Trikonun muhteşem yükselişi…
ÖZBEY MEN/ Modada konfor, işlevsellik ve sürdürülebilirlik son yıllarda hiç olmadığı kadar önemli hale geldi. Bu dönüşümün en güçlü temsilcilerinden biri ise, eskiden sadece kış aylarına özgü bir parça olarak görülen triko. Bugün triko, ceketlerden pantolonlara, elbiselerden ofis giyimine kadar dört mevsim kullanılan çok yönlü bir moda unsuruna dönüştü. Özellikle kaşmir, pamuk, bambu gibi doğal elyaflarla üretilen trikoların vücut ısısını dengelemesi, nefes alması, cildi tahriş etmemesi ve alerjen olmaması gibi özellikleri bu ürünün yıldızını iyice parlattı. Artık her mevsim giyilebilen trikonun önümüzdeki dönemde tüm koleksiyonların ana kategorilerinden biri olacağı belirtiliyor. Biz de hazır giyim markalarının koleksiyonlarında gözle görülür bir şekilde artan triko ürünlerini ele almak istedik.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK BİLİNCİ TALEBİ YÜKSELTTİ
Erkek giyim markası Ramsey triko koleksiyonunda bu sezon yaklaşık 40 farklı modele yer verdi. Bunların arasında ofis ortamı için ince gauge, sade ve rafine trikolar, hafta sonuna yönelik casual overshirt formlar ve seyahatlerde konfor sunan hafif, teknik iplik karışımlı modeller öne çıkıyor. Ramsey Baş Tasarımcısı Esra Bolluk, Sonbahar/Kış sezonu satışları içinde triko kategorisinin payının, son iki sezondur istikrarlı bir yükseliş gösterdiğini vurguluyor. Özellikle bu sezon zip-neck, mock-neck ve polo yakalı formların koleksiyonda güçlü bir çıkış yaptığını söyleyen Bolluk, "Geçtiğimiz sezonda toplam satışlarımızın yüzde 15,4'ünü oluşturan triko, bu sezon yüzde 18,9'a ulaşarak yaklaşık yüzde 3,5'lik önemli bir büyüme kaydetti. Bu sonuç, müşterilerimizin triko ürünlerini artık sadece destekleyici bir parça olarak değil, gardıroplarının ana öğelerinden biri olarak gördüğünü net bir şekilde gösteriyor. Özellikle takım elbiselerin altına giyilen ince trikolar ve casual giyimi destekleyen overshirt formundaki kalın yapılı modellerde ciddi bir satış artışı yaşıyoruz. Triko şu anda Ramsey koleksiyonunun en hızlı büyüyen kategorilerinden biri konumunda" diyor.
Erkeklerin artık kendilerini hem rahat hem de şık hissettiren ürünleri tercih ettiklerini söyleyen Bolluk, trikonun da bu dönüşümün önemli bir parçası olduğunu vurguluyor. Sürdürülebilirlik konusundaki artan bilincin de talebi yükselttiğini ifade eden Bolluk, bu beklentiye cevap vermek adına, koleksiyonda sertifikalı merino yün, BCI pamuk ve geri dönüştürülmüş elyaf karışımları kullanarak hem kaliteyi hem de çevresel sorumluluk dengesini gözettiklerini aktarıyor. Bolluk, şu görüşlere yer veriyor: "Özellikle pandemi sonrasında ofis giyiminin daha esnek hale gelmesiyle birlikte triko, klasik ceket veya gömlek kadar temel bir parça haline geldi. Yalnız Türkiye'de değil; dünya genelinde de tüketimi artıyor. Hatta Zegna, Brunello Cucinelli ve Loro Piana gibi global lüks markalar da trikoyu artık 'soft tailoring' kavramının temel öğesi olarak konumlandırıyor. Triko üretimimizin büyük kısmını Türkiye'deki uzun soluklu iş ortaklarımızla yürütüyoruz. Bazı özel iplik türlerinde, özellikle yüksek kaliteli merino yünler veya kaşmir ipliklerin tedarikinde ise daha çok İtalya menşeli kaynakları tercih ediyoruz."
