PARA YAPAY ZEKA/ ÜRÜN DİRİER Global yapay zeka pazarının 2023'ün sonunda çeyrek trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Bankacılık, finansal hizmetler, sigorta, kamu, havacılık, savunma sanayi, otomotiv, sağlık, BT, telekom, üretim, eğitim, perakende, e-ticaret, enerji, kamu hizmetleri, medya ve eğlence başta olmak üzere yüzlerce sektörü ve alt sektörü dönüştüren yapay zekanın kapsamadığı bir alan neredeyse artık kalmadı. Kimileri onu elektriğin icadı gibi değerlendiriyor. Herkesin evinde ve işinde her an kullanıma hazır bir çözüm. Önemli olan onunla ne yapacağınız. Zira akla gelecek veya gelemeyecek hemen her şeyi yapmak mümkün.
Türkiye'nin yapay zekayı çok erken fark ettiğini ve çok sevdiğini ifade eden Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi'nin (TRAI) kurucusu Halil Aksu, "Türkiye ve insanları, oldukça girişimci bir yapıya sahip. 2017 yılında 10 civarında yapay zeka girişimi varken, 2023 sonu itibarıyla neredeyse 400 yapay zeka girişimi var. Her yıl katlanarak arttı. Yapay zeka kullanılarak pek çok önemli uygulama geliştirilebilir, pek çok sektörde önemli sorunlar çözülebilir ve zaten çözülmekte ve geliştirilmekte. Teknokentlerimizde, üniversitelerimizde, hızlandırma programlarında çok başarılı çalışmalar gerçekleşti, halen devam ediyor, sayısı ve çeşidi artarak devam edecektir" diyor.
Türkiye'deki yapay zeka girişimleri içinde görüntü işleme alanına özel bir ilgi olduğunu ifade eden Aksu, makine öğrenmesi üzerine çalışan girişimlerin de dikkat çekici olduğuna değiniyor. Perakende sektöründen üretime, tüketici ürünlerinden bankacılığa kadar, kalite kontrol uygulamaları, yüz tanıma, eşya tanıma, arıza tespiti, görsel karşılaştırma ve daha pek çok ilginç uygulama olduğunu ifade eden Aksu, "Makine öğrenmesi alanında da arama optimizasyonundan tedarik zinciri uygulamalarına kadar, işe alım sürecinden kişiye özel kampanya üretmeye kadar farklı alanlarda girişimler görüyoruz" diyor. Aksu, ekosistemle ilgili şu değerlendirmeleri yapıyor:
"Girişimciliğin doğasında ve serbest ekonomi ortamında doğal seleksiyon vardır. İyi olan, güçlü olan, katma değer üreten ve bunu müşteriyle buluşturabilen, başarılı olur. Rekabet ile arz ve talep dengesi gibi mekanizmalar devrededir. Bunun sonucunda dinamizm oluşur, inovasyon tetiklenir ve sürekli ileriye doğru, müşteriye daha iyi değer katmakla ilgili bir yarış vardır. Gelişim ve ekonomik kalkınma zaten böyle cereyan eder. Büyük şirketler için de bu geçerlidir. Ancak girişimlerin içinde bulunduğu durum genelde biraz daha zorlayıcıdır. Sermaye ve nakit akışı sorunları ile mücadele ediyorlar. Müşterileri ikna etmek ve çok uzun süren satın alma süreçleri ile uğraşıyorlar. Ekibi bir arada tutmak ve yeni yetenekler kazanmak önemli sorunlarından biri. Ve daha sayısız başka zorlukların da üstesinden gelerek, başarılı olmak için çaba ve gayret sarf ediyorlar. Bu süreçte en önemli güçleri ve büyük şirketlerden en önemli farkları, küçük olmaları, hızlı karar verebilmeleri, çevik olmalarını sağlıyor, bir vizyona tutkuyla bağlı olmaları, buna inanmaları, gençliğin ve girişimciliğin verdiği heyecanı yaşamaları. Ama bunlar yeterli değil. Her işletme için geçerli olduğu gibi, girişimciler için de birinci kural müşteri bulmak, ikinci kural nakit akışını yönetebilmek, üçüncü kural ise ileriye doğru, gelişerek, büyüyebilmek. Gerisi yolda hallediliyor genelde…"
Çeşitli global araştırma kuruluşlarının tahminlerine göre yapay zeka pazarı 2030'a kadar trilyon dolarlar ile ifade edilecek. 2 trilyon dolar tahmini yapan da var 5 trilyon dolar olacak diyen de var. PARA Dergisi olarak gitgide devleşen bu pazardan pay alan yerli yapay zeka girişimlerini mercek altına aldık… Çoğu dünyaya açılmış ve teknoloji ihracatı yapan yerli yapay zeka şirketlerinin değerlemeleri sürekli artıyor. 30 girişimin kurucusuyla konuştuk, diğerlerini de listeledik.
