KOBİ’lere finansmana erişim tüyoları

Yenilikçİ Finansman Çözümleri Zirvesi'nin ikinci paneli Vatut Teknoloji Kurucu Ortak, Para Dergisi Yazarı Doç. Dr. Ali Efe İralı moderatörlüğünde yapıldı. "Finansmana Erişimde 2025 Gündemi: Zorluklar ve Fırsatlar" başlığını taşıyan panele TÜRKONFED Finansmana Erişim Komisyonu Başkanı & Servo Capital Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Kiziroğlu, Finansal Kurumlar Birliği Faktoring'den Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Filiz Ünal, İstanbul Anadolu Yakası OSB Bölge Müdürü Ayla Dev ve İSTKA Girişimcilik ve Yatırım Destek Ofisi Koordinatör Vekili Serkan Korkmazaslan katıldı.

Panelde ilk sözü alan Kaan Kiziroğlu finansmana erişim maliyetinin çok yüksek olduğuna işaret ederek bu nedenle KOBİ'lerin ticaretlerini kendi ticaretlerini içinde finansman etmelerinin önemine dikkat çekti. Kiziroğlu, "Ticaretin içinden dönmekle ilgili enstrümanlar çok gelişti. Bankacılığa ilk başladığımda faktoring kullanan firmalara yönelik yanlış bir algı vardı. Bu çok yanlış esasen ticaretin içinden bir finansman yaratmak için faktoring önemli ve artık tabana yayılıyor. Buna ek olarak birçok yenilikçi çözüm ortaya çıktı. Örneğin Ikea'nın tedarikçisiniz ve alacağınız var. Ikea'nın kredi kalitesine göre araya bir fintek giriyor, alacağınızı kırıyor ve size veriyor çünkü sizin likiditeye ihtiyacınız var. Kâr önemli ama bu dönem için likidite esasında daha önemli" dedi.

Başka yenilikçi çözümlerin de değerlendirilmesi gerektiğini örneğin kredi kartına taksitlerin azaltıldığını ama finteklerin bu konuda inovatif çözümler sunduğuna dikkat çeken Kiziroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Diyelim ki siz bir mal satın alacaksınız, işletme sermayesi ihtiyacınız var. Arka tarafta bir fintek devreye giriyor; birkaç bankadan teklif alıyor ve 8 ay vade imkanı sunuyor. Böylece KOBİ vadeli mal alabiliyor. Bir diğer önemli ve inovatif finansman yöntemi ise alacağınız olan faturayı Takasbank'a ibraz ettiğinizde, o faturayı kırdırıp finansman sağlayabiliyorsunuz. Sonuçta şu anda eğer dışarıdan ulaşamıyorsanız banka finansmanına ticaretin içinden döndürmeye çalışabilirsiniz hem mal alırken bir fintek araya koyup vadeli mal alabilirsiniz hem de malı sattığınızı da alacağınızın vadesini gene bir fintek koyup kısaltabilirsiniz."

Diğer taraftan Kiziroğlu şirketlere bu dönemi atlatmaları için kritik ipuçları verdi. İlk olarak KOBİ'lerin finansal tablolarını doğru tutmalarını, kayıt dışı yaptıkları satışları kayıt içine almalarını öneren Kiziroğlu, yöneticilere ise ve bu tabloları okumayı öğrenmelerini çünkü o tablolar şirketin konuşma yolu olduğunu hatırlattı. Kiziroğlu, "Vadeli mi satıyorsunuz Findeks raporunu isteyin. Vermiyorsa yapmayın. Çünkü şu anda nakit çok değerli, alacak takılırsa sermayeden yemek zorunda kalacaksınız. Alacağın takılmamasını sağlayın. İkinci olarak stok devir hızlarını artırmalısınız. Karlılık sıkıntınız varsa mümkün olduğunca gaza basın ve kapasite kulanım oranınızı artırın, göreceksiniz ki otomatikman kar artacak" dedi.

DAHA KAPSAYICI ÜRÜNLER GELECEK

Panelde konuşan Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Faktoring'den Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Filiz Ünal ise faktoring şirketlerinin KOBİ'lerin vadeli alacaklarını nakde çevirerek sürdürülebilir bir nakit akışı yarattığına dikkat çekerek 2024'te ağırlığı KOBİ'ler olmak üzere 80 bin kuruma hizmet verdiklerini söyledi. Ünal, "Toplam finans sektörü içinde yüzde 2'lik bir paya sahibiz fakat miktar olarak baktığımızda toplamda 1 trilyon liranın üzerinde bir finansman kaynağı yarattık" dedi. Ünal, KOBİ'lerin daha uygun maliyetli, daha ucuz finansmana erişimini kolaylaştıracak bir çalışma içinde de olduklarını, bu amaçla Sermaye Piyasaları Kurulu ile bir mevzuat değişikliğiyle daha kapsayıcı bir ürün ortaya çıkartacaklarını anlattı.

