ÖZBEY MEN/ Tüketicilerin doğaya ve çevreye duyarlılıklarının artması, giyimde keteni zirveye taşıdı. Dergimizi takip edenler hatırlayacaktır. Geçen ilkbahar/yaz sezonunda da bir keten haberi yapmıştık. Ancak bu sezon koleksiyonlarda ketenin kullanılmadığı ürün neredeyse yok. Bu yüzden ketenin yükselişini yeniden ele almak istedik. Nitekim önceleri gömlek ve birkaç çeşitle sınırlı olan keten ürünler artık hazır giyimin vazgeçilmezi olmuş durumda. Hatta bırakın hazır giyimi, ayakkabı, aksesuar, ev ve plaj giyiminde bile keten ön planda. Ketene artan bu talep, pazarı da çığ gibi büyütüyor. 2024 yılı itibariyle yaklaşık 984 milyon dolar olan dünya keten pazarının hacminin, 2033 yılında 2.57 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu da ketene olan ilginin her yıl ortalama yüzde 11 oranında büyüyeceğini gösteriyor. Keteni öne çıkartan en büyük unsur, çok düşük su ihtiyacı ve kimyasal kullanımı ile son derece çevre dostu bir üretim modeline sahip olması. Bu da keteni, iklim krizine karşı daha sorumlu tercihler yapmak isteyen tüketiciler için ideal kılıyor. Ketenin artan popülaritesi, yalnızca tasarım dünyasında değil, hammadde tedarik zincirinde de önemli etkiler yaratmış durumda. Özellikle kaliteli uzun lifli ketenler için Fransa, Belçika, İtalya ve Hollanda gibi ülkelerde yoğun bir talep söz konusu. Bu yoğun ilgi, elyaf fiyatlarını da artırıyor kuşkusuz. Hazır giyim markaları bu sezon koleksiyonlarında ketene ciddi oranda ağırlık vermiş durumdalar. Pantolondan takım elbiseye, t-shirtten mont ve şorta kadar birçok üründe tüketicilere geniş bir model seçeneği sunan firmalar, ketenin koleksiyonlar içindeki ağırlığının giderek artacağını söylüyorlar.
"DIŞ GİYİM VE AKSESUARDA DA KULLANACAĞIZ"
Damat, Tween ve D'S Damat markalarının sahibi Orka Holding keteni uzun süredir takım ve gömlek gruplarında kullanıyor. Zaman içinde keten ceket, pantolon, şort, yelek, tişört ve bomber montları da ürün seçeneklerine ekleyen firmanın bu sezon koleksiyonunda farklı model ve renk seçeneklerinde çok sayıda keten ürün yer alıyor. Ketenin, doğal lif yapısı sayesinde hafif, nefes alabilir ve serin tutan bir kumaş olduğunu belirten Orka Holding Yönetim Kurulu Üyesi Büşra Orakçıoğlu Biberoğlu, ketenin aynı zamanda dayanıklı, uzun ömürlü ve çevre dostu olduğunun altını çiziyor. Tüketicilerin keten ürünlere ilgisinin her geçen yıl arttığını söyleyen Biberoğlu, "Özellikle yaz aylarında konfor ve doğallık arayan tüketiciler tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Dünya genelinde de sürdürülebilir ve doğal materyallere olan talebin artmasıyla keten kumaşa olan ilginin de belirgin şekilde arttığını söyleyebiliriz. Keten hem şık hem de çevre dostu yapısıyla global moda trendlerinde yükselen bir grafik sergiliyor" diyor.
Firmaların koleksiyonlarında ketene daha fazla yer vermesinin hammaddeye olan talebi artırdığını ifade eden Biberoğlu, bu yüzden tedarik süreçlerini planlı şekilde yürüttüklerini vurguluyor. Küresel talepteki artışın fiyatlarda dalgalanmalara yol açtığına işaret eden Biberoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Dünya modasında sürdürülebilirlik odaklı trendlerin güçlenmesiyle birlikte, önümüzdeki yıllarda da ketene olan ilginin ve talebin artarak devam etmesini öngörüyoruz. Bu doğrultuda, keteni mevcut ürün gruplarımıza ek olarak dış giyim ve aksesuar gruplarında da değerlendirmeyi planlıyoruz. Özellikle yaz koleksiyonlarımızda ketenin sunduğu konforu, farklı tasarım alanlarında daha geniş kitlelerle buluşturmayı planlıyoruz."
