ÜRÜN DİRİER/ WhatsApp, 'Gizlilik İlkesi'ni 4 Ocak 2021 tarihinde güncellemiş ve kullanıcılara 8 Şubat 2021 tarihine kadar kabul etme zorunluluğu getirmişti. Bunun üzerine Rekabet Kurulu soruşturma ve Kişisel Verileri Koruma Kurumu resen inceleme başlattıklarını açıklamışlardı. Gelen yoğun tepkiler üzerine bu tarihin 15 Mayıs 2021'e ertelediğini açıklanmıştı. 'Gizlilik İlkesi'nin kabulü için son tarih yaklaşıyor. Peki ne yapmalıyız? Uzmanlar yorumladı.
"DİĞERLERİNİN DE SÖZLEŞMESİ DEĞİŞEBİLİR"
Seçilen anlık mesajlaşma uygulaması her ne olursa olsun, bunlar üzerinden birçok verimizin kullanımına zaten izin vermiş olduğumuzu hatırlatan Global Bilişim Derneği (BİDER) Başkanı Şenol Vatansever, "Her birinin ilerleyen dönemde sözleşmesinin değişebileceğini ve farklı şirketlerle ya da devletlerle verilerinizi paylaşabileceğini aklınızın bir köşesinde tutmanızda fayda var. Türkiye'nin verisinin Türkiye'de kalması için BiP bir alternatif olabilir" dedi. WhatsApp'ın kullanım ile ilgili bilgilerin yanı sıra tanı ve performans bilgilerini de topladığını vurgulayan Vatansever şu bilgileri aktardı: "Başkalarıyla nasıl etkileşim kurduğunuz ile ilgili bilgiler, kayıt dosyaları ve tanı, çökme, web sitesi ve performans kayıtları ile raporlar da bu kapsamdadır. Kullandığınız cihazın donanım modeli, işletim sistemi bilgileri, tarayıcı bilgileri, IP adresi, konum, telefon numarası dahil olmak üzere mobil ağ bilgileri ve cihaz tanımlayıcıları gibi bilgiler toplanır. WhatsApp'ın kabul etme zorunluluğu getirdiği Gizlilik İlkesi ile beraber, kullanıcılar kişisel verilerinin işlenmesine ve yurt dışında bulunan tedarikçi, iş ortakları, hizmet sağlayıcıları ve diğer üçüncü taraflara aktarılmasına rıza vermiş olacak."
Dr. Nuri Bingöl
"VERİLERİ DEVLETLERE SATABİLİRLER"
Üsküdar Üniversitesi Yapay Zeka Mühendisliği Yüksek Lisans Programı Anabilim Dalı Başkanı, Dr. Nuri Bingöl, "Bu sözleşme ile 'ben bu verileri senin bilgin dahilinde alıyorum ve bana onay veriyorsun' denilmek isteniyor. Yani örnek vermek gerekirse masanızın üzerinde duran bozuk paraları içeri giren birisi sürekli az miktarda alıyor ve bu sizi rahatsız etmiyor. Aldığını biliyorsunuz veya bilmiyorsunuz. 15 Mayıs'tan sonra ise deniyor ki; 'Ben sizin masanızdan para alacağım, bana izin veriyor musunuz?' Yani bu izni verdikten sonra aldığı para yasallaşmış oluyor. Avrupa Birliği ülkelerine dayatmamaları ve bizim gibi ülkeleri zorlamaları rahatsızlık veren bir durum. Buradaki çifte standart sıkıntıyı büyütüyor" açıklamasında bulundu. WhatsApp'ın bu sözleşmeyle uygulamasını yasal bir zemine oturtmak istediğine işaret eden Bingöl şu yorumda bulundu: "Şirket, verileri kendi diğer grup şirketlerinden Facebook ve Instagram için zaten kullanıyordu ama şimdi bu verileri üçüncü kişilere de satabilmek istiyor. Mesela hükümetlere. Dolayısıyla bu kişisel bilgiler devletlere, hükümetlere satılacak. Gelecekte olası bir yargılama durumunda da 'Ben senin verini kullandım. Sen benim sözleşmemi kabul etmiştin, bu bir delildi' diyerek mahkemeye sunabilecek."