İhracat faktoringi hizmetine de işaret ederek FKB üyesi olan 15-16 şirketin aynı zamanda Dünya Faktoring Örgütü'ne de üye olduğunu, bu şirketler aracılığıyla ihracat yapan şirketlere faktoring garantisi hizmeti sunduklarını yani alacağın batma riskini satın aldıklarını anlatan Ünal, "Faturaya dayalı olarak bu ihracatı hem finanse eden hem garanti hizmeti sunan hem de tahsilat hizmeti veren tek dünyadaki ürün" dedi. FKB olarak dijitalleşmeye çok önem verdiklerini ve bu kapsamda birçok proje geliştirdiklerini ifade eden Ünal, Merkezi Fatura Kaydı Sistemi (MFKS) ve Ortak Veri Merkezi projelerinin önemine dikkat çekti. Ünal, "MKFS ile finans sektörüne devredilen veya ibraz edilen faturalı alacakların tamamı kaydediliyor. Böylece bir faturanın birden fazla finansmanının önüne geçiliyor. Son 10 yılda iki kez finansmana konu edilmek istenen faturaların engellenme sayısı 2.5 milyon adet. Yani 2.5 milyon riskli işlem önlenmiş" dedi.

EXİMBANK ÖNE ÇIKIYOR

Ünal'dan sonra söz alan İstanbul Anadolu Yakası OSB Bölge Müdürü Ayla Dev ise Türkiye'de 408'e yakın OSB olduğunu, bu OSB'ler arasında kendileri altyapı ve üstyapılarını tamamlamış 200'e yakının genelde krediye ihtiyaç duymadığını ve kendi kaynaklarıyla döndüğünü söyleyerek "Ama henüz işletme aşamasına geçememiş 200'e yakının ise kredi anlamında gerçekten çok ciddi sorunlar yaşayabiliyorlar" dedi. OSB'lerde bulunan firmaların ise ekonomik belirsizlik ve küresel daralma buna ek olarak bankalara getirilen regülasyonlar nedeniyle finansmana erişiminin sınırlandığına dikkat çeken Dev, "Sanayicilerimizle konuşmalarımız Eximbank kredilerinin çok tercih edildiğini görüyoruz" dedi. İstanbul Anadolu Yakası OSB olarak 2025 -2027 yıllarını kapsayan bir stratejik plan geliştirdiklerini ve finansal sürdürülebilirliğini artırmayı ve kaynak çeşitliliğini geliştirmeyi temel hedeflerden biri olarak belirlediklerini söyledi. Ayla Dev, dijitalleşme ve yeşil enerji çözümleri gibi alanlarda güçlü bir varlık oluşturmayı hedeflediklerini aktardı.

GİRİŞİMLERLE BÜYÜK ŞİRKETLERİ BİR ARAYA GETİRİYOR

Panelde söz alan İSTKA Girişimcilik ve Yatırım Destek Ofisi Koordinatör Vekili Serkan Korkmazaslan ise İstanbul Kalkınma Ajansı olarak misyonlarının İstanbul'da girişim ekosisteminin büyümesine destek sağlamak ve İstanbul'u küresel bir girişimcilik merkezi haline getirmek olduğunu vurgulayarak 2010 yılından beri sağladıkları hibelerle daha çok kâr amacı gütmeyen kurumlar, STK'lar, üniversiteler gibi yapıların projelerini desteklediklerini ve 40 mali destek programı ile binin üzerinde projeye kaynak aktardıklarını anlattı. Korkmazaslan, girişim sermayesi fonlarına da yatırımcı olarak girdiklerini ve katkı verdikleri miktarın iki katı kadarını İstanbul girişimlerine aktarmak koşuluyla dokuz fonla işbirliği yaptıklarını belirtti. Kormazaslan geçen haftalarda çıktıkları 150 milyon lira bedelli çağrıya da dikkat çekerek amaçlarının girişimlerle büyük şirketleri bir araya getirmek olduğunu anlattı. Korkmazaslan, "Girişimlerle büyük firmaları bir araya getiren oluşumlar var ama bunu bir adım öteye götürmek gerekiyor. Çünkü bir girişimler büyük firmalarla çalıştığında aslında süreçte çok büyük sıkıntılar yaşıyor. Bu süreçte bir arayüz olabilecek, sorunları çözecek oluşumlara finansal destek sağlamaya karar verdik" dedi.