KONFOR VE ŞIKLIK BİR ARADA
Altınyıldız Classics de, her geçen yıl artan triko trendine paralel olarak bu sezon geniş bir koleksiyon hazırladı. Yünlü, cashmere ve İtalyan ipliklerle üretilen çok sayıda model ve örgü alternatifiyle zengin bir koleksiyon sunduklarını belirten Altınyıldız Classics Satınalma ve Tasarım Direktörü Bülent Gül, "Triko modellerimiz son yıllarda belirgin bir şekilde artış gösteriyor. Değişen moda anlayışı ve tüketici ihtiyaçlarıyla birlikte triko grubu da çeşitlenmeye ve yenilenmeye başladı. Kısa kol, uzun kol ve farklı yaka çeşitlerinde özellikle basic işler oldukça öne çıkıyor. Hem dünyada hem de Türkiye'de artan konfor ve çok yönlülük trendi, trikoyu sezonun en çok tercih edilen ürün gruplarından biri haline getirdi. Biz de bu doğrultuda özel ipliklerle hazırladığımız şık, rahat ve fonksiyonel triko koleksiyonlarımızı müşterilerimize sunuyoruz" diyor.
Trikoya olan talebin son yıllarda belirgin biçimde artış gösterdiğini dile getiren Gül, bu artışın temelinde, konfor ve şıklığı bir arada sunan ürünlere yönelimin yattığını vurguluyor. Özellikle mevsim geçişlerinde kullanışlı olması, kaliteli ipliklerle hafif ama sıcak tutması, trikoyu gardıroplarda vazgeçilmez hale getirdiğini belirten Gül, açıklamalarını şöyle sürdürüyor:
"Triko grubumuzun sonbahar-kış sezonu satışlarındaki payı oldukça yüksek ve her sezon bu oranda artış gözlemliyoruz. Değişen müşteri tercihleriyle birlikte, trikolar artık gardıropların temel parçaları arasında yer alıyor. Gerek takım elbise içerisine giyilen polo yaka trikolarla yaratılan şıklık, gerekse günlük kullanıma uygun rahat modellerimizle bu büyümeyi destekliyoruz. Terletmeyen yapısı, yumuşak dokusu ve çok yönlü tasarımlarıyla triko grubumuzun markamız için önemi her geçen sezon artıyor. Triko ürünlerimizi hem iç piyasadan hem de yurt dışından tedarik ediyoruz. Ağırlıklı olarak iç piyasayla çalışıyor, geniş üretici ağımız sayesinde sezonu kaçırmadan doğru ürünleri müşterilerimizle buluşturuyoruz. Ancak bazı özel iplikler ve tekniklerle üretilen ürünler için yurt dışı kaynaklı tedarikçilerden de destek alıyoruz. Bu sayede koleksiyonlarımızda kaliteyi ve çeşitliliği en üst düzeyde tutabiliyoruz."
CİROSUNUN YÜZDE 15'İNİ OLUŞTURUYOR
Lufian'ın 2025 kış sezonunda erkek koleksiyonunda 25, kadın koleksiyonunda ise 11 farklı triko modeli bulunuyor. Firma piyasaya toplamda da 100'e yakın renk alternatifi sunuyor. Triko koleksiyonunda her yaşa ve stile hitap eden alternatifler sunmaya özellikle önem verdiklerini belirten Lufian Genel Müdür Yardımcısı Nesibe Koç, ürünlerin rahat kullanım, gün boyu formunu koruyan yapısı ve kolay kombine edilebilirliği gibi özelliklerin tüketicilerin tercihinde belirleyici unsurlar olduğunu söylüyor. Her sezon, bir önceki yılın aynı dönemine göre model ve renk opsiyonlarını en az yüzde 30 artırdıklarını ifade eden Koç, "Bu büyümenin ardında yüksek kaliteli malzeme kullanımı, müşteri beklentilerini doğru analiz etmemiz ve modaya yön veren tasarımlarımız yer alıyor. Artan ürün sayısı, tüketicilerin farklı kumaş dokularına ve renk seçeneklerine olan ilgisine yanıt vermemize de olanak tanıyor" diyor.