REM PEOPLE: ABD'DEN 12 MİLYON DOLAR YATIRIM ALDI
REM People, 2015'te kurulan yapay zekâ destekli omni-kanal satış verimliliği çözümleri sunan yeni nesil perakende analitiği ve teknoloji şirketi. Ocak 2023'te ABD merkezli Ethos Asset Management'tan 12 milyon dolarlık yatırım alarak girişimcilik ekosisteminde dikkatleri üzerine çeken İstanbul merkezli şirketin Dubai ve Londra ofisleri bulunuyor. 2024 sonuna kadar da Singapur, Suudi Arabistan, ABD, Danimarka ve Nijerya'da bölge ofisleri açarak coğrafi kapsama alanını genişletmeyi sürdürecek. 50'den fazla ülkeye teknoloji ihracatı yapan şirket, Unilever, P&G, Henkel, Reckitt Benckiser, Hayat, Fine Hygienic, Huawei, Intel, Microsoft, Beko, Turkcell, Coca-Cola, PepsiCo, Diageo, Pernod Ricard, Red Bull, Anadolu Efes, Carlsberg, Starbucks, Kellogg's, Mondelez, Nestle, KraftHeinz, Eti, Ferrero, Haribo, IFFCO, Americana, Arla, AlMarai, Bahlsen, Bazooka, BRF, Danone, Nutricia, Peyman, Seara, Şölen, Tadım, Tat, Bayer, Expanscience, Abdi İbrahim, Majid Al Futtaim, Carrefour, Shell, Opet, Şişecam, Betek, Faber Castell, Edding ve daha birçok global oyuncuya hizmet veriyor. "Deloitte Technology Fast 50" sıralamasında üç yıl üst üste en hızlı büyüyen girişim ödülüne sahip. Aynı zamanda geçtiğimiz yıllarda "En Yüksek İhracat Yapan Girişim Ödülü" ve "2022 Yılının En İyi Girişimi" gibi ödüllere de layık görüldü.
Geçtiğimiz günlerde görüntü İşleme ve yapay zeka teknolojileri alanında uzmanlaşan Udentify'ı da bünyesine katan REM People, Udentify'ı 'REM Vision Lab' markası altında konumlandırarak yeniden hayata geçirdi. REM Vision Lab'in, görüntü işleme ve yapay zeka destekli ileri analitik çözümlerle perakende başta olmak üzere farklı sektörlere yenilikçi yaklaşımlar sunmaya devam edeceğini ifade eden REM People CEO'su Bülent Peker, "REM People ve REM Vision Lab teknolojilerinin birleşmesiyle beraber her iki girişim, ürünün yolculuğuyla alışverişçinin yolculuğunun kesiştiği, 360 derece bakış açısı ve ileri analitik çözümlerin bir arada sunulduğu bir yaklaşımla perakende dünyasında yeni ufuklar açacak. Ayrıca REM Vision Lab, gelirlerinin bir kısmını, genç girişimcileri desteklemek amacıyla merhum Can Dörtkardeşler adına kurulmuş olan vakfa aktaracak. REM Vision Lab ve tüm paydaşları, yapay zeka teknolojilerinde Türkiye'de ve uluslararası arenada marka olabilmek için çalışarak, kurucusu merhum Can Dörtkardeşler'in adını ve vizyonunu yaşatmaya devam edecekler" diyor. ABD merkezli yatırım şirketi Ethos Asset Management'tan aldığı 12 milyon dolarlık yatırımdan sonra girişim ekosistemini destekleyecek bir planı da hayata geçirdiklerini ifade eden Peker, "REM People, birlikte çalışabileceği beş teknoloji girişimine 4.5 milyon dolar yatırım yapmak üzere fon ayırmıştı. Söz konusu hedefin ilk adımı olarak REM People, B2B e-ticaret uygulaması Hoopla'ya yatırım yapmıştı. REM People geçtiğimiz ay da önemli markalara araştırma çözümleri sunan Adgager'a yaptı" diyor.