Avukat Özlem Sezgin
"KVKK'YA UYGUN HAREKET ETMEK ZORUNDA"
Kişisel Veri Danışmanı, Avukat Özlem Sezgin de hangi uygulama tercih edilirse edilsin ücret talep etmeyen uygulamaların böylesi bir altyapıyı karşılıksız olarak sunmalarının mümkün olmayacağını hatırlatarak, "dolayısıyla da söz konusu karşılığın, kullanıcıların kişisel verileri olduğunu, bu kişisel verilerin de şirket için gelir yaratacak bir modele dönüştürülebileceğini unutmamakta fayda var. Ülkemizde hali hazırda yürürlükte olan bir kanun var; Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK). Bu kanunda açık rızanın tanımına ve unsurlarına yer verilmekte. Bu unsurlardan bir tanesi de rızanın özgür irade ile açıklanması gerekliliği. WhatsApp Avrupa Birliği'nde yürürlükte olan Genel Veri Koruma Regülasyonu'na (GDPR) nasıl hassasiyet göstermekte ise ülkemizde de KVKK'ya uygun hareket etmek zorunda. İlerleyen günlerde Kişisel Verileri Koruma Kurulu'nun ne tür bir aksiyon alacağını görmek mümkün olacaktır" diye konuştu.
Avukat Atakan Karataş
Bilişim hukuku uzmanı Avukat Atakan Karataş ise, "WhatsApp Gizlilik Sözleşmesi, KVKK kapsamında değerlendirilmeli. Kişisel verilerin kayıt altına alınması, işlenmesi, kullanılması veya üçüncü kişilerle paylaşılması, yurt dışına aktarılması ancak verisi alınan kişilerin bilgilendirilmesi ve özgür irade ile açık rıza verilmesi durumunda mümkün olabilir. WhatsApp'ın kullanıcılarına 'ya kabul et ya da kullanma' şeklindeki baskısının özgür iradeyi engelleyebileceğini düşünüyorum. Bu da KVKK'da ki genel prensiplere aykırılık yaratır" açıklamasında bulundu.
Alper Başaran
"MARK ZUCKERBERG WHATSAPP KULLANMIYOR"
Sparta Bilişim Kurucusu Alper Başaran'a göre de sosyal medyadan oyunlara kadar telefonlarımıza indirdiğimiz pek çok uygulamaya farkında olmadan bazı izinler veriyoruz. Vatandaş olarak verdiğimiz izinler konusunda bilinçlenmemiz gerektiğine değinen Başaran şunları aktardı: "Kullandığımız uygulamaların hakkımızda topladığı verileri sınırlandıran herhangi bir kanun olmadığı gibi, bir çok durumda bu mümkün de olmayacaktır. Vatandaşın kendisine sorması gereken soru basit; Bu uygulamayı kullanmak kişisel verilerimden daha mı önemli? Herkes bunun yanıtına göre bireysel bir karar vermeli. Bildiğiniz gibi WhatsApp'ın da sahibi olan Facebook'un kurucu Mark Zuckerberg WhatsApp kullanmıyor. Acaba bizim bilmediğimiz bir şey biliyor olabilir mi?"
İsmail Saygılı
"METADATALARI ZATEN PAYLAŞIYORUZ"
Seccops Siber Güvenlik Teknolojileri Genel Müdürü İsmail Saygılı ise, "WhatsApp 'metadata' (verinin öğelerini tanımlayan özet bilgiler) olarak kimlerle mesajlaştığımız, hangi saatlerde aktivite sergilediğimiz, hangi WiFi ağlarını kullandığımız, IP adresimiz, rehber listemiz gibi bilgilere zaten erişebiliyordu ve bu durum artık kullanıcı rızası alınarak devam edecek. Sadece WhatsApp için değil, bu tür' metadata'ları Google veya Apple ile de paylaşıyoruz. WhatsApp'ı kullanmamak bir çözüm değil. Sosyal medya içindeysek çok fazla veriyi çoktan paylaştık ve paylaşmaya devam ediyoruz" açıklamasında bulundu.