Türkiye'de ve dünyada triko ürünlerine olan ilginin artış gösterdiğini kaydeden Koç, daha fazla tüketicinin hem sıcak tutan hem de stil sunan bu ürünlere yöneldiklerini vurguluyor. Koç, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Markamıza duyulan güven, triko kategorisindeki büyümemizin temelini oluşturuyor. Triko hem teknik bilgi hem de ciddi bir üretim deneyimi gerektiren bir ürün grubu. Biz bu alanda yılların birikimiyle kaliteyi standarda dönüştürdük. Müşterilerimiz, kalite algısının istikrarlı şekilde korunmasını çok önemsiyor. Bu nedenle ürünlerimizde malzeme seçimi, dikiş detayları ve kullanım rahatlığı gibi unsurların hep aynı seviyede iyi olmasını sağlıyoruz. Trikolarımız uzun süreli kullanımda dahi formunu koruyor ve böylece müşterilerimizin memnuniyeti her sezon artarak devam ediyor. Talepteki bu yükseliş, güçlü müşteri sadakatinin de önemli bir göstergesi haline geliyor."
Triko ürün grubunun, Lufian'ın toplam satışlarının yaklaşık yüzde 10 ila 15'ini oluşturduğunu belirten Koç, diğer kategorilerde de büyüme yaşadıklarını, bu yüzden oran bazında büyük bir değişim olmasa da adet bazında ciddi artışın olduğuna işaret ediyor. Triko koleksiyonunun sezon dinamikleri içinde büyük bir yere sahip olduğunu ifade eden Koç, "Artan hacme uyum sağlayabilmek için hem üretim süreçlerinde optimizasyon yapıyor hem de tedarik zincirimizi daha verimli hale getirecek planlamalar üzerinde çalışıyoruz. Üretim ve tedarikimizin büyük bir bölümünü yurt dışından sağlıyoruz. Bunun en önemli nedeni, yüksek üretim hacmimiz ve termin sürelerini optimize etme hedefimiz. İthal tedarik, bize zaman yönetimi, kalite kontrol ve lojistik anlamında önemli avantajlar sağlıyor. Bu yapıyla birlikte hem koleksiyon planlamasını daha öngörülebilir şekilde gerçekleştirebiliyor hem de global pazar dinamiklerine uygun bir esneklik sağlayabiliyoruz" diye konuşuyor.
181 FARKLI MODELİ VAR
İpekyol Group markaları da, bu sezon triko koleksiyonlarını hem hacim hem de içerik olarak zenginleştirdi. İpekyol, 2025 Kış Koleksiyonu'nda toplam 181 farklı model ile oldukça geniş bir yelpazede ürün sunuyor. Kahve, gri ve bordo tonlarının hâkim olduğu koleksiyon, canlı renkler ve ekose-baklava desen yenilikleriyle dikkat çekiyor. Deri, süet ve suni kürk detayları trikolara boyut kazandırırken, kristal taş, hotfix ve inci işlemeler zarif bir dokunuş katıyor. Twinset'ler, ceket formundaki trikolar ve total look setler, müşterilerin kolay kombin yapabilmesini sağlıyor.