OBASE: İŞ ZEKASI ÇÖZÜMLERİ GELİŞTİRİYOR
Türkiye'nin öncü yazılım şirketlerinden biri olan yüzde 100 yerli sermayeli OBASE; aralarında ABD, İsveç, Hollanda, Birleşik Krallık, Katar, Polonya, İsrail, Romanya, Belçika, Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Makedonya, Belarus ve Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti'nin bulunduğu 20 ülkeye kendi ürettiği yazılımları ihraç ediyor. 27 yıldır başta perakende olmak üzere telekomünikasyon, finans, sigorta, ilaç, ulaşım ve lojistik gibi pek çok farklı sektördeki ulusal ve uluslararası şirketlere teknolojik çözümler sunuyor. Aynı zamanda T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'ndan Ar-Ge merkezi onayı alan ilk yazılım şirketlerinden biri. İşletmelerin iş performansını optimum düzeyde tutmayı hedefleyen ürün ve çözümler alanında öne çıkan şirket, özellikle Sektörel Çözümler, İş Zekası Çözümleri ve Analitik Çözümler alanlarında deneyim sahibi. Veriye, yenilikçi teknolojilere ve analitiğe dayalı ürünlerle ulusal ve uluslararası pazarlarda faaliyet alanını her geçen gün genişletiyor. Geçtiğimiz yaz borsaya açılan şirketin halka arzı, son bir yılın en yüksek katılımcı sayısına ulaşan halka arzı olmuştu. Son bir yılın en yüksek katılımlı halka arzında, satışa sunulan payların 3,78 katına denk gelen 52 milyon 879 bin 50 pay karşılığı toplam 555 milyon 230 bin 25 TL tutarlı talep toplandı. 300 binin üzerinde yatırımcı sayısına ulaşıldı. Yatırımcılara 14 milyon TL nominal değerli payların satışı gerçekleştirilirken, şirketin halka açıklık oranı yüzde 30.77 oldu. Ar-Ge merkezinde dijital dönüşüm ve verimlilik, öngörüsel modelleme, planlama, tahminleme, optimizasyon, veri madenciliği, ileri analitik, veri ambarı ve yönetimi, IoT, yapay zekâ, mobil teknolojiler, veri görselleştirme ve karar destek sistemlerine yönelik çözümler üzerinde çalıştıkları bilgisini veren OBASE'in Kurucu Ortağı ve CEO'su Dr. Bülent Dal, şunları söylüyor:
"OBASE hayatın içerisine geçecek yapay zeka uygulamaları ile en kısa sürede ve en düşük maliyetlerle, iş sonuçlarına olumlu etki edecek projeler gerçekleştirerek farklılaşıyor. Perakendede tüm ana operasyonel süreçlerde akıllı otomasyonu sağlamak, verimlilik ve müşteri memnuniyetini artıracak veriye dayalı karar verme çözümleri sunmada sayısız yeniliğin öncülüğünü yaptık. İlk sektörel veri ambarı ve karar destek sistemleri, perakendeye özel en yüksek veri ve kullanıcı hacmine ölçeklenen kurumsal kaynak planlaması, mağaza operasyonlarının akıllı otomasyona geçmesi, self servis satış sistemleri, ilk sadakat kart ve otomatik sipariş yönetimi uygulamaları, sensör tabanlı çözümler, blok zinciri ile tedarik zinciri izlenebilirlik çözümleri, yapay zekaya dayalı fiyat, iş gücü, envanter optimizasyonu çözümleri, kişiselleştirmeye yönelik pazarlama gibi birçok alanda öncü çözümleri hayata geçirdik."
Yenilikçi çözümlerinden de bahseden Dal. şunları aktarıyor: "Yapay zekâ ile güçlendirilmiş ödüllü ürünümüz Veriye Dayalı Akıllı Stok Yönetimi Çözümü Replenishment, perakendede kârlılığı artırmaya doğrudan etki eden çok büyük bir yenilik. Yine başka bir yenilikçi çözümümüzü, sektörün yakından tanıdığı, e-ticaret sitelerinde çok sayıda ürün veya içerik içerisinden en hızlı şekilde en doğru sonucu getiren NLP tabanlı semantik arama motoru SmartFind'ı yakın zaman önce pazara sunduk. Makine öğrenmesi desteğiyle sonuç getirme oranını yüzde 99.5'e taşıyan SmartFind, ziyaretçilerin siteyi terk etme oranını minimize ediyor. Bu sayede kullanıcılar için 'aradığınız ürün bulunamadı' mesajının yarattığı olumsuz deneyimleri ortadan kaldırıyor."
SAMPAŞ: ŞEHİRLERİN DİJİTAL İKİZİNİ ÇIKARIYOR
SAMPAŞ Bilişim ve İletişim Sistemleri 1981 yılında Adana'da kurulmuş bir şirket ve kurulduğu yıldan itibaren yerel yönetimlere bilişim hizmeti vermiş ve bu anlamda yazılım geliştirme işini de Türkiye'de başlatan ilk firma olmuş. SAMPAŞ Holding bünyesinde SAMPAŞ Bilişim A.Ş, Akıllı Kentler A.Ş, Akıllı Şehirler Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, Karena Enerji A.Ş ve EKD A.Ş. alt şirketleri yer alıyor. Yapay zeka alanına odaklı olanı ise Akıllı Kentler A.Ş. Uzun yıllara dayalı Ar-Ge çalışmaları sonucunda ortaya koydukları "Dijital İkiz" teknolojisi ile kentlerin bire bir dijital ikizlerini oluşturarak yerel yönetimlere kent ve ilçe yönetimini tek bir kontrol odasından gerçekleştirme imkânı sunduklarını belirten SAMPAŞ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Şekip Karakaya, şunları anlatıyor:
"IoT, makine öğrenimi ve yapay zekâ gibi teknolojilerle donatılmış olan bu bütünleşik konsept ile şehirlerden toplanan anlık veriler kısa, orta ve uzun vadeli olarak simüle edilebiliyor, meteoroloji olaylarından doğal afetlere, asayiş olaylarından kentsel hareketliliği genişleten yeni yolların yapımına kadar uzun vadeli ve yüksek yoğunluklu pek çok senaryonun etkilerini gerçeğe en yakın oranda ölçebilme kolaylığı sağlıyor. Şehrin dijital ikizini oluşturarak yönetim, operasyon, planlama, analiz, karar alma süreçlerinde büyük veriye dayalı bir yönetim platformu oluşturulması için çalışıyoruz. Dijital ikizi; büyük veri, yapay zeka, IOT, 5G ve AR/VR teknolojileri kullanılarak bir şehrin ya da belirlenen bir alanın sanal bir modelinin oluşturulması olarak tanımlayabiliriz. Dijital ikiz ile fiziksel alanı sanal bir model olarak sunuyor, kullanıcı girişi sağlayarak gerçek zamanlı verilerin güncel kalmasını sağlıyoruz. Şehrin sanal olarak modelini oluşturduktan sonra şehrin dijital sinir sistemini 7 gün 24 saat kesintisiz olarak kontrol edebiliyoruz. Dijital ikiz ile şehrin elektrik, su, ulaşım, güvenlik, atık yönetimi, tarım, itfaiye, imar, planlama, afet yönetimi gibi alanlarda yönetimini sağlıyoruz" diyor.