"TALEP ARTARAK DEVAM EDECEK"
Keten, Kiğılı'nın yaz koleksiyonlarında özel bir yere sahip. Zaman içinde keten koleksiyonunu ceket, takım elbise, pantolon, şort ve kasket gibi parçalarla zenginleştiren firma, bugün ketenin doğal dokusunu farklı karışımlarla yorumlayarak hem klasik hem de modern stillere hitap eden geniş bir model yelpazesi sunuyor. Kiğılı'nın özellikle keten-koton karışımlı ürünlerle her yaşam tarzına uyum sağlayan ve nefes alan şık parçaları bu sezon da öne çıkıyor.
Kiğılı Pazarlama Direktörü Pelin Erkıralp, ketenin zarif duruşuyla şıklığı tamamlayan bir kumaş türü olduğunu hatırlatıyor. Doğal ve sürdürülebilir ürünlere yönelik artan global talebin keteni daha cazip hale getirdiğini söyleyen Erkıralp, son yıllarda maliyetlerin artması ve yüzde 100 doğal ketene erişimin zorlaşması nedeniyle keten ürünlerin daha da kıymetli hale geldiğinin altını çiziyor. Bu sezon koleksiyonlarında geçen seneye kıyasla keten ürün çeşitliliğinin önemli ölçüde arttığını ifade eden Erkıralp, "Küresel çapta artan talep, keten hammaddesinin tedarik sürecini de doğrudan etkiliyor. Üretim kapasitesinin sınırlı olması ve iklimsel faktörler, maliyet artışlarına yol açabiliyor. Kiğılı koleksiyonunda ise Türkiye, İtalya ve Çin menşeli keten karışımlı kumaşları tercih ediyoruz. Kalite ve erişilebilirlik dengesi bizim için çok önemli, bu yüzden tedarik sürecini yakından takip ediyoruz. Yeşil modanın öncülerinden biri olarak bu malzemenin en doğru kullanımıyla erkek giyimine sürdürülebilir bir iz bırakmaya odaklanıyoruz" diyor. Doğallık, sürdürülebilirlik ve rahatlık odaklı yaşam tarzlarının yaygınlaşmasıyla birlikte ketene olan talebin artarak devam edeceğini öngördüklerini vurgulayan Erkıralp, bu doğrultuda önümüzdeki dönemlerde keteni daha geniş bir ürün yelpazesinde, özellikle günlük giyim ve aksesuar gruplarında da değerlendirmeyi planladıklarını belirtiyor.
GÖMLEKLE BAŞLADI, ÇEŞİT ARTTI
Avva keteni ilk olarak yıllar önce gömlek koleksiyonunda kullandı. Bu ürünlerin özellikle yaz sezonunda büyük ilgi görmesi üzerine, gömlekte yakaladığı başarıyı müşterilerinden gelen güçlü geri bildirimlerle birlikte diğer ürün gruplarına da entegre etti. Ketenin sunduğu hem şıklık hem de konforun, onu sezonun vazgeçilmezlerinden biri haline getirdiğini ifade eden Avva Yönetim Kurulu Üyesi Dilan Atik Batmaz, bu sezon keteni; gömlek, pantolon, şort, ceket ve takım elbise gruplarında yoğun olarak kullandıklarını söylüyor. Batmaz, "Farklı kesimler, yakalar, dokular ve renklerle zenginleştirdiğimiz koleksiyonumuzda keten modeller çokça yer alıyor. Müşterilerimizin hem günlük hem de şık kombinler oluşturabileceği çok yönlü parçalar tasarlamaya özen gösteriyoruz" diyor. Batmaz da keten ürünlere olan talebin son yıllarda istikrarlı bir artış gösterdiğinin altını çiziyor. Sürdürülebilirliğin ve doğallığın önem kazandığı global moda dünyasında da ketenin, çevre dostu yapısıyla öne çıktığını vurgulayan Batmaz, bu eğilimin, tüketicilerin ketene olan ilgisini her sezon biraz daha artırdığını hatırlatıyor. Batmaz, "Ketenin doğal ve konforlu yapısıyla önümüzdeki yıllarda da talebinin artarak devam etmesini bekliyoruz. Biz de bu doğrultuda, mevsim geçişlerine uygun gruplarda keteni değerlendirmeyi ve seçeneklerimizi daha da arttırmayı planlıyoruz. Hem ürün çeşitliliğimizi hem de kumaş inovasyonlarımızla keteni daha fazla yaşam alanına taşımak istiyoruz" diye konuşuyor.
