıca yakın zamanda yaşadığımız büyük deprem felaketi nedeniyle duyulan endişe, kentsel dönüşüm projelerini hızlandırdı ve buna paralel olarak depolama talebinde de büyük artışa neden oldu" şeklinde yorum yapıyor. İstanbul'un her yerinden talep olduğunu belirten Artemiz, yoğun nüfuslu ilçelerden daha çok talep olduğunu söylüyor. Artemiz, "Özellikle Kadıköy, Ataşehir, Beykoz, Üsküdar, Maltepe, Göktürk, Beşiktaş, Şişli ve Bakırköy, biraz daha fazla ağırlığın oluşturduğu ilçeler diyebiliriz. Bunun yanında İzmir ve Ankara'da da belli lokasyonlarda taleplerin arttığını görmekteyiz" diyor. Depolardaki kira fiyatları da burada önemli bir nokta. Kiralama fiyatları İstanbul için küçük PratikDepo'nun fiyatı 455 TL + KDV şeklinde. Artemiz "Burada asıl belirleyici olan depolanacak eşyanın yoğunluğu. Eşyanın hacmi fiyatı belirlemekte diyebiliriz" şeklinde yorum yapıyor. Depolama ihtiyacına bağlı olarak depolama süresi de değişkenlik gösteriyor. Bir aydan başlayarak ihtiyaç sonlanana kadar hizmet vermeye devam ediyoruz diyen Artemiz, "Örneğin kentsel dönüşüm sebepli depolama hizmeti alanlar 18-24 ay, tadilat ve yeni ev arayışı sebepli hizmeti kullananlar 3-4 ay, yurtdışına çıkış sebepli depolama yapanlar 6 -12 ay gibi sürelerde kiralama yapıyor.
METREKÜPÜ 90 TL
Yeni nesil depolama şirketi Central Depo, İstanbul'da birçok ilçede depolama hizmeti sunsa da merkez depo Ataşehir'de. Sanat eserlerinden hassas ekipmanlara, ev eşyalarından arşive kadar her türlü depolama ihtiyacına yönelik çözümler üretiliyor. Central Depo Yetkilisi Murat Akyol; depo talebinin özellikle Kadıköy, Maltepe, Beylikdüzü, Esenyurt, Küçükçekmece ve Şişli'de yoğunlaştığını belirtiyor. Akyol, "Beklenen İstanbul depreminin özellikle bu bölgelerde olması, kentsel dönüşüm projelerini hızlandırdı. Ek olarak, İstanbul'da kiraların yükselmesi de depo ihtiyaçlarını artırdı" diyor. Kentsel dönüşüm sonrası yeni yapılan evlerin küçüldüğünü söyleyen Akyol, insanların eşyalarını atmak yerine sonra tekrar kullanmak için depoya koymayı tercih ettiklerini belirtiyor. Deprem nedeniyle göç eden insanların da şimdilik depo hizmetlerini kullandıklarını belirten Akyol, "Tüm bu nedenler sonucunda kiralık eşya depolarına talepler arttı. Önceden de eşya depolarına talep yüksekti çünkü evlerinde dönemlik kullanılan eşyaları, kitapları veya sanat eserlerini bırakıyorlar" şeklinde yorum yapıyor. Depo fiyatı hakkında da bilgi veren firma yetkilisi, metreküp ücretinin 90 TL olduğunu söylüyor. Kiralama süresinin değişken olduğunu belirten Akyol, "Bizim hizmetimiz esnek. Kiralama süresi bir aydan başlıyor. Gerisi gelen taleplere göre şekilleniyor. Artık insanların depo kullanımı konusunda bilinçlendiğini düşünüyorum. Bir anlamda eşyalarını emanet ediyorlar. Ek olarak küçük bir oda alıyorlar diyebiliriz" diyor.
ANKARA'DA DA TALEP ARTTI
2009'dan bu yana Ankara'da faaliyet gösteren Vetaş Depo ve Nakliye'nin deposu Mamak bölgesinde. Firma sahibi Abdullah Doğan, Ankara için depo talebinde yoğunluk olduğunu belirtiyor. Doğan, "İstanbul için talep yüzde 100 arttı ancak Ankara'da da durum oldukça yüksek. Depo kiralayanlarda şu an bir belirsizlik var. Deprem bölgesinden çok gelen oldu buraya. Depremzedeler depo taleplerinde bir yoğunluk yarattı" diyor. Depo ücretlerinin eşya miktarına göre değiştiğini belirten Doğan, alanın metreküp olarak hesaplandığını söylüyor. Doğan, "1+1 depo fiyatı aylık bin TL'den başlayıp 2 bin 500'e kadar çıkıyor. Kapladığı alana göre kontrat yapılıyoruz. Bu kontrat neticesinde de fiyatlar değişiklik gösterebiliyor" diyor. Eşyaları sigorta yaparak koruma altına aldıklarını belirten firma sahibi, en çok 2+1 depoların tercih edildiğini büyüklüğünün ise 15-20 metreküp arasında olduğunu söylüyor.
"DEPREM GÖÇÜ BAŞLADI"
Gülcan ALTINAY / Gayrimenkul Uzmanı
Son yaşanan depremlerin korkuttuğu İstanbullular, alternatif arayışa yöneldi. Fay hattından uzaklığı ve İstanbul'a yakın olması nedeniyle Edirne ve Kırklareli'ne talep arttı. Eski yapıların yoğunlukta olduğu Kadıköy başta olmak üzere, Avcılar, Beylikdüzü, Bağcılar, Sefaköy gibi pek çok ilçeden Edirne ve Kırklareli'ne deprem göçü başladığını görüyoruz. Kenti terk ederken aileler, eşyaların çoğunu yanında götüremiyor. Bu nedenle depolarda da doluluk oranlarının arttığını gözlemliyoruz. Eskiden haftada iki-üç kişi depo kiralamak için beni ararken, şimdi son bir haftada bu sayı 30-40 kişiye çıktı. Çevreden ve Türkiye'nin belirli yerlerinden arayanlar satılık, kiralık arsa, daire ve depo soranlar oluyor. Geçmişte olmayan bir hareketlilik gözlüyoruz. Son 20 günde İstanbul'dan; Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ'ın kuzey bölgesine yerleşmek isteyen yaklaşık iki bin kişiye ev ve arsa satıldı.