CBOT: SOHBET BOTLARI
CBOT hem Türkiye'de hem de uluslararası düzeyde bankalar, sigorta şirketleri, e-ticaret platformları, bakanlıklar, kamu kurumları ve holdingler gibi kuruluşlara yapay zeka müşteri hizmetleri otomasyonu alanında hizmet sunuyor. Korona Virüsü Bilgi Asistanı ve Milli Eğitim Bakanlığı ile beraber geliştirdiği EBA Asistan projeleri gibi hayata dokunan çözümlerle tanındı. Şimdiye kadar üç kez Gartner raporlarında yer aldıklarını belirten CBOT CMO'su Çiler Ay, "Bu bizim için bir Türk şirketi olarak büyük bir onur kaynağı. Ayrıca, Meta, Microsoft ve Google gibi global liderlerle kurduğumuz stratejik ortaklıklar sayesinde, etki alanımızı çok daha artırdık. CBOT'un başarısının arkasındaki temel etken, Türk mühendislerinin uluslararası arenada kabul gören yetenekleri ve vizyonu oldu" diyor. Şirketin yeni tanıttığı CBOT GPT dil modeli, sanal asistan uygulamaları için gerçek bir devrim niteliği taşıyor. Bu yenilikçi model GPT teknolojisi ile kurumların kendi verilerine dayalı özelleştirilmiş dil modelleri oluşturulmasını sağlıyor. 2021'de dünya genelinde 6,8 milyar dolar olan diyaloğa dayalı yapay zeka pazar büyüklüğünün, 2026'ya kadar 18,4 milyar dolara, 2030'da ise 32,6 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Diyalogsal yapay zekanın, dil bariyerlerini azaltarak farklı kültürler arasındaki iletişimi kolaylaştıracağını ifade eden Ay, "Gartner tarafından dünyanın önde gelen diyalogsal yapay zeka platformları arasında gösterildik. Bu da global rekabette hangi kulvarda koştuğumuzun bir göstergesi oldu" diyor.
CONSCIOUSLAB: YAPAY ZEKA AJANSI
Kayhan Dural tarafından kurulan Consciouslab, yeni nesil yaratıcı ekipleri, kendi içinde kurduğu yapay zeka ekibi ile destekleyen bir ajans. NLP, difüzyon gibi dönüştürücü bazlı yapay zeka modellerini birleştirerek yeni nesil iletişim ihtiyaçlarına cevap veriyor. Web3, Sosyal Medya, AR, Veri Görselleştirme, Blockchain gibi teknoloji ile iç içe konularda, markalar için strateji ve yaratıcı fikirler geliştirip uyguluyor. Değişen sosyal medya, yaratıcı yeni nesil fikirler ve büyük çaplı aktivasyonlar için yeni bir bakış açısı sunuyor. Consciouslab'ı üretici yapay zeka destekli yaratıcı bir laboratuvar olarak tanımlayan Consciouslab Kurucusu Kayhan Dural, "Müthiş hızda ilerleyen teknolojik gelişmeler ve platformlar, yeni iletişim ihtiyaçları doğurdu. Bu iletişim ihtiyaçlarını geleneksel reklam yapılarıyla karşılamak çok mümkün değil. Herkesin farkında olduğu bu durum için bir çözüm önerisi getirmek ve sektöre yetenek çekebilecek bir bakış açısı kazandırmak istedim. Bu sebeple konsantre yaratıcı ekipler ile yapay zeka teknolojilerini birleştirerek yepyeni hizmetler üreten bir model ortaya çıkardık" diyor.