KOLEKSİYONUNUN 4'TE 1'İ KETEN
Ramsey ve Kip markalarının sahibi Gürmen Grup da, keten ve keten karışımlı ürünlere her yıl daha fazla yer veriyor. Özellikle son yıllarda doğal elyaflara olan ilginin artmasıyla birlikte keten ürünlerin ilkbahar/yaz koleksiyonlarının vazgeçilmez parçalarından biri haline geldiğini belirten Gürmen Grup Tedarik ve Satınalma Kıdemli Müdürü Serkan Uluer, keten ve keten karışımlı kumaşların ilk olarak takım elbise ve ceket gibi ürün gruplarında kullanılmaya başladığını söylüyor. Zaman içinde bu ürünlerin, gömlek, casual pantolon, bermuda, t-shirt, triko, mont, yelek ve jogger gibi daha fazla kategoriye yayıldığını hatırlatan Uluer, bu genişlemenin, ketenin modadaki yerini pekiştiren bir adım olduğunu vurguluyor. Keten koleksiyonunu zaman içinde genişlettiklerini ifade eden Uluer, 2025 yaz koleksiyonlarında toplam 89 model keten karışımlı ürün bulunduğunu belirtiyor. Keten karışımlı ürünlerin, koleksiyonun yaklaşık yüzde 25'ini oluşturduğunu kaydeden Uluer, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Ketenin en önemli avantajlarından biri, yüksek hava geçirgenliği sayesinde bedenle uyum içinde nefes alması. Sıcak günlerde ferahlık verir ve teni serin tutar. Ayrıca, nemi içine hapsedip hızla dışarı atar, bu da kumaşın nemliyken bile kuru bir dokunuş hissi vermesini sağlar. Ketenin dayanıklılığı da önemli bir özelliktir; zamanla solmak yerine karakter kazanır ve yıkandıkça yumuşar. Bu özellikleri sayesinde hassas ciltlere de konfor sunar. Keten artık sadece bir yaz klasiği değil, aynı zamanda bilinçli tüketiciliğin ve sürdürülebilir yaşam biçimlerinin sembolü haline geldi. Doğal yapısı, sade ama zarif dokusu ve çevre dostu üretim süreciyle keten kumaşlar küresel ölçekte bir yükseliş yaşamakta. Önümüzdeki yıllarda ketene olan talebin daha da artacağını ve ketenin sadece mevsimsel bir tercih değil, bütünsel bir yaşam tarzı tercihi olarak öne çıkacağını öngörüyoruz. Ayrıca, koleksiyonumuzda örme ve triko gruplarında keten karışımlı ürünlerin oranının artmaya devam edeceğini düşünüyoruz."
Bülent GÜL / Altınyıldız Classics Satınalma ve Tasarım Direktörü
"Bu sezon tüm ana kategorilerimize yaydık"
Ketenle ilk güçlü buluşmamız gömlek ve takım elbise grubunda oldu. Yaz aylarında daha hafif ve nefes alabilen kumaşlar ararken, ketenin doğallığı ve şıklığı bizim için ideal bir seçenekti. Özellikle yaz düğünlerinde smokin koleksiyonlarımızda da kullanarak, kır düğünlerinin vazgeçilmez tercihlerinden biri haline getirdik. Müşteri talepleri bu alanda hızla büyüdü. Gömlekten takım elbiseye, dış giyimden aksesuarlara kadar, bir erkeğin dolabında olması gereken tüm temel parçalarda ketene yer verdik. Böylece mağazaya giren her müşterimize tarzına ve ihtiyacına uygun keten alternatifleri sunabiliyoruz. Bu sezon keteni tüm ana kategorilerimize yaydık. Gömlek, ceket, pantolon, takım elbise ve dış giyim dahil olmak üzere geniş bir kullanım alanı oluşturduk. Koleksiyonumuzun yaz döneminde yaklaşık yüzde 35-40'ı keten ve keten karışımlı kumaşlardan oluşuyor. Böylece hem klasik hem modern giyime hitap eden zengin bir çeşitlilik sağlıyoruz. Ketenin en büyük farkı doğallığı ve nefes alabilirliği. Sıcak havalarda serin tutması, hafif pürüzlü dokusuyla doğal bir şıklık sunması keteni eşsiz kılıyor. Renklerin daha mat ve doğal görünmesi de ketenin estetik gücünü artırıyor. Kırışıklığı çoğu zaman bir handikap gibi görülse de, biz ketenin karakterini ve ruhunu o doğal kırışıklığın tamamladığını düşünüyoruz. Keten ürünlere olan ilgi hem Türkiye'de hem de dünyada hızla yükseliyor. Tüketiciler artık yalnızca şıklık değil; konfor, doğallık ve sürdürülebilirlik de arıyor. Keten, su tüketimi açısından da çevre dostu olmasıyla öne çıkıyor. Globalde keten sadece yaz sezonuna değil, dört mevsim kombinlerine adapte edilen çok yönlü bir kumaş haline geldi. Talepteki artış doğal olarak keten fiyatlarını, özellikle Avrupa menşeli ürünlerde yukarı çekti. Biz koleksiyonlarımızı Türkiye'den ve yurt dışından özenle tedarik ediyoruz. Fiyattan bağımsız olarak en büyük önceliğimiz, müşterilerimize doğru kaliteyi sunmak.
