PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER DOJO, donanım-veri-uygulamadaki dikey yaklaşımıyla bu kez Tesla'nın "gerçek zamanlı görüp ona göre hareket etmesi" amacına ulaşmak istiyor. Dojo, Tesla'nın şimdiye kadarki yapay zeka deneyimlerini aktardığı dünyanın en büyük beşinci bilgisayar kümesi olacağı açıklanan süperbilgisayarı. Tesla, kendi bünyesinde geliştirilen bu projeye bu yıl 1 milyar dolar yatıracağını da bildirdi.
Peki Dojo ne işe yarayacak? Dojo'nun bir aracın kamera aracılığıyla görüp tepki göstererek anlık kararlar vermesini sağlayacağı söyleniyor. Mevcut süperbilgisyarlar, tıpkı ChatGPT gibi farklı görevleri gören genel amaçlı çalışmak üzere tasarlanırken, Dojo "sadece tek bir amaç olan" gerçek zamanlı veriyle görüntü işlemeye odaklanacak.
"Tesla neden bu projeye girdi" diye soracak olursanız, Tesla otonom araç olma yoluna Nvidia'nın A100 çipiyle başladı, ancak kendi özel tasarımı olmadığı için istediği performansı alamadı.
'SÜPERBİLGİSAYAR' PARADİGMASI
Neden devrimsel nitelikte? Dojo'nun donanım, veri ve uygulama anlamında "dikey bir entegrasyona" neden olduğu, bu nedenle süperbilgisayar paradigmasını değiştirdiği yorumları yapılıyor. Zira Tesla ilk kez genel amaçlı değil, "kendi amacına uygun bir model geliştirip kendi verisiyle uyumlandırdı." Amaca giden yolda yeni bir yöntem ortaya çıkarmış oldu.
Morgan Stanley'e göre Tesla, bu hamleyle robotaksi ve ağ hizmetlerinin daha hızlı benimsenmesi sayesinde şirketin piyasa değeri 600 milyar dolar kadar katkıda bulunabilir.
Morgan Stanley'in Tesla'nın piyasa değerine 600 milyar dolar ekleyebileceğini söylemesinin ardından Tesla hisseleri, 11 Eylül günü yüzde 10 yükselerek piyasa değerine 70 milyar dolardan fazla değer kattı.
*****
Yeni eğitimin modelleri oluşturuluyor
Herkes yapay zekalı eğitiminden bahsediyor. Nasıl olacak bu eğitim? Nasıl bir yöntem izlenecek?
Geçen haftalarda Çin'de "bazı" ilkokuldan başlatılan yapay zeka eğitimini anlatan çarpıcı bir video yayınlanmıştı. Bu videoda Çinli çocukların dersini dinleyip dinlemediği, dinlerkenki duygusal durumları, okuldaki genel davranışlarının gözlendiği ve bu durumun ebeveynler tarafından da desteklendiği yer alıyordu. Buradan yola çıkarak yapay zeka eğitiminin böyle mi olacağı yönünde sorular soruldu.
Son aylarda yapay zeka eğitiminin nasıl olması gerektiğini herkes tartışıyor. Uluslararası alanda yapay zeka okuryazarlığının veya ilkokuldan başlayan temel eğitimin nasıl olmasıyla ilgili çalışmalar yapılıyor. Akademik açıdan işler daha kolay. Hem eğitmen hem de öğrenciler yapay zekayla eğitimin nasıl olacağına ilişkin kurslara katılabilir.
Ancak bu iş, eğitimin tüm kademelerinde nasıl uygulanacak? İşte bu sorunun cevabını, ABD'deki Wharton School'dan iki akademisyen Ethan Mollick ve Lilianch Mollick bilimsel çalışmalarıyla verdi. İki biliminsanı, LLM'ler (Geniş Dil Modelleri) temelindeki yapay zeka modellerini öğrencilere öğretmek için yedi yaklaşım ortaya koydu.
Öğrenciler nasıl öğrenecek?
Çalışmanın temel noktası şu oldu: Öğrencilere yapay zekadan nasıl yararlanabileceklerini nasıl bir yöntemle öğretiriz? Bu yedi yaklaşım ve eğitimdeki rol-araçlar şöyle: Yapay zeka eğitmeni, YZ koçu, YZ takım arkadaşı, YZ aracı, YZ simülatörü, YZ öğrencisi.
Yedi yaklaşımında yapay zekanın yararları kadar riskleri ve olumsuz tarafları olan ön yargı ve yanlış çıktıların da olabileceği öğretiliyor. Bu metodoloji, yapay zekanın öğrencilerin eğitim sürecini iyileştirmek ve destekleyici bir araç olarak kullanılması amacını taşıyor.
Hatırlarsanız ChatGPT ilk dünyaya açıldığından öğrenciler kullanmaya başlamış, öğretmenler önünü alamamıştı. Şimdi pek çok eğitmen durumu kabullenmiş durumda. Yapay zeka araçlarından korkmak yerine, eğitimi zenginleştirmesini destekleyici bir unsur olarak kabul etme eğiliminin arttığını görebiliyoruz. Diğer yandan başta öğretmenler-eğitmenler olmak üzere bu yepyeni, devrimsel yeni nesil eğitime geçmenin her açıdan zor olacağını da kabul etmemiz gerek.
*****
Medya, üretken yapay zekaya hazır mı?
Sekizinci Uluslararası Bilgisayar Mühendisleri Konferansı geçen hafta Burdur'da düzenlendi. Her yıl farklı bir şehirde, bir üniversitenin ev sahipliğinde düzenlenen konferans, bu kez Mehmet Akif Üniversitesi'nde gerçekleşti.
Dünyanın en büyük teknik organizasyonu IEEE tarafından desteklenen konferansta lisansüstü öğrencilerle bazı girişimler, alanlarında sunumlarını gerçekleştirdi.
Ben de bu etkinliğe davet edilerek "Yapay Zeka-Medya" ilişkisiyle ilgili bir konuşma yaptım.
ChatGPT'nin dünyaya açıldığı 1 Aralık'tan bu yana medyada yeni bir yapılanma yaşıyor. Uluslararası dev medya şirketleri de birer teknoloji şirketine dönüşerek hem yayıncılık hem de hizmetlerini Üretken Yapay Zeka ile nasıl ileriye götürebileceklerini tartışıyor.
Bu noktada bazı ayrışmalar yaşanıyor. Bazı medya organları ChatGPT ve diğer yapay zeka modellerini kullanmayı reddediyor. Bunlar arasında New York Times, CNN, Reuters gibi dev markalar var. Reuters ve Bloomberg kendi geniş dil modelli yapay zeka uygulamalarını geliştireceğini açıklarken, bazıları da yapay zekayla girilen yeni dönemde gazeteciliğin nasıl korunabileceği ve gazetecilik-içerik geliştirmek arasında ayrışmanın nasıl gerçekleşebileceğine kafa yoruyor.
Diğer yandan dünyanın en büyük ajanslarında AP, arşivlerini ChatGPT'ye açmaya karar verdi.