ARABUNU: MİLYONLARCA ÜRÜNÜ İKİ DAKİKADA KIYASLIYOR
Serkan Koç ve Duhan İsmail Acar tarafından kurulan fiyat karşılaştırma sitesi arabunu.com, ürünlerin farklı e-ticaret sitelerindeki fiyatlarını tek bir platformdan karşılaştırma fırsatı sunuyor. Dönemsel kampanyalar hakkında yapay zeka destekli tavsiyelerle tüketicinin ihtiyaçlarına özel ürünlerin sunulabilmesine imkan sağlıyor. Milyonlarca datayı iki dakikada işleyip güncelleyen arabunu, iki yıl içinde Almanya ve İngiltere'ye açılmayı hedefliyor. Hedeflerinin internette satılan her şeyin karşılaştırılabilmesini sağlamak olduğunu ifade eden Serkan Koç, "Data analizi ve yapay zeka teknolojilerini kullanarak müşteriye aradığı sonuçlara en hızlı ulaşmasını sağlayacağız. Katma değerli servisler ve reklam alternatifleri ile listeleme yaptığımız platformlara satışlarını artırıcı alternatifler sunacağız" diyor.
BOLT INSIGHT: TÜKETİCİ İÇGÖRÜSÜ
Bolt Insight, 2020'de yapay zekâ destekli araştırma çözümleriyle markalara tüketici içgörüsü sağlayan bir araştırma şirketi olarak kuruldu. Londra ve İstanbul ofisleri bulunan şirket, geçen yıl 212 liderliğinde 1,5 milyon euro yatırım alarak küresel arenadaki hedef pazarlarda büyüme sağlamıştı. Yaklaşık dört sene gibi kısa bir zaman içerisinde, her yıl bir önceki yıla kıyasla ortalama üç kat büyüdüklerini ifade eden Bolt Insight CEO'su Hakan Yurdakul, "Büyümenin IKEA, Unilever, Vodafone L'Oréal, Diageo gibi uluslar arası markaların İngiltere ve Avrupa içi ofislerinden gelmesi bizim için çok değerli. Ciromuzun yüzde 90'ı Avrupa ülkelerinden geliyor. Yazılım geliştirme ekibimizin öz kaynaklarla hazırladığı anket platformu 120'den fazla ülkede, şu ana kadar 6 milyondan fazla anket sorusunun tüketiciler tarafından yanıtlanıp, yapay zekâ destekli ileri düzey analizlerle işlenip markaların hızlı ve doğru karar almasına olanak sağlayacak şekilde dijital olarak raporlanıyor" diyor
Yapay zekâ ile otomatize edilmiş kalitatif araştırma platformu BoltChatAI ürünlerinin dünyada ilk olduğuna vurgulayan Yurdakul, "Bu platform sayesinde işletmeler ürün, reklam veya pazar ile ilgili fikirlerini ve sorularını beş dakika içinde yapay zekâya sorup, 24 saat içinde cevap alabiliyorlar. Kendi geliştirdiğimiz dil modelleri, hedef kitleden tüketicileri bulup onlarla 30 dakika boyunca sohbet edip, sorulara cevap arıyor, sonrasında da raporu hazırlayıp 24 saat içerisinde gönderiyor. Bu aslında sizin yerinize sorgulayan, tüketicilerle bağ kurmanızı sağlayan bir tüketici empati platformu" açıklamasında bulunuyor.
40 kişilik ekibe sahip oldukları bilgisini de aktaran Yurdakul, sözlerini şu şekilde tamamlıyor: "Müşteri portföyümüzün yüzde 90'dan fazlası Türkiye dışı Avrupa merkezli şirketler. Önümüzdeki senenin en önemli odağı Amerika açılımı olacak. Yapay zekânın müşteri satın alma tercihlerini de hızlandırdığı bu dönemde, gelecek yıl için 2023'e kıyasla iki kat ciro hedefi koyduk."
APOLLO IOT: ENERJİ KONTROLÜ
Ezgi Eylül Hasvatan Gavas tarafından kurulan Apollo IoT kurucusu, yapay zekâ destekli, elektrik faturaları kontrol, optimizasyon ve tahminleme platformu olarak öne çıkıyor. Bu alanda ilk oldukları için hızlı bir büyüme ivmesi yakaladıklarını ifade eden Gavas, "İki buçuk yıldır üzerinde çalıştığımız projemizi yazılım mühendisi olan eşim ile birlikte tamamlayıp Haziran 2022 yılında şirketleşerek yola çıktık. Bugün ise çoğunluğu mühendislerden oluşan 25 kişilik ekibimiz ile yazılımlar üretiyoruz" diyor. Genç bir kuruluş olmalarına rağmen Türkiye'nin önde gelen markalarından müşterileri olduğunu, hızlı bir gelişim süreci yaşadıklarını söyleyen Gavas, şunları paylaşıyor:
"Mesela sağlık sektöründe Amerikan Hastanesi, Koç Hastanesi, Medicana gibi sektörün önde gelen kuruluşları, sanayide Arçelik gibi firmalarla çalışmaya başladık. Önümüze hedef olarak koyduğumuz çıtaları bir yıl içinde bir bir hızlı bir şekilde aştık. 2024 yılı hedeflerimize bile şimdiden ulaştık. Enerjiyi yönetmenin ilk adımı, biliyoruz ki onu kontrol etmektir. Ölçemediğiniz şeyi yönetemezsiniz. Biz enerjiyi kontrol altında tutup, optimize edip, tahminde bulunuyoruz."