Machka ise zarif ve el işçiliği odaklı tasarımlarıyla öne çıkıyor. 34 modelden oluşan triko koleksiyonunda yüzde 100 yün ve yüzde 100 kaşmir ipliklerle hazırlanan basic modeller, markanın sofistike renk paletiyle bütünlük oluşturuyor. Poplin, krep ve saten düşes gibi kumaşlarla yapılan karışık tasarımlar; dantel, ipek ve işlemelerle zenginleştirilen şık trikolarla tamamlanıyor. İpekyol Group CEO'su Uğur Ayaydın, son yıllarda koleksiyonlarda triko modellerinin oranının istikrarlı biçimde arttığını belirtiyor. Bu eğilimin yalnızca Türkiye'ye özgü olmadığını söyleyen Ayaydın, dünyada da trikonun, "quiet luxury" trendinin etkisiyle daha lüks ve zamansız bir kategoriye dönüştüğünü vurguluyor. Tüketicilerin triko ürünlere ilgisinin artmasında hem günlük giyime hem de iş hayatına kolaylıkla adapte edilebilmesinin önemli rol oynadığını ifade eden Ayaydın, sürdürülebilir materyallere olan ilginin artmasının da doğal içerikli ipliklerle hazırlanan triko ürünlerinin popülaritesini artırdığını vurguluyor. Kış sezonu satışlarında trikonun adetsel payının yüzde 20 civarında olduğunu kaydeden Ayaydın, şu bilgileri veriyor:
"Son yıllarda bu oranda yukarı yönlü bir ivme gözlemleniyor. Triko, dış giyimle birlikte kış aylarının en güçlü kategorilerinden biri haline geldi. Hem Ipekyol'un geniş renk ve desen çeşitliliği hem de Machka'nın lüks materyal ve el işçiliği detayları, trikonun markalar için sadece tamamlayıcı değil, koleksiyonun merkezinde yer alan bir kategori haline gelmesini sağladı. Triko üretiminde hem iç hem dış piyasa ile çalışıyoruz. Yurtiçinde yaklaşık 10 tedarikçimiz var. Koleksiyonun yapısına ve iplik ihtiyaçlarına göre, özellikle yüksek kaliteli yün ve kaşmir gibi özel materyaller için yurtdışından da tedarik yapıyoruz."
Hatice GÖKÇE / Moda Tasarımcısı-Karakarga Design Studio
"Birkaç yıl içinde ana kategorilerden biri olacak"
Moda dünyasında triko neredeyse başrol oynuyor diyebiliriz. Koleksiyonların içinde basic bir ürün olmaktan çıktı, stratejik parçalarından biri oldu. Pandemiyle birlikte çalışma hayatındaki esneklik ve rahatlık triko ile anlam kazandı. Üretim teknolojilerindeki değişimin de bunda payı büyük. Dikişsiz üretim tekniklerinin kazandırdığı formlar, doğal elyaflardaki yenilikler ve karışımlar, ince örgü çeşitleri trikoyu zenginleştiriyor ve değerlendiriyor. Ayrıca trikoyu sadece kazak olarak değil ceket, pantolon, gömlek olarak da görüyoruz.
Tüketici için lüks tanımı değişti. Artık lüks, his ve deneyim anlamına geliyor. Giysilerin konforlu oluşu, kaliteli malzeme, ustalıklı işçilik, kalıcılık, zamansızlık, tek bir parçanın farklı kombinlenmesiyle stilde yarattığı esneklik, tüm gün her ortamda giyilebilir bir ürün olması ve sürdürülebilirlik bilincine hizmet eden yönü ile tüketimi artıyor. Doğal elyafların getirdiği uzun ömürlü olma avantajı da bilinçli tüketicinin ilgisini artırıyor. Bu yükseliş geçici değil. Yaşam biçiminin değişmesi sonucu paralel gelişen bir süreç. Çalışma düzenindeki esneklikle gelen konfor arayışı, yavaş modanın yaygınlaşması, küçülen gardroplar ve sürdürülebilirlik konusu triko trendinin uzun süre devam edeceğinin göstergesi. Bu trendin sürmesi ile birkaç yıl içinde kategori olarak triko tamamlayıcı bir kategori değil, ana kategorilerden biri olacak. Özellikle erkek giyimde bu daha net görülüyor. Doğal elyaflarla üretilmiş trikolar, kaşmir, pamuk, ipek, bambu, merinos yünü ve tencel karışımlılar vücut ısısını dengelemesi, nefes alması, cildi tahriş etmemesi, alerjen olmaması gibi özellikleriyle çok sağlıklı bir giysi. Mevsiminin olmayışı, uzun ömürlü oluşu, rahat ve şık oluşu, esneklik ve rahatlık, farklı beden tiplerinde iyi duruşu ve tek parça ile güçlü bir ifade yaratma gücü ise avantajları.