Emrah Pamuk
Sözleşmeye ilişkin tartışmanın bilişimciler ve sosyal medya uzmanları arasındaki fikir ayrılıklarını gündeme getirdiğine işaret eden Digital Exchange CEO'su Emrah Pamuk, "Vatandaş eğer WhatsApp'ın bilgilerini alıp yayacağını, satacağını ve kişisel yazışmalarını açıklayarak kendisini zor durumda bırakacağını düşünüyorsa, sözleşmeyi imzalamayıp, uygulamayı da silmeli. İleride WhatsApp'ın kişilerin bilgilerinden elde ettiği verilerle, özel reklamlar alması ve bu alanı marketing çalışmasına döndürmesi de mümkün. Çünkü şu anda biz bedava bir hizmet alıyoruz. Ama hiçbir hizmet bedava değildir" dedi.
GÖRÜŞLER...
Anna Larkina / Rus siber güvenlik firması Kaspersky'nin Kıdemli Araştırmacı
"Hiçbir şey ücretsiz değildir"
Hiçbir şey gerçekten ücretsiz değildir ve ne yazık ki, ücretsiz hizmetler için mevcut iş modeli, esasen verilerimizle ödeme yaptığımız anlamına gelir. Sosyal ağlar, bazı haberciler ve arama motorları reklamlardan para kazanır ve ne kadar kişiselleştirilirse o kadar iyidir. Facebook ve diğer şirketler bunu son birkaç yıldır hizmetleri aracılığıyla yapıyor. WhatsApp uçtan uca şifreleme içerdiği için konuşmalarınızı okumuyor ama teknik takip yapabiliyor ve hesap bilgilerini izleyebiliyor. Neyse ki çeşitli alternatif mesajlaşma platformları bulunuyor ve kullanıcılar kendileri için en iyi olana kendileri karar verebiliyor.
Ümit Gediman / Global Grup CEO'su
"Bütün bilgilerinizi görebilecek"
WhatsApp vermiş olduğu mesajlaşma hizmetinin devamlılığını sağlamak, reklam pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, bazı teknik destekler sunabilmek için kullanıcılarından gelir elde etmeyi hedefliyor. Bu konuda kararlı olduğunu gösteriyor. Sözleşmenin kabulüyle Whatsapp hesap bilgilerinizi, mesajlarınızı, yazışmalarınız, bağlantılarınızı, durum bilginizi, lokasyon, bankacılık işlemlerinizi, ödeme verilerinizi, kullanım alışkanlıklarınızı, kullandığınız cihaz ve bağlantı bilgilerinizi, hatta konum bilgileriniz dahil bütün bilgilerinizi görebilecek.
Alper Onarangil / Siber güvenlik uzmanı, WatchGuard Türkiye
"Güvenlik için Signal tercih edilebilir"
WhatsApp üzerinde bütün mesajlaşmalar uçtan uca şifreli iken kullanıcıların en çok tercih ettiği bir diğer platform olan Telegram'da sadece gizli sohbet seçeneği uçtan uca şifrelenmekte. Buna ek olarak WhatsApp sohbet yedeklerini Google veya ICloud üzerinde yedeklerken, Telegram kendi sunucularında yedeklemekte. Son alternatif olarak kullanıcılar güvenlik konusunda Signal isimli uygulamayı da tercih edebilirler ancak bu üç uygulama arasında en az kullanıcıya sahip uygulamanın da Signal olduğu unutulmamalı.
Serap Günal / Siberasist Genel Müdürü
"Diğer platformların da sözleşme dayatmayacağının garantisi yok"
Vatandaşların öncelikle bu sözleşme ile mesajlarındaki gizliliğin ihlal edilmeyeceğini fark etmeleri gerekiyor. Yanlış bilgilerle hareket edip tamamen Whatsapp'a karşı bir tutum sergilemeleri yanlış bir yaklaşım. Keza diğer platformlarda da ticari amaçlarla dayatılacak sözleşmelerle karşılaşmayacaklarının bir garantisi bulunmuyor. Sözleşmede kullanıcıların kendi aralarındaki mesajlaşmalarının bundan önce olduğu gibi yine uçtan uca şifreleme yöntemi ile korunacağı ve bu yöntemin, verilerin üçüncü şahıslara geçmesini olanaksız kıldığını belirtiyor.