TRİDİ: DİJİTAL ÜRETİM TEDARİK
Tridi, talebe özel üretim hizmetleri sunan bir yeni nesil üretim tedarik platformu. 3D prototipleme, CNC işleme, sac metal şekillendirme, silikon kalıplama ve plastik enjeksiyon gibi endüstriyel üretim hizmetleri sunan tedarikçileri bir pazaryeri konseptinde tek çatı altında toplamış. Temelleri Perpa Ticaret Merkezi'nde atılmış olan platfom, siparişlerin en doğru şekilde, en uygun üreticide üretilmesini sağlayan bir altyapıya sahip. 260 milyar dolarlık global üretim tedarik pazarından Türk tedarikçilerin de pay almasını hedeflediklerini ifade eden Tridi Kurucu Genel Müdürü Çınar Topaloğlu, "Türkiye'de pazar büyüklüğü tahmini olarak 2 milyar dolar. Üreticilerimizi globalde 260 milyar dolarlık pazardan iş alabilir hale getirerek, büyük bir ihracat hamlesi yaptığımıza inanıyoruz" diyor.
Tridi'nin temellerinin, üretimden keyif alan, teknoloji geliştirmek isteyen mühendisler tarafından 2013 yılında Perpa Ticaret Merkezi'nde atıldığını söyleyen Topaloğlu şu bilgileri aktarıyor: "2014'te Tridi ismiyle markalaşıp ticarileştik. Ardından ilk üretim ve tasarım hizmetlerimizi vermeye başladık. Kurulduğumuz ilk yıllarda temel ilgi odağımız 3D yazıcılardı. 3D yazıcılar o yıllarda çok yeni, mühendisler açısından proje sürecinde işleri hızlandıran, yeni çözümler ortaya sunan bir konuydu. Bu yeniliğin kullanımını yaygınlaştırmak üzere yola koyulduk. Sektör paydaşlarımızı 3D yazıcıları ile tanıştırmaya başladık. Kurumsal müşteri portföyümüz genişledikçe daha büyük ve önemli bir ihtiyacın varlığını keşfederek, iş modelimizi pivot ederek üretim tedarikini dijitalleştiren bir platforma dönüştük. 3D yazıcı dikeyinde faaliyet gösteren bir şirketten yapay zeka teknolojileri geliştiren bir üretim teknoloji girişimine dönüştük. Tridi, talebe özel üretim hizmetleri sunan bir üretim tedarik platformu. Uber'in ya da Türkiye'de Bitaksi'nin ulaşım alanındaki iş modelini endüstriyel alandaki üretim hizmetleri için yapıyoruz."
WIPELOT: GERÇEK ZAMANLI TAKİP
Geliştirdiği gerçek zamanlı takip teknolojileri ve kritik sektörlere yönelik iş güvenliği sistemleri ile yurtdışında birçok ödüle layık görülen Wipelot, madenler gibi tehlikeli bölgeleri Nesnelerin İnterneti'yle güvenli hale getiriyor. Firmanın ana faaliyet alanları, IIoT (Industrial Internet of Things-Endüstriyel Nesnelerin İnterneti), RTLS (Real Time Location System-Gerçek Zamanlı Konum Belirleme Sistemi), RFID (Radio Frequency Identification-Radyo Frekansı ile Kimliklendirme), UWB (Ultra Wide Band-Ultra Geniş Bant) teknolojileri ve ISG (İş Sağlığı ve Güvenliği). Global şirketlerin yanı sıra, Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşu arasında yer alan şirketlerin müşterileri arasında yer aldığını ifade eden Wipelot Kurucu Ortağı ve CEO'su M. Rifat Ok, "Otomotiv, beyaz eşya, metal, enerji, gıda, sağlık, ilaç, kozmetik, madencilik, inşaat, havacılık ve savunma sanayine yönelik nokta atış teknolojiler geliştiriyoruz. Sahadan alınan gerçek zamanlı verilerden yola çıkarak analizler gerçekleştiren Wipelot, personel, araç, iş makinası, ekipman ve ürünleri, riskli çalışma ortamlarının sıcaklık, nem, gaz, ışık gibi değerlerini anlık olarak takip ederek verimlilik ve iş güvenliği sağlıyor, kaza anlarında ilgili birimlere uyarı sinyali gönderiyor" diyor. Personellerin ve motorlu/motorsuz ekipmanların konumlarını anlık olarak takip ederek hangi saatte nerede bulunduğunu, hangi alanda ne kadar vakit geçirdiğini anlık ve geçmişe dönük olarak takip edebildiklerine de işaret eden Ok, yaptıkları işi 'görünmeyeni görünür hale getirmek' olarak tanımlıyor.