Doç. Dr. Başak BOĞDAY SAYGILI / Moda tasarımı akademisyeni, danışman ve girişimci
"Slow fashion" ve "minimal wardrobe" akımlarıyla yeniden değer kazanıyor"
Pandemiyle birlikte konfor, esneklik ve sürdürülebilirlik, giyim tercihlerinde belirleyici hale geldi. Triko ürünleri de bu yeni yaşam biçimine en iyi uyum sağlayan kategori olarak öne çıktı. Artık sadece kazak ya da hırka değil; ceket, pantolon ve elbise formunda da triko ürünler görmek mümkün. Son yıllarda özellikle kadın giyimde "smart casual" ve "athleisure" tarzlarının yükselişi, triko ürünlerini günlük yaşamın merkezine taşıdı. E-ticaretin yaygınlaşması da sektöre ivme kazandırdı; son beş yılda triko ürünlerinin online satış hacmi önemli ölçüde arttı. Dünya genelinde ise Avrupa, Japonya ve Kuzey Amerika pazarlarında triko, değer kazanıyor. Trikonun esnek, nefes alabilir ve formunu koruyan yapısı, hem konfor hem de fonksiyonellik arayan bilinçli tüketiciler için ideal hale geliyor. Zamansız tasarım anlayışının güçlenmesi, triko ürünlerinin sadece bir dönemsel trend değil, sürdürülebilir bir moda tercihi haline geldiğini gösteriyor. Hızlı moda markalarının bile artık triko ürünleri sürekli koleksiyonlara dahil etmesi bu değişimi destekliyor. Yeni nesil dijital örgü teknolojileri, tasarımcılara daha karmaşık desenler ve yaratıcı dokular üretme olanağı sunarken, sürdürülebilirlik odaklı üretim biçimleri de giderek yaygınlaşıyor. "Zero waste knitting" (atık bırakmayan örgü) teknikleri ve geri dönüştürülmüş iplik kullanımı, çevresel etkileri azaltırken bilinçli tüketicilerin ilgisini artırıyor. Pamuk, yün, bambu veya tencel gibi doğal liflerden üretilen trikolar, cilt dostu ve nefes alabilir nitelikte. Sentetik karışımların kalitesi ise büyük fark yaratır. Kalitesiz polyester, cilt hassasiyetine yol açabilir. Bu nedenle organik ve sertifikalı iplik kullanımı hem sağlık hem de çevre açısından büyük önem taşıyor.
ÜRETİM VE İHRACATTA GERİLEME SÜRÜYOR
Türkiye triko üretimi ve ihracatında dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer alıyordu. Ancak maliyetlerdeki artış ve kurların aynı düzeyde artmaması nedeniyle bazı firmalar üretimden çekildi. Yıllık 360 milyon adet olan üretim kapasitesi 190 milyon adede gerilemiş durumda. İhracat 2022-2025 arasında adet bazında yüzde 50 oranında daraldı. 2025'in ilk üç ayı dikkate alındığında ihracat adet bazında yüzde 11 oranında gerileyerek 143 milyondan 127 milyona indi. Üretim ve ihracatta bu sıkıntılar yaşanırken, perakende sektöründe ise trikonun yıldızı parlıyor. Bunun en önemli nedeni eskiden sadece kış mevsiminde giyilen trikonun artık her sezon giyilebilmesi. Rahat giyim trendi de bunu destekliyor. Ayrıca takım elbiseyle bile kombini kolay. Türk hazır giyim markaları trikoyu büyük oranda iç piyasadaki tedarikçilerinde ürettiriyorlar. Ancak bunların talebi Türk triko sektörünün kapasitesini doldurmuyor. Çünkü onlarca mağazası olan ünlü markalar bile model sayısını artırırken adetleri ise küçültüyor. İhracatta da sıkıntı olunca, triko üreticileri ya kapasitelerini küçültüyor ya da üretimi bırakıyor. Türkiye pazarında satılan trikonun yüzde 20'si ise ithal ürünlerden oluşuyor. Daha çok ucuz olan bu ürünler özellikle Bangladeş'te ürettiriliyor.