Hatice GÖKÇE / Moda Tasarımcısı
"Lüks kategorisine girdi"
Ketenin yaygınlaşmaya başladığı yıllar 1950'ler. Erkek gömleklerinde pamuk yerine kullanıldı. 1970'li yılların sonu, 80'lerin başında erkek giyiminde artık takımlarda da kullanılarak yaygınlaştı. Ferahlık veren ve nefes alan kumaş olması sebebiyle yaz koleksiyonlarının vazgeçilmezi oldu. Ketenin hazır giyimde kullanılmadığı bir alan yok diyebiliriz. Gömlek, ceket, pantolon, elbise, şort, ev giyimi, plaj giyimi, aksesuar ve nihayetinde karışımlarla birlikte t-shirt gibi örme kumaşlarda da kullanılmakta. Ayakkabı ve çanta yapımında bile kullanılıyor. Keteni koleksiyonlarımda ağırlıklı olarak gömlek, pantolon tasarımlarımda ve takım olarak kullanıyorum. Genellikle ipek, pamuk karışımlı keten kumaşları kullanmayı tercih ediyorum. Yükselişte olması ketenin lüks kategorisine girmesine sebep oldu. Asla modası geçmeyen doğal görünümü sebebiyle vazgeçilmez bir kumaş olarak hayatımızdaki yerini genişleterek koruyor. Ketenin daha önce yoğun olarak kullanılmadığı alanlardan biri olan aktif giyim boş bir alan. Elastan karışımlı ketenler aktif giyimde daha çok kullanılabilir. Ev kıyafetlerindeki keten kullanımı ve keten aksesuarların kullanım alanı da genişleyecektir. Ayakkabı, çanta, şapka, kemer bu alanda daha farklı koleksiyonlarla büyüyebilir. İyice yumuşatıldığında keten iç giyim alanında daha çok kullanılabilir. Doğal bir materyal olduğu için çocuk giyiminde pamuktan daha çok kullanılabilir. Keten, karışımlı kumaş olarak sadece yaz sezonu için değil, tüm mevsimler için kullanılır hale gelecektir.
Fatih AKGÜN / Domino Tekstil Satış Pazarlama-Kalite-Satınalmadan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi
"Pahalı bir ürün grubu"
Ana üretim yaptığımız ve stratejik partner olduğumuz firma COS. Bunun dışında Arket, &Other Stories ve Ralph Lauren markalarına üretim yapıyoruz. Üretim gamımız pantolon ağırlıklı olduğu için keteni daha çok pantolonda kullandık, fakat üst grup overshirt gömlek tarzı ürünlerde de kullandık. Türkiye olarak işçilik maliyetinde yüksek bir firmayız. Keten ve keten karışımlı kumaş fiyatları da iplikte tamamen dışa bağımlı olmamız nedeniyle yüksek düzeyde. Bu durum ürün fiyatının da yüksek olmasına neden olduğu için son dönemde ihracat ürünlerimizde keten ve keten karışımlı kumaş kullanımımız çok ciddi oranda azaldı. Müşterilerimizin keten ürün taleplerini yeni sezon koleksiyonlarında göreceğiz. Takriben Mayıs-Haziran gibi talepler gelmeye başlayacaktır. Keten kumaş fiyatlarında karar verici özellikle Çinli iplik ve kumaş tedarikçileridir. İthalat masraflarını ve Türkiye'deki işçilik giderlerini de düşündüğümüzde maalesef pahalı bir ürün grubu olarak karşımıza çıkıyor. Biz daha çok müşterilerimizin koleksiyonları doğrultusunda hareket ediyoruz ama keten her yıl ilkbahar-yaz koleksiyonlarında mutlaka kullanılıyor.