NOVUS: DOĞAL DİL İŞLEME TEKNOLOJİSİ
Yapay zekâ ve NLP teknolojileri aracılığıyla kurumsal şirketler için içerik ve analiz çözümleri sunan Novus, kısa bir süre önce Inveo Ventures liderliğinde Startup Wise Guys, Venture Lane ve Aegan Ventures'ın katılımıyla gerçekleşen yatırım turunda 500 bin dolar yatırım aldı. Novus, aldığı yatırımla yapay zekâ alanında öncü çözümler geliştirmeyi sürdürmeyi ve küresel ölçekte genişlemeyi hedefliyor. Geliştirdiği NLP (Natural Language Processing–Doğal Dil İşleme) teknolojileriyle kullanıcılarına saniyeler içerisinde güncel, özgün ve doğrulanmış metinler sunan İstanbul ve Boston merkezli girişim Novus'un Kurucu Ortağı Rıza Egehan Asad, yapay zekâ devrimine dikkat çekerek şunları aktarıyor: "Geçtiğimiz süreçte beş farklı kıtadan 30'dan fazla ülkeden kullanıcılar ve şirketler Novus'u kullanarak 300 milyonu aşkın kelime ürettiler, yüz binlerce kez bilgi doğrulaması yaptılar ve on binlerce kez kendilerine özel dil modelleri eğittiler. Novus olarak geliştirdiğimiz teknolojilerin oluşturduğu değer seviyesinden ötürü gururluyuz. Yerli bir girişim olarak attığımız adımlar, gelecek dönemler için bizlere daha büyük sorumluluklar yüklüyor. Aldığımız yatırımla teknolojimizi ve değerlerimizi geliştirmeye devam ederken; Türkiye'nin ardından Avrupa ve ABD'de bilinirliği yüksek ve yapay zekâ araştırmalarına yön veren bir şirket konumunda olmak istiyoruz."
EKMOB: DUYGU ÖLÇÜMÜ İLE KURUMSAL HAFIZA
NLP yani nörolinguistik programlama yazılımı ile saha ekiplerine anlık duygu ölçümü yapan Ekmob, halihazırda aralarında büyük şirketlerin de bulunduğu 200 firmada 5 bin üzerinde kullanıcıya hizmet veriyor. 2016 yılında kurulan şirket, Avrupa ülkelerine ve MENA bölgesine ihracat da yapıyor. Geliştirdikleri sistemin özetle, yapay zeka ile saha çalışanlarına duygu ölçümü yaptığını belirten Ekmob Kurucu CEO'su Sunay Şener, "Satış ekiplerinin işle ilgili tüm verilerini ve yazışmalarını analiz ediyor. Herhangi bir sorun olacağını sezerek, yöneticilere önceden uyarı gönderiyor. Şu an Aralarında Pronet, Aras Kargo, Fıratpen, Digiturk, Aytemiz ve Promoteon gibi büyük şirketlerin de bulunduğu 200 firmada 5 bin üzerinde kullanıcıya hizmet veriyoruz" diyor. WhatsApp'ın şirketlerin kurumsal hafızasını yok ettiği iddiasıyla yola çıktıklarına işaret eden Şener, "Sadece bir iç yazışma sistemi çözümü sunmuyoruz, şirketin kurumsal hafıza verisini de tutuyoruz. Böylece işten ayrılmalar sonrasında yaşanan bilgi ve deneyim kopuklukları ortadan kalkıyor" diye konuşuyor.
EVERCOPY: YAPAY ZEKA İLE GERİLLA REKLAM
Yapay zekâ tabanlı bir reklam ve pazarlama platformu olan Evercopy, 2023 doğumlu. Nisan ayında Simya VC'den 350 bin dolar yatırım alan girişim, pazarlama planlaması, multimedya içerik üretimi ve kampanya optimizasyon işlemlerini yapay zekâ ile uçtan uca otomatize ediyor. İçerik üretiminde rakiplerinden farklı olarak yazı ve görsel formatta kişiselleştirilmiş içerik üretimini gerçekleştirdiklerini ifade eden Evercopy Kurucu Ortağı Deniz Özgür, şunları paylaşıyor:
"Ayrıca pazarlama odağı ile platformumuz, yaratıcı (gerilla) reklam içerikleri üretebilen ilk yapay zekâ olma özelliği taşıyor. Evercopy, iki konuda dünyada ilk. Bunlardan ilki, dünyada yaratıcı görsel reklam içeriği üreten ilk generative yapay zekâ olması. Daha önce yalnızca belirli pazarlama ajansları tarafından yüksek bütçeler ile yapılan bu reklamlar, artık her markanın hizmetine sunulabilecek. İkinci olarak, pazarlama süreçlerini uçtan uca otomatize eden ilk platform. Bu özelliğiyle pazarlama bilgisi ve bütçesi olmayan herkesin artık sanal bir pazarlama ekibine erişimi var. Temmuz ayında devreye aldığımız bulut platformu, bugün 5 bini aşkın kullanıcı sayısına ulaştı. Yüzde 70'i Amerika merkezli müşterilerimizin sayısı, aylık yüzde 30 oranla büyümeyi sürdürüyor. Danışman kurulumuzda Google, Meta, Microsoft, Amazon, Forbes, Financial Times ve Vayner Media gibi pazarlama ve içerik dünyasının lider pozisyonlarından isimler bulunuyor."
JUPHY: TAKİPÇİLERİ MÜŞTERİYE DÖNÜŞTÜRÜYOR
Juphy, e-ticaret markalarının web sitesi ziyaretçileri ve sosyal medya takipçileri ile olan etkileşimlerini satış kanalına dönüştüren, yapay zekâ tabanlı bir müşteri destek ve satış yazılımı. Juphy'nin yapay zekâ altyapısı, e-ticaret şirketlerine onlarca farklı yorum ve mesajlar arasında potansiyel müşterileri tanımlama yeteneği sunuyor. Şirketlere 7/24 ürün önerileri sunarak kesintisiz müşteri desteği verebilmelerini sağladıklarını söyleyen Juphy Kurucu Ortağı ve CEO'su Alara Eren İplikçioğlu, "2020 yılından bugüne kadar 98 farklı ülkede bin 600 şirkete satış gerçekleştirdik. Tamamen Türk bir ekibe sahip olmamıza rağmen, tam anlamıyla küresel bir girişim olabilmeyi başardık. Ayrıca, Amerika'nın önde gelen yazılım değerlendirme platformu olan G2 tarafından defalarca kullanım kolaylığı açısından en iyi ürün olarak seçilmiş ve kendi kategorisinde en hızlı büyüyen şirket olarak yer aldık. Bunun yanı sıra, yatırımcımız Simya VC'nin iş ortaklarından biri olan, dünyanın en prestijli startup hızlandırma programlarından biri olan San Francisco'daki Alchemist Accelerator'a kabul aldık" diyor. 2023 yılında e-ticaret pazarının 3,4 trilyon dolar bir satış hacmine ulaşmasının beklenmesine rağmen, e-ticaret şirketlerinin web sitesi ve sosyal medya dönüşüm oranlarının fiziksel mağazalara göre oldukça düşük olduğuna da dikkat çeken İplikçioğlu, OpenAI CEO'su Sam Altman'ın sözlerine gönderme yaparak "Yapay zeka yakın bir gelecekte müşteri destek ve satış ekiplerini büyük ölçüde dönüştürecek" diyor.
HUMMINGDRONE: DRON YAZILIMLARI İLE ENERJİYİ YÜKSELTİYOR
Otonom dron ve dron yazılımları ile güneş enerjisi sektörünün verimli bir şekilde büyümesine katkı sağlayan analiz çözümleri geliştiriyor. Termal ve yüksek çözünürlüklü kameralarla donatılmış dronlar, güneş enerjisi tesislerinin yönetimini hassas denetleme ile yenilikçi bir seviyeye taşıyor. İnsansız hava araçları geliştiren Hummingdrone, hem de bu araçların verimli kullanılmasını sağlayacak yazılım sistemlerini de geliştiriyor. 2019 yılında Orkun Aşa ve İpek Görgeç tarafınca kurulan şirket, son bir senede üretim kaybı nedeniyle oluşabilecek yaklaşık 300 bin dolar kaybın önüne geçti.
Geliştirdikleri otonom dronlar ile enerji sektöründe hızlı, güvenli, doğru veri toplama sorunlarını çözdüklerini belirten Aşa, "Yapay zeka temelli görüntü kıymetlendirme platformumuz Inspect, varlıkların dijital ikizini çıkararak, otomatik raporlar üretiyor. Şu anda güneş enerjisine odaklıyız. Güneş enerjisi santrallerinin (GES) denetimini dron ile yapıyoruz. GES'lerin dijital ikizini çıkararak arızalı ve bakıma ihtiyaç duyan sistemleri yapay zeka ile tespit ederek otomatik olarak raporluyoruz. Yaptığımız denetimler sayesinde, bakım süreçlerini hızlandırıyor ve üretim kayıplarının önüne geçiyoruz. GES yatırımcıları ve EPC firmaları için uçtan uca denetim ve raporlama hizmeti sunuyoruz" diyor. Kısa bir süre önce Keiretsu Forum Türkiye melek yatırımcılarından 1,5 milyon dolar değerleme üzerinden yatırım aldıkları bilgisini de aktaran Aşa, sözlerini şöyle tamamlıyor:
"20'ye yakın firma ile çalışarak, kentsel haritalamadan afet yönetimine, tarımdan enerji nakil hatlarının denetimine, çok çeşitli alanlarda havadan değerli içgörüleri sunarak problemlerin çözümüne katkı sunduk. Dünyada GES'lerdeki üretimin yaklaşık yüzde 5'i arızalar ve bakımsızlık sebebiyle kaybediliyor. Bu oran Türkiye'de ortalama yüzde 7.5 civarında. Hedefimiz 2025 sonuna kadar 50 milyon dolarlık kaybın önüne geçerek, güneş enerjisi yatırımlarını güçlendirmek. Dünyada bu alanda öncü üç girişimden biriyiz."
